Behandelbeperking?

Ik loop tijdens mijn avonddienst door de lange, donkere ziekenhuisgang terug naar artsenkamer. Ik ben diep in gedachten verzonken. Zojuist heb ik een patiënte op de afdeling beoordeeld omdat zij opnieuw hevig benauwd werd. Deze patiënte was pas net een aantal dagen terug van de intensive care. Aldaar was zij invasief beademd om haar van voldoende lucht te kunnen voorzien. Lucht. Iets wat ik elke dag zo voor lief neem. Adem in, adem uit. Ik hoef er niet eens over na te denken. Elk lichaam bouwt zoveel reserves en reflexen in om je te beschermen tegen een gebrek aan lucht. Lucht, zuurstof, gaswisseling... ze zijn van essentieel belang.

Zojuist heb ik de familie uitgelegd dat het lichaam van hun moeder dusdanig ernstig ziek is, dat het haar niet meer lukt om haar lijf van voldoende adem te voorzien. Dat betekent dat alle reserves zijn uitgeput. In theorie kunnen we haar opnieuw aan een beademingsapparaat leggen. Diep in coma en met spierverslapping om haar ademhaling te kunnen controleren. Maar daar zal ik haar vermoedelijk ook zieker mee maken, want deze intensieve behandeling heeft een hoge prijs. Risico op nog meer infecties, doorligplekken, voeding via een slangetje, verder verlies van haar conditie en haar spiermassa. ‘Als ze dit al overleeft.’ Het lijkt alsof die laatste woorden door de stille kamer galmen. We horen alleen het gesuis van de zuurstof die met 15 liter per minuut door het zuurstofmasker raast.

Een zucht. Partner en kinderen kijken elkaar aan. Er wordt met geen woord gesproken en toch wordt er een heleboel gezegd. Dit intieme moment wordt bruut verstoord door het geschreeuw van de intensivist. De woorden ‘wat zijn hier de behandelbeperkingen?’ worden veel te luid door de gang geslingerd.

Ik voel woede over de lompheid van mijn collega, maar ineens raakt het woord ‘behandelbeperkingen’ me nog veel meer. Wat moet dat eigenlijk raar klinken voor een leek! Behandelbeperking. Alsof het afzien van een intensieve behandeling betekent dat je wordt beperkt in hoe je behandeld wordt. Alsof dat dan een mindere optie is, iets ondergeschikts. Een tweedehandskeuze.

De intieme sfeer is als een ballon uiteengespat. Ik probeer het direct terug te pakken. Voor ik het me realiseer heb ik de woorden al uitgesproken: ‘Ik denk dat we uw moeder moeten beschermen tegen het geweld op de intensive care. Ik wil uw moeder beschermen tegen verdere schade, iets waar ik een eed voor heb afgelegd.’

We praten een hele tijd. Alle voors en tegens komen op tafel. We besluiten unaniem dat patiënte voor een ‘maximaal conservatief beleid’ op de afdeling blijft. Dat vind ik dan wel weer een mooie term: maximaal. We zullen maximaal voor haar zorgen.

Met deze gezamenlijke beslissing hebben we patiënte niet beperkt in haar behandeling. Integendeel, denk ik.