Blogs & columns
Blog

Discriminatie aan de bedrijfspoort?

4 reacties

Het zijn spannende tijden. De pandemie is zijn vijfde golf ingegaan. Van dag tot dag stijgen de besmettingscijfers, ondanks die meer dan 80 procent gevaccineerde Nederlandse volwassenen. Ziekenhuisopnamen, bezetting van ic-bedden en sterftecijfers zitten ook in de lift. Reguliere zorg wordt afgeschaald. De roep om ongevaccineerden strenger aan te pakken neemt toe. De polarisatie ook: voor-en tegenstanders van zo’n strengere aanpak komen in stevige discussies terecht. Artikel 1 van de Grondwet verbiedt discriminatie. Wat is wijsheid?

Probleem is dat we niet aan iemands neus kunnen zien of hij of zij gevaccineerd is. Er simpelweg naar vragen is tegen de privacyregels. De beroepsvereniging voor bedrijfsartsen stak medio september al een vermanende vinger op: ‘De NVAB staat pal voor de privacy van de werknemer. Want ieder mens heeft het recht om gevoelige, persoonlijke informatie zo veel mogelijk voor zichzelf te houden. (…) Wanneer werkgevers wel mogen vragen naar gezondheidsgegevens zoals vaccinatiestatus, zet dat de deur open voor vragen naar andere gezondheidsgegevens, zoals zwangerschap of zwangerschapswens.’

De NVAB heeft kennelijk weinig vertrouwen in de morele kwaliteiten van werkgevers. En werkgevers zijn nota bene degenen die de bedrijfsgezondheidszorg betalen! Ook vindt de NVAB privacy belangrijker dan preventie van ziekte bij een hoogrisicogroep. Een schending van de privacy is een ethisch probleem. Het leek dus even lelijk vast te zitten. Bedrijfsartsen wisten ook niet meer wat ze werkgevers moesten adviseren. Maar toen kwam op 25 september de QR-code. Daarmee kun je heel slim de regels van de Algemene Verordering Gegevensbescherming (AVG) omzeilen. Die AVG zegt met zoveel woorden dat de werkgever geen register mag aanleggen waarin medische gegevens (zoals de vaccinatiestatus) van werknemers zijn vermeld. Met de check van de QR-code (zeg maar gewoon coronapas) hou je in de horeca, het theater en de bioscoop de ongevaccineerde buiten de deur, zonder hem naar zijn vaccinatiestatus te hoeven vragen. De NVAB kan haar rol van privacywaakhond dus weer opgeven.

Inmiddels zijn de meeste mensen er wel aan gewend dat zij hun smartphone moeten trekken om ergens binnen te komen. Maar nu wil de overheid de coronapas veel breder gaan inzetten. Ook voor werknemers bij de toegang tot het bedrijf. Veel werkgevers, vooral in de zorg, dringen daar al langer op aan. Dat roept bij veel mensen nieuwe ethische bezwaren op. Mag dat zomaar? De FNV staat meteen vooraan om tegen dit voornemen te protesteren. Het is discriminatie! Een typische FNV-reflex: wat de werkgever wil doordrukken moet de werknemer afwijzen. ‘Zomaar’ de coronapas invoeren aan de bedrijfspoort mag in elk geval niet. Op zijn minst lijkt een wetswijziging nodig, hoorden we op de persconferentie van 2 november. Daar moet het parlement mee instemmen. Gaat het allemaal door, dan wordt het binnenkort voor de ongevaccineerde werknemer die niet kan thuiswerken een hele klus om aan het werk te blijven. Hij moet op zijn minst bereid zijn zich een paar maal per week te laten testen.

Is dat nu discriminatie? Ja en nee.

Ja, want we maken onderscheid tussen mensen. Meer concreet: tussen mensen met een ‘groene’ en mensen met een ‘rode’ coronacheck. De roden mogen niet naar binnen, omdat zij een groter aandeel hebben in de circulatie en transmissie van het coronavirus dan de groenen. Dat is niet leuk voor de roden. Maar het gezondheidsbelang van iedereen, groen of rood, is ermee gebaat. Dat weegt zwaarder. Dus het mag, deze vorm van discriminatie.

