Is drie te veel?

Aan de telefoon de dienstdoende internist met de mededeling dat mw. Jansen terminaal naar huis komt. Ik adem diep in en sluit mijn ogen, dat wordt dan de derde patiënt die ik nu in de laatste fase ga begeleiden. Begrijp me niet verkeerd, het is het deel van mijn vak wat me het meest na aan mijn hart ligt. En daar zit nu ook precies het knelpunt.

Een sterfbed is de meest intense en intensieve periode in een leven. Op de geboorte na dan misschien, maar er zijn nog maar weinig huisartsen die die begeleiding doen.

Tijdens de laatste fase van iemands leven leer je iemand goed kennen. Wensen, verwachtingen, angsten, verlangens. En niet alleen die van de patiënt, maar ook die van diens naasten. Het is een voorrecht om daarvan deel uit te mogen maken. Het is soms ook heel intiem daardoor. Maar ook kunnen er soms moeilijkheden zijn, lichamelijke ongemakken, psychische problemen, existentiële vragen. Als huisarts probeer ik dat zo goed mogelijk te begeleiden. Ik probeer al van tevoren in te schatten waar ik tegenaan ga lopen en alvast een oplossing te bedenken. Ik probeer naast de patiënt en diens familie te staan, ze bij te staan, ze door deze moeilijke periode heen te loodsen, met compassie, geduld en tijd, heel veel tijd.

En dat drie keer. Drie families waarin groot verdriet en verlies plaats gaat vinden, drie keer afscheid, drie keer meeleven, meevoelen, bereikbaar zijn, problemen oplossen. En dat naast het “gewone” werk want iedereen blijft verkouden, voetballen en door zijn enkel gaan, onbegrepen klachten hebben en overspannen of gewoon bezorgd en verdrietig zijn. En al deze mensen willen graag een frisse dokter, een dokter die er voor hen is, naar hen luistert en hen helpt met hun problemen. Zij hoeven er geen wetenschap van te hebben dat die dokter drie sterfbedden heeft, ’s avonds naast diensten extra bereikbaar is, ’s nachts nadenkt over mogelijke problemen die zouden kunnen ontstaan, stiekem ook een beetje verdrietig is over het verlies van deze mensen.

Je zou kunnen zeggen het is gewoon mijn werk, en dat klopt. Het is het mooiste deel van mijn werk, het deel wat er wezenlijk toe doet. Het deel waarin juist het gegeven dat ik “mijn mensen” al jaren heb leren kennen in voor- en tegenspoed enorm helpt om ze in deze moeilijke fase zo goed mogelijk te kunnen helpen. En het is juist dat deel wat ik dus zo goed mogelijk wil doen. Zodat, hoe verdrietig ook, het misschien ook een hele mooie warme tijd kan zijn, waar ze met een goed gevoel op terug kunnen kijken. En ik dan dus ook. Dus laten we hopen dat tijd en energie rekbare begrippen zijn.