#MeToo

Vandaag ga ik iets gewaagds doen. Wellicht dat ik me eraan ga branden, maar het moet me van het hart. Ik las dat 30 procent van de vrouwelijke arts-onderzoekers in de Verenigde Staten zegt weleens seksueel geïntimideerd te zijn geweest door collega’s. Of deze cijfers ook een-op-een door Nederland kunnen worden overgenomen is onbekend. Feit is wel dat er de laatste tijd veel aandacht wordt besteed aan #MeToo.

Enerzijds vind ik dit tenenkrommend. We kennen allemaal de foute doktersromans die helaas soms eerder non-fictie dan fictie betreffen. Bedrijfsfeestjes gaan vaak gepaard met het nuttigen van de nodige eenheden alcohol. Dat verlaagt drempels. Het gedrag van mensen wordt dan vrijer. Hierin spelen twee (of meer) partijen vaker een duidelijke vrijwillige rol. Als ik met vrienden uit de bank-, marketing- of technische branche praat, komen er soortgelijke verhalen. Het is dus niet iets van dokters, maar iets van ‘de mens’. Waar mensen werken, loopt men nou eenmaal rond met bepaalde gevoelens en emoties. We kennen allemaal de voorbeelden van die net iets te knappe baas, die leuke stagiaire of die wel erg sympathieke postbode. Meestal is er geen probleem en betreft het hier louter een zakelijke relatie. Af en toe een (seksistisch) grapje moet kunnen, toch?  (Ongewenst) fysiek contact wordt over het algemeen als grensoverschrijdend gedrag gezien. Daar zijn we het, gelukkig, redelijk snel over eens. Maar wanneer gaat iemand daadwerkelijk te ver? En wanneer heeft de ‘ontvanger’ gewoon lange tenen? Wie bepaalt die grens?

Wat de een als onschuldig beschouwt, kan bij een ander een donderslag bij heldere hemel veroorzaken. Opvoeding, religie, normen en waarden, afkomst. Dit zijn slechts enkele factoren waar deze interpretatie van afhankelijk is. Betekent dit dan dat we elk gedrag van de mens dan maar moeten accepteren? Het slechts een kwestie is van intermenselijke variabiliteit? Neen!

Helaas blijft ook het ministerie van Defensie hierin niet volledig buiten beeld. Door deze zelfde organisatie wordt wel meteen korte metten met intimidatie/misbruik gemaakt. Tijdens een eindceremonie sprak een brigadegeneraal^* zijn ‘rode baretten^** trots (door het behalen van de rode baret) doch streng (door de misstanden in het verleden) toe.¹ De misstanden die door de pers zijn omschreven, zijn onacceptabel. Wellicht verdient de speech een korte toelichting. Binnen onze hiërarchische organisatie werken we middels bepaalde lijnen. Wanneer er problemen op welk front dan ook ontstaan, zullen eerst deze lijnen gevolgd worden. Het is immers vaak onnodig om de hoogste baas lastig te vallen met niet-relevante problemen, zoals een klein arbeidsconflict. Dat kan prima door de direct leidinggevende worden opgelost. Wat de brigadegeneraal verder in zijn speech zegt is dan ook opvallend en onderstreept meteen hoe we binnen Defensie tegenover grensoverschrijdend gedrag staan: ‘Het is onacceptabel en als er sprake van is kom je meteen naar mij toe. Daar staan zware gevolgen op voor de veroorzaker.’

Laat dat een boodschap voor iedereen en voor elke branche zijn. Tenenkrommend of niet. Grensoverschrijdend of ‘aanstellerij’.

Als dokter zijn we er dol op: richtlijnen en protocollen. Helaas valt niet alles hierin vast te leggen. Al helemaal niet als het om emoties en gevoelens gaat. Bovendien kan men goed beargumenteerd altijd van een richtlijn of protocol afwijken. In dit geval is dat echt onacceptabel. Ziekenhuizen, huisartsenpraktijken, GGD, arbodiensten: neem een voorbeeld aan de speechende brigadegeneraal. Geef grenzen aan en laat weten dat meldingen over onacceptabel gedrag zullen worden opgepakt. Ik wil graag afsluiten met een toepasselijke leefregel: ‘Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet.’

¹: ^{Hoogste baas luchtmobiele brigade wil keihard optreden tegen misstanden. Beschikbaar via:} https://www.omroepgelderland.nl/nieuws/2147491/Hoogste-baas-van-Luchtmobiele-Brigade-wil-keihard-optreden-tegen-misstanden ^{geraadpleegd op: 31-01-2018}

^{*brigadegeneraal = een van de vier generaalsoorten. Een hoge leidinggevende.}

^{**rode baret= fysiek zwaar getrainde militairen van de luchtmobiele brigade}