Maar je kunt de vraag of dit discriminatie is ook met ‘nee’ beantwoorden. Artikel 1 van de Grondwet stelt: ‘Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan’. En de Algemene wet gelijke behandeling somt de discriminatiegronden nog eens precies op: ras, nationaliteit, sekse, seksuele gerichtheid, geloofsovertuiging, handicap en leeftijd. Gezondheidstoestand, oftewel meer concreet: vaccinatiestatus, staat er niet bij. Dat zou ook niet logisch zijn, want die laatste twee zijn zeer veranderlijk, en de eerdergenoemde zijn toch vooral blijvende persoonskenmerken. Niet gevaccineerd zijn is ook geen handicap, want je kunt de beperkingen met een simpel prikje wegnemen. Dus nee, juridisch is het geen discriminatie. Je mag iemand weigeren aan de bedrijfspoort als zijn coronacheck rood kleurt.

Lees meer van André Weel
  • André Weel

    André Weel is bedrijfsarts-niet-praktiserend en epidemioloog; werkzaam als curator bij het Trefpunt Medische Geschiedenis Nederland op Urk.'  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • S.M.G. Fouraschen

    Chirurg

    Het blijft me toch verbazen dat hoog-opgeleiden in de zorg zo polariseren als t gaat om al dan niet gevaccineerd zijn, met de boodschap: gevaccineerd is ‘groen en dus veilig’ en ongevaccineerd is ‘rood en besmet’. Het is toch inmiddels uitgebreid aan...getoond dat gevaccineerd zijn NIET betekent dat je het virus niet bij je kunt dragen of dat je niet besmettelijk kunt zijn. En het is toch momenteel ook zo dat ongevaccineerden zonder negatieve test of herstelbewijs nergens binnen komen en daardoor met meer zekerheid GEEN bron van besmetting zijn als ze ergens komen waar een QR code nodig is. Dat terwijl gevaccineerden met weinig danwel geen klachten zich wellicht onterecht virusloos wanen en vrijelijk zonder test op drukke plekken kunnen komen, waar ze onbewust en onbedoeld juist wel een besmettingshaard kunnen zijn.
    Als we toch als doel hebben onze uitgeklede en overspannen zorgsector zoveel mogelijk te ontzien, en de veiligheid en gezondheid van de populatie als nr 1 belang hebben, dan moeten we toch allen (gevaccineerd en ongevaccineerd) gaan voor zekerheid dat we t virus niet bij ons dragen of kunnen overbrengen, en ons tevens richten op bescherming van de kwetsbare positieven die in de problemen dreigen te komen! Dus waarom niet af van de ‘veilig wanende maar niet met zekerheid zijnde’ QR pas op basis van vaccinatie, en over op zekerheid door testen, met daarnaast investeren in het snel op de markt brengen van veelbelovende behandelingen die bij ziekte het afstevenen op opname kunnen afwenden?

  • J.W. van Leeuwen

    Bedrijfsarts, Bunne

    Eens met collega van de Pol. En bovendien: de vaccinatie/toepassen gentherapie lijkt een doel op zichzelf, en de gezondheid van de populatie lijkt niet te worden nagestreefd.

  • H. van der Pol

    psychiater, Heerenveen

    En als u het niet van mij aanneemt luister dan eens naar Peter Doshi, toch echt wel iemand met verstand van zaken.

    https://www.youtube.com/watch?v=KKDt-pO7-Ig

  • H. van der Pol

    psychiater, Heerenveen

    Je kunt natuurlijk alles recht lullen wat krom is, dus ook dat het geoorloofd is om mensen toegang te weigeren tot horeca, museum, sportkantine, zwembad, terras, en straks wellicht ook nog het werk waarmee ze hun brood verdienen. Vanwege een wellicht... grotere kans op het doorgeven van een virus, een virus dat een ziekte veroorzaakt die bij lange na niet zo dodelijk is als ebola of de pest, een virus dat voor verreweg de meeste mensen onschadelijk is, maar uiteindelijk de draagkracht van de uitgeklede zorg overschrijdt. Hoe groot mag of moet die kans zijn, collega Weel, om zo'n ingrijpende maatregel te rechtvaardigen? En bij welke kans wordt die maatregel weer ingetrokken? De kans op doorgeven van het virus wordt overigens steeds eerlijker verdeeld over gevaccineerden en ongevaccineerden, dus dan moet iedereen een rood vinkje krijgen. Toch?

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.