Alternatieve geneeskunde
3 reactiesOnlangs verscheen er een bericht over een alternatief geneeskundige die verdacht wordt van betrokkenheid bij een behandeling met ibogaïne met dodelijke afloop. In het verleden zijn er onderzoeken gedaan naar de werkzaamheid van dit plantenextract als behandeling tegen verslavingen. Vanwege een dodelijke afloop en de kans op hartritmestoornissen bij een geringe dosering is dit onderzoek nooit verder van de grond gekomen.
Ondanks deze wetenschap heeft desbetreffende toch dit middel gebruikt als behandeling tegen een verslaving. Helaas met een dodelijke afloop tot gevolg. Je zou kunnen zeggen dat, helaas ook in ons vak, het maken van fouten menselijk is. Het is echter wel de bedoeling dat deze fouten worden erkend, onderzocht en dat er uiteindelijk van de situatie wordt geleerd. Desbetreffende bleek hardleers en bleef het plantenextract gebruiken. Wederom met een dodelijke afloop tot gevolg.
Alternatieve geneeswijzen. Hieronder verstaat men ‘het behandelen en/of onderzoeken van patiënten op manieren die niet aan Nederlandse universiteiten worden onderwezen’. Ik heb als dokter gestudeerd aan een Nederlandse universiteit. Voor mij persoonlijk zijn alternatieve geneeswijzen een equivalent van het ‘vloeken in de kerk’. In de medische kerk wel te verstaan. Er bestaat zelfs een vereniging tegen deze manier van geneeskunde: de Vereniging tegen de Kwakzalverij.
Ik zal nooit de patiënt vergeten die me vol trots kwam vertellen eindelijk een werkzaam middel tegen een herpes simplex te hebben gevonden. ‘Door deze pH-neutraliserende olie ter waarde van 95 euro ben ik na enkele dagen van mijn koortslip af.’ Hoofdschuddend heb ik dit aangehoord.
Maakt bovenstaande alternatieve geneeswijzen per definitie slecht? Ondanks het vloeken in de medische kerk hoeft alternatieve geneeskunde niet per definitie slecht te zijn. Ik denk zelfs dat de alternatief geneeskundige op één front een streepje voor heeft op ons als reguliere dokters: zij hebben en nemen de tijd voor patiënten. De kracht van het luisterend oor.
Waar wij als reguliere dokter na gemiddeld 30 seconden al denken te weten wat de hulpvraag is en vooral zoveel mogelijk rode vlaggen willen tackelen, kan de alternatief geneeskundige rustig achteroverleunen en luisteren. In dat opzicht zou je alternatieve geneeskunde zelfs positief kunnen beschouwen. Eindelijk iemand die de tijd kan nemen voor patiënten die niet verder geholpen kunnen worden op een regulier spreekuur.
Wellicht is dit vloeken in de alternatieve kerk, maar patiënten horen thuis op een regulier geneeskundig spreekuur. Wanneer blijkt dat ze niet klachtenvrij kunnen worden door middel van onze medicijnen en/of therapie bij de juiste diagnose, zou alternatieve geneeskunde een optie kunnen zijn. Sterker nog: als blijkt dat ze hiermee wel klachtenvrij kunnen worden, zou het zelfs een gewin voor de economie kunnen zijn. Minder lichamelijke en psychische klachten. Minder verzuim en meer productiviteit. Maar dan wel graag zonder dodelijke complicaties.
Als patiënten het dan toch in het alternatieve circuit zoeken, laat ze dan alsjeblieft een ‘RBCZ-geregistreerd’ iemand zoeken (Register Beroepsbeoefenaren Complementaire Zorg) die minder hardleers is dan bovenstaande ‘genezeres’. Laten we het tevens bespreekbaar houden in de spreekkamer, zodat we weten waar onze patiënten gebruik van maken. Toch zou ik ondanks bovenstaand relaas patiënten niet actief door willen verwijzen. Wellicht is hier een taak weggelegd voor de werkgever die grijze haren krijgt van het toenemend verzuim zonder effect van de reguliere gezondheidszorg?
Gio Meijer
arts integrale geneeskunde, vakgroep homeopathie, Amsterdam
Beste Arianne Beckers,
Dank voor je blog.
Wat zijn de feiten? Een vrouw, geen arts, in Kockengen doet rituelen met ibogaïne. Eén van haar klanten is later overleden. Oorzakelijke relaties worden onderzocht. ‘Dat is geen geneeskunde maar kwakzal...verij’, reageert ex-voorzitster van de verenging tegen de kwakzalverij Catherine de Jong. Mogelijk heeft zij gelijk.
