De fibromyalgiegrap
6 reactiesOp een coassistentensite werd een grap over kenmerken van fibromyalgiepatiënten geplaatst. Vooral ‘zegt een hoge pijngrens te hebben’ vond ik herkenbaar.
In feite waren in de lijst met kenmerken best veel serieuze aanknopingspunten te vinden. Dat het om een grap ging, moest dan ook worden benadrukt door een konijn te introduceren. Ik kon een glimlach niet onderdrukken, maar het was dezelfde glimlach die ik niet kan tegenhouden als ik sommige grappen over Turken via internet krijg toegezonden. Ik wil me daar nadrukkelijk verre van houden. De fibromyalgiegrap was een faux pas die niet getolereerd kan worden. Als je mensen niet serieus neemt, zoek dan liever een ander beroep dan arts.
De aandoenlijk emotionele reactie in de vorm van een artikel van een ervaringsdeskundige kon niet uitblijven en hoewel ze het van mij tot een kwart hadden mogen inkorten, vond ik het wel mooi dat de redactie dat artikel plaatste. Het woord miskenning komt meermalen voor en ik weet dat veel mensen met SOLK heel slechte ervaringen met artsen hebben. Daarvoor zouden we best de hand in eigen boezem kunnen steken. Patiënten met SOLK vragen meer tijd, maar horen er ook bij. Leren leven met lichamelijke klachten is een biopsychosociaal proces dat niet voor iedereen even gemakkelijk is. Dat is voor onbegrepen klachten niet anders dan voor klachten na kanker, een infectie of een rugoperatie. Dat klachten onbegrepen zijn, wil meestal zeggen dat er meerdere oorzaken door elkaar spelen. Artsen zouden beter kunnen worden in het herkennen van klachtenonderhoudende vicieuze cirkels op het gebied van somatiek, psychologie en socioculturele omstandigheden. In plaats van onderbuikgevoel en grappen op internet kunnen we ons bovendien beter concentreren op de manier waarop we communiceren om patiënten te helpen. Als mensen niet goed met hun klachten omgaan, hoeven de lichamelijke aspecten niet eens zo ernstig te zijn om een enorme lijdensdruk te veroorzaken. Om dan ons (veronderstelde) eigen copinggedrag te projecteren op een patiënt is onzorgvuldig en geeft dat bekende gevoel van niet serieus genomen te worden. Niet doen dus.
Ik heb nog wel een dingetje dat patiënten zelf aangaat. In lijn met onze gemedicaliseerde samenleving zie ik sommige patiënten veel te hardnekkig vasthouden aan een zuiver biomedische definitie van hun aandoening. SOLK-patiënten weten hoe minderwaardig mensen met psychosociale problemen tegenwoordig worden beschouwd en ze merken dat artsen vinden dat ze zeuren. Als er dan een biomedisch aanknopingspunt wordt gevonden, moet dat opeens erkend worden als de enige oorzaak van hun probleem. Dan komt er een belangenvereniging die vindt dat zij de wijsheid in pacht heeft. Met een bijpassende wetenschappelijke raad die uitsluitend gericht is op de moleculaire oorzaak. Ook niet doen.
emile keuter
neuroloog, meppel
het is altijd fijn om te lezen dat mensen mijn blogje een goed artikel vinden. maar: 1. het is niet zo dat ik helaas solk weer bestempel als zonder biomedische oorzaak. 2. het is een open deur dat we nog niet alles weten. 3. het gaat er juist om dat ...sommige patiënten de psychologische en sociale bijdragen aan ziekte niet willen zien. het is niet zo dat wij artsen denken dat we alles weten. daar zit het probleem niet. voor meer informatie lees de richtlijn solk, waarde anonieme "collega"
anonieme
werkzaam specialist
Mooi artikel, helaas wordt wederom SOLK bestempeld als "zonder biomedische oorzaak".
Kom op collega's, accepteer nu ook eens dat er wel degelijk een biomedische oorzaak kan zijn, die we stomweg nog niet gevonden hebben.
Is het zo lastig om onszelf a...ls artsen er van te overtuigen dat we (nog) niet alles weten?
100 jaar geleden was de medische wetenschap nog niet wat het nu is en tegenwoordig schudden we soms wat meewarig ons hoofd over wat men vroeger dacht te weten. Over 100 jaar staan we misschien in ons hemd met onze huidige opvattingen.
