Blogs & columns
Blog

Gedetoxt en zo slap als een vaatdoek

4 reacties

7 uur in de ochtend. Voor de kamerdeur staat de thermoskan met warm water al klaar. Om te detoxen. Want daar waren we aan begonnen. Een 14-daagse ayurvedische detoxkuur. Je moet dan op de nuchtere maag een aantal glazen lauwwarm water drinken. Ik raad niemand dat aan want je wordt meteen onpasselijk. Daarna een ontbijt van zoutloze rijstepap. Ook niet zo chill. De omgeving was wel indrukwekkend. De oude keizerlijk vleugel van een Grand Hotel in een Duits kuuroord.

Detoxen zou goed voor je zijn. Vooral een ayurvedische detox. Omdat we welwillend stonden tegenover de eeuwenoude wijsheid van de Indiase ayurveda togen een collega-arts en ik zelve naar dat kuuroord. Om daar een detoxprogramma te volgen en aan den lijve te ervaren wat ons dat zou brengen.

We werden ontvangen door een ayurvedische ‘dokter’ (geen arts), die de intake deed, inclusief bloeddrukmetingen, bij de eerste kennismaking zittend en na 14 dagen bij de evaluatie liggend. Het idee was dat je een 14-daags geïndividualiseerd programma ging volgen waarna je je als een god zou voelen, geheel vrij van toxinen. Al de tweede dag merkten we dat we precies hetzelfde programma kregen, alleen werden de interventies aangeboden in verschillende volgorde, zodat het niet al te zeer opviel dat er slechts één programma was. Hetzelfde programma dus voor twee verschillende personen. Dat vonden we meteen al heel bizar.

Wat is detoxen eigenlijk? Detoxen is naar mijn mening de grootste onzin die op het gebied van dieet en gezondheid is uitgevonden, maar het spreekt enorm tot de verbeelding. Het basisidee is dat je het lichaam kunt ontslakken, ontgiften en kunt reinigen van allerlei ongewenste stoffen. Je kan dat per orgaan doen. De darmen, de lever en de nieren zijn de organen bij uitstek die in detoxprogramma’s genoemd worden. Er is zelfs een homeopaat in Nederland die slijm van een gifkikker op haar website verkoopt als detox tegen ‘intoxicatie door chemotherapie’. Hoezo de consument om de tuin leiden?

Het is makkelijk om de detoxhype af te doen op theoretische gronden. Maar het is overtuigender om het effect te beschrijven dat deze kuur op ons lijf en welzijn had. We gingen in een optimale conditie en vol goede moed op stap. Enkele keren per week de sportschool, vechtsport, planken, we waren lekker fanatiek. Toen ineens 14 dagen lang rijstepap, warm water, allerlei massages met veel olie, klysmata met zout en kruiden, en gelukkig wel redelijk avondeten. We waren daar samen met dames met overgewicht van middelbare leeftijd. Na 14 dagen constateerde de ayurvedische arts dat we veel beter in balans waren. Wij voelden dat geheel anders: zo slap als een vaatdoek. Eenmaal in Nederland hadden we twee weken nodig om weer op pijl te komen.

Zowel op theoretische gronden als op basis van onze ervaring menen we dat ayurvedisch detoxen een mythische interventie is, met een bijzonder hoog placebo-effect. Een reinigingsritueel. Niets tegen rituelen. Maar noem het dan een ritueel en haal er geen pseudowetenschap bij. Detoxen bestaat niet. Het is nonsens, maar verkoopt nog steeds goed.

