Blogs & columns
Blog

Collaterale schade

2 reacties

De schappen van de supermarkt zijn nog steeds grotendeels leeg, wc-papier is al dagen niet te verkrijgen, dat wordt op een gegeven moment toch maar krantenpapier gebruiken, want wij zijn niet aan het hamsteren geslagen. Maar dit is niet de collaterale schade waar ik me zorgen over maak.

Ik maak me wel zorgen om berichten zoals ik die van een vriendin via WhatsApp toegestuurd kreeg: ‘Bericht van een nuchtere Amsterdamse huisarts’, geschreven op zondagochtend 15 maart, 8.30 uur, met het verzoek dit zoveel mogelijk te verspreiden. Daar stonden verstandige dingen in en weinig nieuws als het gaat om de adviezen. Maar in het bericht stond ook dat dit virus ‘vele malen (schattingen nu rond veertig keer) dodelijker is dan een gewone griep’. En daar zit wel een probleem, want als je op zoek gaat naar het sterftecijfer van een ‘gewone griep’ kom je uit bij wisselende schattingen: we weten dat eigenlijk niet heel goed. Het RIVM rapporteert jaarlijks de oversterfte tijdens een griepepidemie, maar op basis daarvan kun je niet echt de sterftekans uitrekenen. Het probleem met alle rondvliegende cijfers is dat we in de meeste gevallen niet precies weten hoe die teller van het aantal sterftegevallen tot stand is gekomen en dat de noemer een nog veel grotere onzekerheidsmarge kent: niemand weet hoeveel mensen er werkelijk besmet zijn en een lichte vorm van covid-19 hebben gekregen. Uitspraken als ‘veertig keer dodelijker’ komend van ‘een nuchtere Amsterdamse huisarts’ kunnen paniek zaaien en ongerustheid verder doen toenemen, dat is wel een vorm van collaterale schade die me zorgen baart.

We zetten nu alles op alles om de zorg voor mensen met ernstige COVID-19 infecties die naar verwachting nodig is in de komende periode, te kunnen bieden. Iedereen werkt zich drie slagen in de rondte, de inzet is echt geweldig. Maar er wordt ook heel veel andere zorg opzij of in de wacht gezet, dat gaat ook tot ellende en waarschijnlijk ook oversterfte leiden. Houden we daar voldoende rekening mee? Brengen we dat eigenlijk wel in kaart?

Een andere vorm van collaterale schade wordt veroorzaakt doordat mensen noodgedwongen niet datgene kunnen doen wat ze willen, kinderen gaan niet naar school, structuur-biedende activiteiten zijn stopgezet, kwetsbare ouderen komen hun huis niet meer uit, krijgen geen bezoek meer. Ook dat brengt ellende met zich mee, psychisch labiele mensen die ontsporen, ouders of kinderen die uit hun dak gaan, ouderen die niet tijdig hulp in (kunnen) roepen.

Ik onderschrijf het ingezette beleid op basis van het scenario ‘besmettingspiek afplatten’, maar laten we alsjeblieft ook oog houden voor de collaterale schade en proberen ook die binnen de perken te houden.

Meer van Henriëtte van der Horst
  • Henriëtte van der Horst

    Henriëtte van der Horst is huisarts niet praktiserend en emeritus hoogleraar huisartsgeneeskunde.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Student én patient ggz

    Student (ex-geneeskunde) , -

    Zeer goede blog! Wat een herkenning. Ik heb heel veel waardering voor ieders inzet, met name uiteraard in de zorgsector. Allereerst vind ik de nuance wat betreft de cijfers op z'n plaats. Zelfs bij 'betrouwbare' programma's op tv komen nog zeer uitee...nlopende experts aan het woord met allemaal een andere kijk, een andere aanpak en andere cijfers... En die cijfers kan niet iedereen op waarde schatten.
    Daarnaast zijn velen (lopende) behandelingen on-hold gezet. Dat is al moeilijk, naast de onzekerheid is er ineens een soort gat, de afwezigheid van vastigheid en zelfs van vooruitgang in eigen gezondheid. De aandacht gaat - zo lijkt het- enkel naar 1 groep patiënten. Die die aandacht ook verdienen en de zorg ook nodig hebben. Maar.. Ik vrees voor crises on de ggz, ik vrees voor achteruitgang van chronisch zieken.. Toegenomen eenzaamheid, meer suïcides. Ik voorspel dat corona meer slachtoffers maakt dan alleen onder degenen die er ziek van (zijn ge)worden

  • Huybert Van Eck

    Eigenaar CarpeNexus, ‘s-Hertogenbosch

    Beste Henriette,
    Wat je beschrijft is geen medisch probleem, maar veel meer een sociaal probleem, dat ons allen aangaat! Kortom de collataterale schade kan niet alleen door de gezondheidszorg opgelost worden, maar vergt ook verbinding met het social...e domein; niet allen bij ons, maar ook bij de gemeente en bij ons zelf in de huiskamer! Wat doen wij zelf, als kind en/of vader/moeder?
    Hartelijke groet,
    Huybert

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.