De sprankeling in haar ogen was verdwenen

Ze had de hele nacht naast het bed gelegen; het was haar niet gelukt om bij de telefoon te komen of om op te staan. Maar nu, de volgende dag, lag ze lekker behaaglijk in haar bedje en had eigenlijk niet echt veel last meer ergens van, behalve dan spierpijn in haar armen en benen.

Ik kende deze bijna 90-jarige dame al tien jaar en zij was altijd heel zelfstandig, mooi gekleed, keurig verzorgd, beetje rode lippenstift op en met een olijke uitdrukking in haar heldere ogen. Ze kwam altijd op de fiets naar de praktijk. En ook nu, na een nacht op de grond, onverminderd optimistisch en blij dat het allemaal achter de rug was nu. Lekker opknappen, vertroeteld worden door haar dochter, dan kwam het allemaal helemaal weer goed, stelde ze me gerust.

Stelde ze mij gerust? Dat was wel typerend voor haar. Zorgzaam, dat was ik nog vergeten.

Er was recentelijk wel een en ander misgegaan met haar schildkliermedicatie; ze had per ongeluk veel te weinig gehad tijdens haar revalidatie in het verpleeghuis. Dat hadden we net weer gecorrigeerd. Maar de spierpijn duurde wel langer, misschien daardoor? We zouden even bloed laten prikken en dan verder kijken.

Voor het weekend nog even geweest – het was voor het eerst dat de gebruikelijke sprankeling in haar ogen niet te zien was. Door de pijn voelde ze zich niet zichzelf, het was niet fijn zo. Maar naar het ziekenhuis dat wilde ze niet meer. Ze wilde nog steeds lekker in haar eigen bed vertroeteld worden. Dus toch met wat meer pijnstilling haar thuisgelaten. Maar ze stelde me niet meer gerust.

Dat weekend ging ze hard achteruit, plassen ging minder, drinken werd minder en ze werd suffer. Uiteindelijk was ze niet meer in staat om te blijven zeggen dat ze thuis wilde blijven, en het was nog steeds niet duidelijk waarom ze nu zo achteruit ging. Ze ging toch naar het ziekenhuis.

Daar bleek al gauw dat ze niet meer zou herstellen. Waarschijnlijk dat de nacht naast haar bed ervoor gezorgd had dat haar spieren onderkoeld waren geraakt en daardoor zichzelf zijn gaan afbreken. Haar nieren waren daardoor ook niet meer aan het functioneren. Er was, kortom, een cascade in gang gezet, die niet meer was terug te draaien. Zeker niet na een week, zeker niet op deze leeftijd.

En dus. Ik had me door haar laten geruststellen, deze sprankelende, maar ook eigenwijze dame had me weinig ruimte gegeven om iets anders te beslissen dan haar thuis te laten. Maar ook had ik spierpijn na een nacht wel passend gevonden. Me niet realiserend dat dit de consequentie zou kunnen zijn, zo vaak als dit gebeurt zonder deze afloop. Maar wat me nog het meest overviel was de fysieke kwetsbaarheid van deze ogenschijnlijk zo krachtige vitale vrouw, van wie je niet zou zeggen dat ze bijna 90 was. Maar als het misgaat, op deze leeftijd, dan kan het ook goed misgaan.