Als de pleuris uitbreekt

‘En wat als hier de pleuris uitbreekt?’ riep ze. Ja, dat zou vervelend zijn, dacht ik, maar kleine kans. Corona lijkt me op dit moment een reëlere bedreiging.

Al snel bleek dat ziektemetaforen niet werken in tijden van pandemie. Een tyfusvirus bestaat niet, aan een teringmondkapje heb je momenteel niet zoveel, en als je je ineens zorgen maakt om de uitbrekende pleuris onderschat je de ernst van corona totaal.

Dus zochten we al gauw naar krachtigere metaforen om de serieusheid van de zaak mee aan te duiden. Oorverdovend natuurgeweld verscheen ten tonele. Carnaval was de brandhaard, waarna het land werd overspoeld door corona, met Brabant als epicentrum. Daarna verspreidde het virus zich als een lopend vuurtje en kwamen we in een stroomversnelling terecht, wat een voedingsbodem was voor een politieke aardverschuiving. Op de Antillen raast een onzichtbare orkaan en in Afrika heerst nog stilte voor de storm. Maar gelukkig zitten we niet allemaal in zak en as en is er ook een tsunami aan creatieve initiatieven ontstaan.

Want ja, het overkwam ons tenslotte allemaal maar. Van het ene op het andere moment lag het land in puin en wat hadden we ons weerloos gevoeld. Toen kwam het besef dat lijken onder het puin vandaan halen niet voldoende was; de bom was gebarsten, we zouden ten strijde trekken en terugvechten. Een arsenaal aan verbaal oorlogsgeweld werd van stal gehaald, meer dan kanker ooit voor elkaar heeft gekregen. Er werd strategisch bedacht hoe we de vijand konden verslaan, hoe we het agressieve virus het vuur aan de schenen zouden leggen. We lieten onze zorghelden aan de frontlinie dag in, dag uit vechten voor een leger aan levens.

Nu mag wat mij betreft het startschot klinken voor een vriendelijker thema. Laten we de strijdbijl begraven of de overwinningsvlag hijsen, als we in elk geval maar stoppen met ons in een oorlog te wanen. De metaforen die we gebruiken beïnvloeden de manier waarop we met de situatie omgaan. Natuurrampen laten ons immers machteloos voelen en van oorlogen worden we opstandig. Het gezellige voorzetje van Rutte om over te gaan op pretparkjargon heeft nog weinig gehoor gekregen, maar lijkt me voor het sentiment meer dan welkom: ‘Het lijkt alsof we in een achtbaan zitten.’ Welja, en in de supermarkten lijkt het alsof we in de rij voor de Python staan. Het virus is een Monsieur Cannibale die ons te grazen neemt en de thuisquarantaine voelt soms als een Villa Volta waarbij de muren op je afkomen. Gelukkig werken we er met z’n allen naartoe dat de Vliegende Hollanders straks hun Droomvlucht weer kunnen maken en dat ons Carnaval Festival volgend jaar minder slachtoffers maakt.

Ik hoop van harte dat we er tijdens de open-up-party’s zo over na kunnen praten. En langzamerhand zullen er geen metaforen meer nodig zijn om de ernst of absurditeit van de pandemie uit te drukken. Dan wordt corona zelf de metafoor, voor als de pleuris weer eens uitbreekt.