Geen ontkomen aan: de nachtdienst

Tijdens de coschappen was ik er als een aal langsgeglipt en tijdens de periode daarna troffen mij inwerkperiodes dan wel gunstig gestemde roosterplanners. Maar nu was er geen ontkomen meer aan: de nachtdienst.

Aan ervaren mede-arts-assistenten vraag ik raad hoe ik me door dit eerste gecombineerde avondnachtblok heen zou kunnen slaan. ‘Het is een bereikbaarheidsdienst, dus gewoon je normale ritme aanhouden’, zegt een verstandige arts. ‘Altijd genoeg eten hebben’, zegt een vriendin.

Qua eten moet je niet te veel willen. Je diensttelefoon gaat sowieso direct als je net aanschuift voor hapsnap avondeten bij een vriend of wanneer je net je tanden zet in een bitterbal tijdens een borrel met collega’s. Deze telefoontjes gaan dan niet om ‘Mag de patiënt paracetamol/is het verstandig om een tube Emugel per taxi te laten komen?’ of andere dingen waarover je ’s nachts ook wakker gebeld wordt en die telefonisch af te handelen zijn. Nee, dit zijn altijd dingen waarbij je direct in huis moet komen. ‘Nee hoor, tuurlijk stoor je niet, is niet erg, ik kom er nu aan’, zeg je keurig, waarbij de vriend respectievelijk collega tegenover je besmuikt lacht.

‘Gewoon je normale ritme aanhouden’ dan maar eens proberen. ’s Nachts ligt de telefoon als een tikkende tijdbom naast mijn bed. De uren slaap die ik zou kunnen krijgen, krijg ik daarom niet. Om toch zeker te weten dat ik niet door de ringtone heen slaap, zet ik de telefoon extra hard. Net als ik begin weg te doezelen, klinkt er daardoor een scheepshoorn in mijn oor.

Eenorig doof neem ik op. ‘Je sliep toch nog niet?’ vraagt mijn achterwacht. ‘Nee, nog niet’, zeg ik met een krakerige stem. ‘Is het rustig in de kliniek? Kun je ambulant uithelpen? Patiënt A ken je…’, zegt de achterwacht en laat een stilte vallen. ‘Optie B!’ zeg ik. Optie B blijkt een halfuur rijden te zijn over kleine provincieweggetjes, wat met mijn genachtbraakte hoofd nog best een uitdaging is.

Na twee nachten en in totaal zes uur slaap komen de existentiële vragen. Waarom doe ik dit ook alweer? Was een kantoorbaan niet ook best leuk geweest? Twee diensten later heb ik het antwoord. Een leuk avontuur is de nachtelijke speurtocht met de avondoudste naar het ecg-apparaat, dat we met een smartphonezaklamp en de goede loper uit een uithoek van het gebouw weten te toveren. Daarna rolt er een keurig ecg uit, waarmee de patiënt en wij gerustgesteld zijn. Na nog een paar diensten voel ik me een betere arts dan voor mijn dienstblok.

Met een wat verfomfaaide out-of-bedlook loop ik maandagochtend mijn eigen afdeling op. ‘Goeiemorgen Mette!’ roepen de patiënten in koor. ‘Hoe gaat het met je?’ vraagt een verpleegkundige. ‘Goed’, zeg ik. En ik meen het. De patiënten en ik, we hebben mijn eerste avondnachtblok overleefd.