Blogs & columns
Blog

Grenzen zonder artsen

2 reacties

Afgelopen zomer hebben we het zien gebeuren. Er komt een grootschalige deportatie op gang. Wit-Rusland laat duizenden mensen uit Irak en Syrië invliegen. Mensen die deze landen willen ontvluchten zijn niet moeilijk te vinden. De vluchtelingen worden naar de hoofdstad Minsk gevlogen. Wit-Russische militairen leiden hen vervolgens met geweld verder naar de grenzen met Polen, Letland en Litouwen. Deportatie heet dat.

De EU omschrijft het vers ontstane vluchtelingenprobleem als het resultaat van agressief gedrag van de Wit-Russische leider Loekasjenko. Die organiseert deze migratie en ‘doorvoer’ van vluchtelingen als een vergeldingsactie tegen de EU, die sancties heeft ingesteld tegen zijn land. Aan de oostelijke grenzen van de EU ontstaat zo een stuwing van mensen. Ze kunnen de grens niet over, maar ze kunnen ook niet terug. Nadat Polen afgelopen najaar duizenden vluchtelingen heeft opgepakt en teruggestuurd naar Wit-Rusland, is de situatie aan de grenzen rustiger geworden. In Nederland is het allang geen nieuwsitem meer. Enkele honderden vluchtelingen konden – na veel diplomatiek duwen en trekken – terugvliegen naar hun land van herkomst. De achterblijvers hopen nog steeds de EU te kunnen bereiken. Ze blijven proberen om te voet de grens over te steken naar Litouwen en Letland, maar vooral naar Polen. En juist Polen stelt zich het meest vijandig op tegenover de vluchtelingen.

Aan de Wit-Russische kant van de grens zitten nu, hartje winter, nog altijd zeshonderd mensen klem. Een onbekend aantal zwerft rond aan de Poolse kant van de grens. De vluchtelingen slapen in tenten en in loodsen. Ze zitten in de kou. Overdag -2 °C, ’s nachts -12 °C. Ze hebben onvoldoende eten en drinken. Voor artsen, verpleegkundigen en hulpverleners en journalisten aan de Poolse kant is het verboden zich in de grensstreek met Wit-Rusland te begeven.

Polen gaat nog veel verder om de vluchtelingen buiten de deur te houden. Het land begint met de bouw van een 186 kilometer lange grensversperring. Het hekwerk aan de grens met Wit-Rusland wordt een stalen constructie van meer dan vijf meter hoog, voorzien van prikkeldraad, camera’s en warmtedetectors.

De vluchtelingen die er wel in zijn geslaagd de grens over te steken en wat verder in Polen door te dringen zijn voor het merendeel opgepakt en zitten in detentiecentra. Een minderheid is opgevangen door Poolse hulporganisaties en gehuisvest in twee flats in de grensstad Białystok. De Nederlandse Stichting Vluchteling ondersteunt de Poolse hulporganisaties zo goed mogelijk, bijvoorbeeld met de aanschaf van een bestelbusje waarmee voedsel en kleding vervoerd worden naar de gestrande vluchtelingen. Maar het blijft een probleem de goederen op de goede plaats te krijgen. Om van medische hulp aan de vluchtelingen maar niet te spreken. De omstandigheden maken dat onmogelijk. Dit is een sociaalgeneeskundig probleem dat door gebrek aan politieke wil een chronisch karakter heeft gekregen.

Je zou kunnen zeggen dat de EU hier gefaald heeft, doordat men niet één EU-brede aanpak heeft kunnen kiezen die voorziet in opvang en doorgeleiding van deze vluchtelingen. Hier zijn mensenrechten in het geding. Zolang geen enkele overheid zich verantwoordelijk voelt is een oplossing niet in zicht en blijven vluchtelingen afhankelijk van charitatieve instellingen zoals de Stichting Vluchteling.

Een Artsen zonder Grenzen dan? De naam zegt het al, die houden niet van grenzen. Aperte tegenwerking met inzet van militaire middelen schrikt de meest gedreven hulpverleners af. Bovendien is AzG al heel actief op andere plaatsen waar de nood hoog is, zoals Afghanistan, Niger, Zuid-Soedan en Tsjaad. Voor de nood aan de grenzen van de EU moet er eerst een begin zijn van politieke wil. De KNMG, onze navelstreng met de Nederlandse overheid, kan natuurlijk eens aan de bel trekken om aandacht te vragen voor deze vergeten noodsituatie.

Lees ook
  • André Weel

    André Weel is bedrijfsarts-niet-praktiserend en epidemioloog; werkzaam als curator bij het Trefpunt Medische Geschiedenis Nederland op Urk.'  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • A. Weel

    bedrijfsarts n.p.

    Artsen zonder Grenzen laat ons het volgende weten:

    Een ontzettend belangrijk onderwerp en goed dat dhr. Weel hier aandacht aan besteedt. In de laatste alinea wordt echter onze organisatie genoemd als een organisatie die hier misschien iets aan zou... kunnen doen, qua hulpverlening. Het ding is: wij doen dit al. We hebben ons weliswaar teruggetrokken bij de Poolse grens (lees hier: https://newsroom.artsenzondergrenzen.nl/208550-artsen-zonder-grenzen-staakt-noodgedwongen-noodhulp-vluchtelingen-en-migranten-aan-poolse-grens), maar we werken nog steeds in Belarus en Litouwen, aan de grens.

    Zie ook hier: “Our teams have been working in Belarus, Lithuania and Poland in response to the crisis but have not succeeded in gaining authorisation to enter the border areas of any of the three countries, despite repeated requests to respective authorities.“

    https://www.msf.org/msf-leaves-polish-border-after-being-blocked-assisting-migrants-and-refugees

  • G.R.I. Slock

    ha, sluis

    Zeer triest, het EU vluchtelingenbeleid is helaas hypocriet en schandalig voor beschaafde landen.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.