Mocht je interesse hebben ook onderscheid te kunnen maken tussen kaf en koren, dan nodig ik je graag uit om bijvoorbeeld naar de introductiedag te komen van de Academy for Integrative Medicine (AIM) op zaterdag 7 oktober in Kontakt Der Kontinenten, Soesterberg (www.aim-edu.nl). Als militair arts zinvol, als er geen reguliere medicatie voor handen is.
Om goede en betrouwbare geneeskunde te waarborgen is de Artsen Verenging Integrale Geneeskunde (AVIG) opgericht. Artsen die lid zijn van de AVIG zijn uiteraard regulier opgeleid als arts en zijn ook aanvullend geschoold (www.avig.nl). Op deze website kun je betrouwbare, goed gekwalificeerde behandelaren vinden.
Daarnaast wil ik je – juist als militair arts - uitnodigen om de documentaire ‘Escape fire’ te bekijken. In deze documentaire, die gemaakt is in samenwerking met het Amerikaanse leger, wordt getoond hoe zinvol aanvullende behandelmethoden kunnen zijn. Integrative Medicine (integrale geneeskunde) is om die reden geïmplementeerd binnen de geneeskundige dienst van het Amerikaanse leger maar ook binnen de NATO.
Voor de volledigheid;
Een escape-fire is het waar gebeurde verhaal van een groep brandweerlieden die in een enorme brand ingesloten raken. Eén brandweer man heeft een aansteker en maakt een vuur rond hen, de anderen rennen weg – denkend dat hij gek is-. De man die het vuur om zich heen aanstak (escape fire) is de enige die overleeft. Dat is vuur met vuur bestrijden, een homeopathisch principe dat werkt én dat hem het leven heeft gered.
Veel succes in je loopbaan en welkom om de film te komen bekijken of op de introductiedag 7 oktober.
Gio Meijer
Anil van der Zee
Voormalig balletdanser/ ME-patiënt, Amsterdam
Ik zelf ben niet perse fan van de alternatieve geneeswijzen maar soms is het bij bepaalde ziektes inderdaad de enige oplossing als je niet verder komt in de reguliere zorg. Goede blog. Dank u wel.
C.J. de Jong
anesthesioloog, bestuurslid Vereniging tegen de Kwakzalverij, Amsterdam
Geachte mevrouw Beckers,
Alternatieve geneeskunde bestaat niet, net zomin als alternatieve natuurkunde of alternatieve scheikunde. Wat wel bestaat is een immer kleiner wordende groep alternatieve behandelaars die medisch zinloze alternatieve behan...delingen adviseren en toepassen.
Het door u genoemde RBCZ (Register Beroepsbeoefenaren Complementaire Zorg) biedt geen enkele houvast voor de kwaliteit van alternatieve behandelwijzen want er bestaan simpelweg geen adequate kwaliteitscriteria voor het alternatieve circuit, noch voor de behandelingen, noch voor de opleiding van deze behandelaars.
Zie bijvoorbeeld: http://www.kwakzalverij.nl/assets/Uploads/NTtdK-maart-2016-p13-p17.pdf
Tot enkele jaren geleden stelde IGz dat slechts BIG-geregistreerden tot haar werkterrein behoorden. Niet-BIG-geregistreerde homeopaten, acupuncturisten, et cetera vielen daarbuiten.
Sedert de Wet Klachten, Kwaliteit en Geschillen zorg (Wkkgz, oktober 2015) zijn alternatieve behandelingen wél het werkterrein van IGz, maar IGz stelde zelf al een beperking, namelijk ”slechts bij misstanden” wordt ingegrepen. Of iets een misstand is, wordt daarbij niet nader gedefinieerd, maar ligt ad hoc ter beoordeling bij IGz. Mensen afzetten met soms prijzige, zinloze behandelingen hoort daar niet bij. Pas bij ernstig wangedrag van de behandelaar of bij ernstige gevaren mag men activiteit van IGz verwachten jegens alternatieve behandelaars.
Artsen hebben de taak om patiënten correct voor te lichten over behandelopties voor hun medische problemen. Het voorlichten over de ineffectiviteit en de risico’s van alternatieve behandelingen hoort daar bij. De meerdere doden die de ibogaine-‘genezeres’ inmiddels op haar geweten heeft is een extreem voorbeeld van het feit dat “baat het niet, dan schaadt het niet’ niet opgaat voor alternatieve behandelwijzen.
C.J. de Jong, anethesioloog
Bestuurslid Vereniging tegen de Kwakzalverij