Blogs & columns
André Weel
André Weel
3 minuten leestijd
Blog

Engeland voorbeeldland

7 reacties

Ademloos volg ik de covid-19-ontwikkelingen in het Verenigd Koninkrijk. Wat daar gebeurt kan een scenario zijn voor het verloop van de pandemie elders. Alle reden om de situatie daar goed in de gaten te houden en er ons voordeel mee te doen.

Op nieuwjaarsdag 2021 ziet het er bar slecht uit. Het reproductiegetal (‘de R’) staat op 1,1 tot 1,3. De National Health Service (NHS) waarschuwt dat de komende weken nail-bitingly moeilijk zullen worden. Deze nieuwjaarsdag zijn er maar liefst 53.285 nieuwe covid-besmettingen en 613 doden. Meer dan tienmaal zoveel als nu (half maart) in Nederland.
Op 2 januari zijn er 57.725 nieuwe besmettingen. Het AstraZeneca-vaccin wordt afgeleverd bij de ziekenhuizen.
Op 4 januari begint Engeland met vaccineren. Een derde lockdown gaat in. Er zijn 60.916 nieuwe besmettingen: een nieuw record.
Op 7 januari zijn er anderhalf miljoen vaccinaties gezet. Een dag later verklaart Sadiq Kahn, Londens burgemeester, dat covid-19 in Londen niet meer onder controle is. Er staan files van ambulances bij de ziekenhuizen. Die staan daar vele uren voordat ze hun patiënten kunnen afleveren.
Op 8 januari zijn er 1325 nieuwe covidsterfgevallen.
Op 16 januari zijn er al 3,5 miljoen vaccindoses gegeven.
Op 19 januari worden 1610 nieuwe sterfgevallen gemeld. Een record in deze pandemie. Toch kunnen we deze dag zien als een kentering: het aantal nieuwe besmettingen is de afgelopen week met meer dan een kwart gedaald.
22 januari: de R is gezakt onder de 1,0.
30 januari: 8,9 miljoen mensen hebben hun eerste vaccindosis gehad.

En hoe is het nu, half maart? Meer dan 22 miljoen mensen hebben hun eerste vaccin gehad. De NHS vaccineert onverdroten voort. De berichten over de sporadische gevallen van trombose na toediening van het AstraZeneca-vaccin zijn geen reden om te stoppen. Het aantal dagelijkse sterfgevallen is gedaald tot onder de 100. De ic’s in de Londense ziekenhuizen zijn leeg. De situatie is onder controle.

Het ligt voor de hand dit succes toe te schrijven aan de krachtige aanpak van de overheid. De lockdown vanaf 4 januari, én de met militaire slagkracht uitgevoerde vaccinatiecampagne die die dag van start is gegaan, hebben in twee weken geleid tot een knik in de oplopende besmettingscurve. Engeland heeft vorig jaar een pijnlijke les geleerd tijdens de eerste golf.

Lessen trekken uit de geschiedenis, zijn Britten daar beter in dan wij? Misschien speelt er in het Verenigd Koninkrijk nog een ander nationaal trauma mee. Even ademloos. Korter van duur dan de covid-19-pandemie, maar met meer doden per dag dan in de afgelopen dramatische januarimaand. Ik heb het over de Great Smog van 1952.

Op 5 december van dat jaar, rond drie uur ’s middags, trekt een dikke mist Londen binnen. De mist dringt diep door in huizen en gebouwen. Theaters en bioscopen moeten sluiten. Mensen zoeken op de tast, hoestend en proestend hun weg. De mist snijdt ze letterlijk de adem af. Ambulances kunnen niet uitrijden. Er moet iemand met een lantaarn voor lopen. De ziekenhuizen raken overvol. Mensen sterven, ademloos, op straat, in het ziekenhuis, maar vooral thuis in bed. Churchill en minister MacMillan zeggen dat ze er weinig aan kunnen doen. Ze kunnen het weer niet beïnvloeden. Op 9 december gaat het waaien en verdwijnt de smog uit de stad.

The Great Smog kost 12 duizend mensen het leven. De boosdoener is zwaveldioxide dat ontstaat bij de verbranding van steenkool. In vochtige omgeving ontstaat hieruit zwaveligzuur dat luchtwegen en longen aantast. Hoe slechter de kwaliteit van de steenkool, des te meer zwaveldioxide wordt gevormd. Engeland heeft er om economische redenen voor gekozen zijn beste steenkool te exporteren! Al die rook uit de schoorstenen van huizen, fabrieken en twee kolencentrales kan niet weg, omdat er een dikke mistdeken over de stad ligt. De concentraties lopen torenhoog op, ook binnenshuis.

Mondkapjes, een lockdown en vaccinatie helpen niet bij smog. Hier is bronaanpak nodig. Dat vraagt jarenlange politieke strijd. Wat heeft de Britse politiek gedaan? In 1956 keurt het parlement de Clean Air Act goed. Deze verbiedt de kolenstook in stedelijke gebieden door het aanwijzen van smokeless zones. Bewoners en industrie schakelen over naar andere energiebronnen. De twee stedelijke kolencentrales worden gesloten. Toch is Londen niet van de smog af. De smog komt af en toe terug. Net als het coronavirus. Daar ligt de uitdaging om de aanpak steeds verder te verbeteren, en sneller te reageren. Leren van het verleden, maar ook: van anderen! Engeland als voorbeeldland.