Bovendien, als we er van uit gaan dat er wel een biomedische oorzaak ten grondslag ligt van de klachten, maar in veel gevallen geen curatief behandelbare, dan accepteert de patiënt ongetwijfeld makkelijker onze psychosociale interventies, want dan voelen ze zich erkend en gesteund in plaats van gestigmatiseerd.
Elianne van Veelen
zelfstandig bedrijfsarts, Hoogland
Dan nog een reactie op collega Melchers
Het miskennen van SOLK door te stellen dat de claim tot arbeidsongeschiktheid en ziekteverzuim niet serieus genomen kan worden maakt de ellende alleen maar groter. Je helpt niet door de claim af te wijzen als b...edrijfsarts. Je helpt wel, door de handvatten aan te reiken om weer te kunnen gaan functioneren in werk. Het merendeel van de patiënten met SOLK grijpt die handvatten met beide handen aan. Ze willen niets liever dan weer normaal kunnen leven en werken. Diegenen die niet willen, hou ik voor dat op de lange duur geen uitkeringsrecht bestaat als ze aan de WIA-poort komen. Dat lost zich dan ook op, want dan wordt de reden van niet-willen altijd wel duidelijk, en heb je weer een onderhoudende factor van de klachten gevonden (en opgelost).
Elianne van Veelen
zelfstandig bedrijfsarts, Hoogland
Helemaal eens met Emile Keuter. Het is de taak van artsen om meer tijd te nemen voor patiënten met SOLK, te ontrafelen welk “recept” hun klachten onderhoudt en ze vervolgens helpen/de weg te wijzen om de onderhoudende factoren op te lossen.
Ik heb ...recht onder mijn neus, bij een zeer geliefd familielid, meegemaakt hoe SOLK ontstaat. In één woord: misleidend! Zelfs ik als arts dacht in de eerste weken dat er toch echt wat mis moest zijn in het lichaam van mijn lieve familielid. Toen bleek dat er niets te vinden was, was het kwaad was al geschied, Door de ernst van de klachten was ze al afhankelijk geworden en niet meer in staat tot normaal en zelfstandig functioneren. Je helpt als arts dan niet door te zeggen dat er medisch geen verklaring is en het daarbij te laten. Juist artsen moeten patiënten met SOLK goed leren te verstaan en een oplossing gaan aanreiken.
Bij mijn familielid (en ook bij de vele werknemers met SOLK die ik begeleid heb) bracht een multidisciplinair revalidatietraject, gebaseerd op het biopsychosociaal model, uitkomst. Hoewel niet allen 100% klachtenvrij, zijn ze wel allemaal weer in staat zelfstandig hun leven te leiden zonder te lijden onder hun klachten. Dat is het beste wat we nu te bieden hebben.
En inderdaad, ik ben het ook eens met de stelling dat patiënten er goed aan zouden doen het biomedische niet als enige verklaring te willen zien. Maar, is die houding niet terug te voeren op ons artsen? Als wij alleen maar fysieke oorzaken zoeken en geen antwoord hebben als we die niet vinden, is het dan raar dat patiënten ons willen helpen door wel die fysieke oorzaak proberen te vinden? Blijkbaar is dat de taal die we spreken.
Roel Melchers
bedrijfsarts, Houten
Ja... curatieve collega's zoals neuroloog Emile Keuter hebben makkelijk praten: natuurlijk luister je goed en neem je de klager met fibromyalgie en SOLK serieus; door, met enige massage, te doen wat hij wil. Je doet wat bloedonderzoek... verwijst doo...r... de verzekeraar betaalt wel.
Maar de keuringsartsen zoals bedrijfs- en verzekeringsartsen hebben het moeilijk. Vaak kunnen ze de claimant NIET serieus nemen... kunnen ze NIET meegaan in de claim der er een ziekte is die de klachten en de daarop gebaseerde functionele beperkingen verklaart.
Dat betekent dan: GEEN loon... GEEN WIA-uitkering en GEEN geld van de verzekering. Hoe moet de claimant nu zijn huur betalen.
Reken maar dat hij zich zal verweren bij elke instantie die hij maar weet te vinden.
Marc Hamers
bedrijfsarts, Nijmegen
helemaal eens