Lees meer van Jan Keppel Hesselink

  • Jan Keppel Hesselink

    Jan Keppel Hesselink is arts niet-praktiserend, farmacoloog en medisch bioloog. Hij adviseert op het gebied van research en ontwikkeling van geneesmiddelen.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • H. Pol

    psychiater, Heerenveen

    Dank voor uw reactie en toelichting.
    Uw participerend onderzoek zoals beschreven in uw laatste blogs wekte bij mij de indruk dat dit van recente datum was, maar mogelijk dateert dit dus al van eerder, toen u nog in de veronderstelling was dat deze g...eneeswijzen wellicht zinvol zouden kunnen zijn.
    H. van der Pol

  • H. van der Pol

    psychiater, Heerenveen

    Toch bijzonder dat u zich onderwerpt aan een ritueel van maar liefst 14 dagen waarbij u van te voren al wist (neem ik aan) dat het weinig zinvol zou zijn. Ik kan me moeilijk voorstellen dat u dat alleen maar doet om de mensheid op het gevaar van zo'n... detox te wijzen: de dokter heeft het zelf geprobeerd en het is inderdaad waardeloos! Het zal bovendien een lieve duit gekost hebben.
    Ik proef een sterke ambivalentie als het gaat over alternatieve geneeswijzen en levensbeschouwingen. Ik herinner me een blog van enkele maanden geleden waarin u een soort retraite beschreef, ook in een luxe oord, met meditatie of zoiets, en enigszins diskwalificerend over een wat alternatief angehauchte mededeelneemster schreef. Vanuit een 'objectief wetenschappelijk standpunt' verwerpt u het krachtig, maar lijkt er toch steeds weer naartoe getrokken te worden.
    Je zou haast een guilty pleasure vermoeden, of misschien zelfs een geheime liefde?
    Is dit Saulus die bijna (weer) Paulus wordt?

    • J.M. Keppel Hesselink

      pijnarts, Bosch en Duin

      Amice, dank voor de mogelijkheid dit uit te leggen.

      ALs voorzitter van de stichting IOCOB hebben we gedurende lange tijd vrijwel alle alternatieve geneeskundige interventies onderzocht, in het kader zit er koren onder het kaf.

      Ik had sympathie vo...or een aantal bodymind interventies, voor acupunctuur en voor natuurlijke vormen van geneeskunde en wilde dat van binnenuit onderzoeken. Op die zoektocht van circa 20 jaar ben ik vrijwel steeds teleurgesteld in de essentie en de wetenschappelijke fundamenten van veel alternatieve vormen van geneeskunde.

      De ayurveda had ik aanvankelijk hoog zitten, omdat ik affiniteit tot enkele Indiase meditatie technieken heb. Bij nader onderzoek van de polsdiagnose en de kruidengeneeskunde van de ayurveda en nu dus ook de detox kuren is constateer ik dat er niet veel zinvols te vinden is in deze hoek. Dat geldt ook voor andere niet-westerse interventies.

      Het is me net zoals Edzard Ernst gegaan, die ook eerst als homeopaat de alternatieve geneeskunde begon te onderzoeken. Vanuit sympathie. En dan dus ontdekken dat het eigenlijk alleen om de zelfheling gaat via de placebo-effecten. Ook mooi, maar niet in lijn met de pretenties van deze vormen van interventie.


      [Reactie gewijzigd door Keppel Hesselink, Jan op 02-09-2022 18:08]

      • huisarts, HOOGLAND

        Ik heb al eens gegoogled naar Jan Keppel Hesselink toen hij een nogal tendentieuze reactie gaf op een van mijn columns. Volgens Google heeft Jan heel veel gedaan, heeft hij een zeer breed interesseveld. Maar psychiater Van der Pol heeft gelijk. Jan... is weliswaar al jaren onderzoekend maar daarnaast vooral zoekend. Saulus, Paulus? Werd hij in 2008 nog voor kwakzalver uitgemaakt( zie link hieronder), nu 14 jaar later is hij veelomvattend onderzoeker met een onvoorstelbaar interessepalet( zie tweede link hieronder) waar meningen nogal eens veranderen maar die desondanks vermakelijke columns schrijft voor Medisch Contact.
        https://www.kwakzalverij.nl/nieuws/de-geloofsbrieven-van-jan-keppel-hesselink/
        https://sites.google.com/site/neuropathiepijn/home/neuropathische-pijn-behandelen-door-jan-keppel-hesselink/cv-van-jan-keppel-hesselink

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.