Meer van André Weel

  • André Weel

    André Weel is bedrijfsarts-niet-praktiserend en epidemioloog; werkzaam als curator bij het Trefpunt Medische Geschiedenis Nederland op Urk.'  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Els van Veen

    huisarts

    Er is al lang bekend dat lockdowns geen enkel effect hebben op het voorkomen (in beide betekenissen) van Covid-19. Mijn indruk is dat de lockdowns in Engeland en Nederland zijn ingesteld om de paniek er in te houden. Naar mijn stellige overtuiging zi...tten we nu al maanden in een onnodige en schadelijke lockdown. De paniek wordt nog steeds aangejaagd met positieve testen.

    En de (mRNA en DNA) vaccins zijn nog in de onderzoeksfase. Daar stelt collega Weel onterecht zijn vertrouwen op. Het is van de vaccins niet bekend of ze IC-opnames voorkomen, overlijden voorkomen, of voorkomen dat iemand besmettelijk is. De effecten langer dan een half jaar zijn onbekend. Inmiddels zijn er al meerdere overlijdens na het Astra-vaccin, reden waarom vaccinatie met Astra in meerdere landen is stilgezet.

    Afgelopen week werd bekend dat er in Duitsland 7 jonge mensen (20-50 jaar) zijn overleden na toediening van Astra. Het is nog in onderzoek of dit door het Astra vaccin kan komen. Een 24 jarige verpleegkundige (man) is j.l. maandag overleden aan een beeld van bloedingen.
    Bron: https://www.zak.de/Nachrichten/Albstaedter-Todesfall-Uniklinik-Tuebingen-warnt-vor-Spekulationen-144998.html
    En eerder had The New York Times hier aandacht voor:
    https://www.nytimes.com/2021/02/08/health/immune-thrombocytopenia-covid-vaccine-blood.html

    De aanpak van de corona-pandemie is ongekend qua nevenschade. Ondanks steeds meer artikelen dat de lockdowns geen effect hebben op verspreiding van het virus, gaat men door met de lockdowns. Onze regering is niet te stoppen. Het beleid blijft afhankelijk van het RIVM en een OMT.

    Mijn hoop is dat mensen zelf gaan nadenken, in plaats van te vertrouwen op incompetente politici en OMT leden. Mijn hoop is dat wij binnenkort weer vrij kunnen leven, zonder lockdown, zonder avondklok en zonder angst voor vaccinatieplicht. Als dat het geval is, kunnen we allemaal weer aan het werk en wij als artsen weer gewoon doen waarvoor we zijn opgeleid; zorgen voor de zieken.

  • Jaap Dito

    Arts, Limmen

    Je kan het grappig, wrang of bizar noemen dat collega Weel het weer neemt als factor in gezondheid. Onder andere Maurice de Hond heeft uitgebreid besproken het afgelopen jaar dat nou net het weer en luchtvochtigheid bepalend zijn voor aerogene transm...issie van virussen. Ooit influenza meegemaakt in juli? Net als de smog dus. Het is overgewaaid en u roept dat dit door vaccinatie komt zonder enige onderbouwing. Pijnlijke lessen zullen inderdaad getrokken moeten worden nu we nog steeds wachten op een peer-review van de PCR test die aan de basis staat van tot feit of bejaarden sterven aan een nieuw virus of een andere aandoening en die net zo onbetrouwbaar lijkt te zijn als uw stellingen.

  • Daniël de Haan

    radioloog, Groningen

    Er staat een misvatting in uw relaas: dat een lockdown invloed heeft op het verloop van de besmettingscurve. Het is al maanden bekend dat dat niet het geval is. Sinds gisteren ook in hetzelfde Verenigd Koninkrijk:

    https://www.hartgroup.org/covid-1...9-evidence/

    Wanneer zouden de prutsers bij het RIVM en OMT en het overgrote merendeel van de Nederlandse politici eens wakker worden? Er zijn er al wel een paar, maar daar wordt niet naar geluisterd want die "deugen niet".

  • Louis Teunissen

    gynaecoloog, Klimmen

    Laat de europese commissie vooral beslissen over gloeilampen en stofzuigers! Maar niet over de vaccins! Hier gaat het namelijk enorm de mist (smog) in!!
    Handelen!!

  • E.F.M. Veldhuis

    Chirurg niet praktiserend, Groningen

    Voorbeeldland.
    Aantal Covid doden per miljoen inwoners
    Verenigd Koninkrijk: 1858
    Nederland 972
    Bron: Johns Hopkins, analyse de Volkskrant.

  • J.R. Sikkema

    Specialist ouderengeneeskunde, IJmuiden

    De belangrijkste factor lijkt mij het laten oplopen van de infecties. Als er files van ambulances staan dan is het probleem voor iedereen duidelijk en heeft het ook iets heldhaftigs om een lockdown in te stellen. Als reguliere zorg wordt uitgesteld d...an is dit een stuk minder grijpbaar.

  • Dolf Algra

    commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, oud bedrijfsarts, Rotterdam

    En de doorslag gevende en verklarende factor bij dit alles: een overheid die de regie neemt, helder is én vooral slagkracht toont. Aan die laatste twee ontbreekt het in Nederland.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.