65 jaar samen (en hoe dat binnenkort voorbij is)

Hij ligt altijd als een stijve foetus opgerold in bed. Overal kussens en rollen, dekens en grote zachte blauwe sloffen tot aan de knie; ze maken zijn bed een soort gestoffeerd nest waar hij zich in genesteld heeft. Alles om zijn houding zo comfortabel mogelijk te maken en te voorkomen dat er nog meer gaten in zijn knieën en enkels vallen door de drukplekken en enorme stijfheid. Vragende heldere lichtblauwe ogen kijken om zich heen en focussen op zijn vrouw.

Zij staat altijd aan het aanrecht voor het raam als ik aan kom fietsen. Ze roert in een bakje kwark, sorteert zijn pillen of schilt een banaantje voor hem. Het gebrek aan focus in haar ogen verraadt dat ze slecht ziet; de tientallen jaren ervaring in haar huis waar zij op gevoel doorheen loopt verbloemen dit weer. Haar ogen twinkelen als haar man naar haar kijkt en een vrolijke kreet slaakt als antwoord op haar vraag. Ze zijn 96 en 93 jaar, 65 jaar getrouwd en dit is hoe hun gesprekken verlopen. Al jaren verzorgt zij hem in zijn vergevorderde dementie samen met de thuiszorg in de woonkamer. Als ze hem een banaantje heeft kunnen voeren is haar dag goed en vertelt ze dit trots. ‘Je hebt zo lekker gegeten, hè jongetje.’ ‘Mannetje, wat hebben we het goed samen.’ ‘Hij is toch zo sterk dokter, dat is hij altijd al geweest.’ Van een gelijkwaardige relatie is al jaren geen sprake, maar de liefde spat er vanaf.

Maar vandaag is het anders. Hij ligt op zijn rug en zijn armen en benen zijn ontspannen. Zijn kracht ontbreekt voor de stijve foetushouding. Zijn blik staat op oneindig en hij ademt snel en oppervlakkig. En er klopt meer niet; zij staat niet aan het aanrecht, de bananen zijn bedorven, ze heeft koortsblosjes op de wangen en haar ogen kijken naar de grond terwijl ze op en neer langs het bed van haar man schuifelt. In de gang staan gesloten afvalzakken met gebruikte beschermingspakken en mondkapjes.

Of het covid-19-virus is binnengeslopen via de familie of via de verzorgenden weet niemand; maar iedereen is positief getest. Zij houdt haar hart vast voor het lot van haar echtgenoot; ik houd mijn hart vast voor de leegte die gauw zal ontstaan in haar leven.