Een verkaasde Turk?

Ik werkte als arts-assistent in een streekziekenhuis in een regio met veel Turkse patiënten. Vaak zag ik dit als een voordeel, aangezien ik zelf ook een niet-westerse achtergrond heb.
Je voelt toch sneller een verbinding en hebt het idee dat je qua communicatie een streepje voor hebt, omdat je de cultuur kent.

Helaas kan een andere achtergrond hebben ook averechts werken. Zo had ik een Turkse patiënt opgenomen vanuit de Spoedeisende Hulp. De man sprak slecht Nederlands, maar zijn kinderen tolkten voor hem.

Deze patiënt had ik ook later als zaalarts onder mijn hoede, maar helaas ging hij achteruit. Na een aantal moeizame familiegesprekken, waarbij de communicatie vooral via de kinderen verliep, werd besloten dat de patiënt terug naar huis zou gaan en dat de huisarts de zorg zou overnemen.

Tijdens het laatste familiegesprek gebeurde er echter iets onverwachts. De patiënt en zijn kinderen begonnen in het Turks tegen mij te praten. Toen ik aangaf dat ik Afghaanse roots heb en geen Turkse keken ze me verbaasd aan. ‘We dachten dat je een verkaasde Turk was die weigert om in zijn eigen taal te praten.’

Dit voorval heeft me weer eens laten beseffen dat patiënten ook mensen zijn. En mensen hebben vooroordelen. Misschien was dit een van de redenen dat de familiegesprekken zo moeizaam verliepen? Kennelijk had de familie een vooroordeel op basis van mijn uiterlijk dat ik wel Turks moest zijn, maar weigerde Turks te praten. Zouden de gesprekken anders zijn verlopen als ik blond was?

Een ander kleurtje hebben helpt soms in de arts-patiëntrelatie, maar kan ook averechts werken. Patiënten kunnen ook vooroordelen hebben, en hiervan bewust zijn is een goede eerste stap. Maar wat is de tweede?