Blogs & columns
Blog

Als je gips te lang laat zitten, neemt de spierkracht af

1 reactie

In tijden van grote onzekerheid maken we systemen die de werkelijkheid nabootsen of proberen te beschrijven: modellen. De modellen voor het voorspellen van de coronapandemie maken duidelijk dat intenties een belangrijke rol spelen bij het maken en presenteren van deze modellen. Vooral als er enige zweem van misleiding of bedrog rondom de modellen ontstaat, zoals toen recentelijk bleek dat de Duitse regering het volk extra bang voor corona probeerde te maken om de gehoorzaamheid te bevorderen, bekruipt ons een akelig gevoel van ongemak en komt het model onder vuur te liggen. Dat het model dan ook snel vlamvat in dit post-truth tijdperk komt de grip op de werkelijkheid niet ten goede, terwijl juist de complotdenkers ons duidelijk maken hoe belangrijk die vermeende grip op de werkelijkheid eigenlijk is.

Ook in mijn vakgebied, de psychiatrie, staan de modellen meer onder druk dan ooit tevoren, en dat is gezien de niet altijd zuivere intenties bij het gebruik van sommige dominante modellen weinig verbazingwekkend. Neem het model ‘schizofrenie’. Dit model leek in de afgelopen decennia eerder de emancipatie van de psychiatrie in de geneeskunde te moeten dienen (een afschuwelijke hersenziekte als speerpunt van het vak, zoals de neurologie dat met ALS heeft) dan de emancipatie of het herstel van de patiënten die eraan leden.

Gebruikmakend van een puur biologisch-wetenschappelijk discours raakten wetenschappers in de afgelopen decennia steeds verder verstrikt in een deterministische etiologie en infauste prognose, waardoor dit model vaak schadelijk en stigmatiserend werd voor de patiënten.

Hoogleraar psychiatrie in het UMC Utrecht Floortje Scheepers voert in haar onlangs verschenen boek Mensen zijn ingewikkeld een pleidooi voor acceptatie van de werkelijkheid en het loslaten van modeldenken. Maar kan dat überhaupt? En gaat het er niet vooral om dat we zeer kritisch en transparant blijven over ons gebruik ervan?

Wat mij betreft is gips een mooie medische metafoor voor model. Gips kan essentieel zijn in de primaire fase van herstel doordat het immobiliseert, waardoor we niet gaan overbelasten. Gips kan knellen en als je het gips te lang laat zitten neemt de spierkracht af, wat verder herstel enorm in de weg gaat zitten. Er moet daarom doorlopend overwogen worden, bij hoge voorkeur samen met de patiënt en/of zijn naasten, wanneer het gips weer af kan.

Zelfs het wetenschappelijk wankele model schizofrenie kan dienen als een gunstig gipsmodel. Zo lukte het ons gebiedsteam onlangs om, dankzij dit model, een zorgmijdende man na vier jaar van steeds verder vorderende maatschappelijke teloorgang in zorg te krijgen. Het model schizofrenie diende ervoor om de rechter en andere hulpverleners ervan te overtuigen dat dwang geïndiceerd was (iets wat eerder met het model autisme niet was gelukt), omdat we anders zouden verwaarlozen. Hiermee konden wij hem, gelukkig inmiddels naar zijn eigen tevredenheid, in de eerste fase van herstel krijgen. Nu is het van belang om, liefst met hem, af te wegen wanneer dit eerste gips af kan om verder herstel niet in de weg te zitten.

Meer van Remmelt Schür
  • Remmelt Schür

    Remmelt Schür is psychiater voor patiënten met ernstige psychische aandoeningen (EPA) bij gebiedsteam Oost en Noordoost Utrecht van Altrecht.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Siep de Groot

    Huisarts, niet praktiserend, Eelderwolde

    Dwang is uit den boze. Psychiaters misbruiken hun macht en overtuigen de rechter met een vermeende diagnose schizofrenie. Het aantal dwangopnamen in de afgelopen tien jaar is verdubbeld. De situatie aandikken om iemand met dwang op te nemen is blijkb...aar usance in de psychiatrie. Een eeuw geleden werd schizofrenie ook al beschouwd als een ernstige hersenziekte. Vijftig jaar geleden kwam hier pas ernstige kritiek op. De cirkel is rond nu moderne psychiaters weer gaan praten met deze patiënten zonder het opgelegde label( lees:model). We mogen hopen dat er meer wetenschappelijk onderzoek komt in de psychiatrie met standaarden, onderzoek naar de werkzaamheid van medicatie en de afwijkingen in het brein.
    Dwangopname is nooit helemaal te voorkomen maar beseft dient te worden dat dit
    in principe een schending is van de rechten van een mens. De omgeving blijft iemand die een in bewaring stelling( IBS) of een Rechterlijke Machtiging heeft gehad zien als een krankzinnige. Een psychiater die iemand met dwang opneemt wrijft zich over de borst als de patiënt herstelt, doch beseft onvoldoende dat hij er mee traumatiseert en stigmatiseert. Dwang is uit den boze!

    Siep de Groot, huisarts niet praktiserend

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.