Een beklemmend bestaan

Hoe vergaat het artsen op de werkvloer in tijden van covid-19? Vandaag de belevenissen van specialist ouderengeneeskunde Jacobien Erbrink en klinisch geriater Esther Cornegé.

Jacobien Erbrink, specialist ouderengeneeskunde werkt bij zorginstelling Van Neynsel in Den Bosch. ‘Het is hier oorlogstijd’, zegt ze. Maar op haar locatie zijn gelukkig (nog) geen besmettingen. ‘Ons crisisteam probeert het zo te sturen dat we infecties buiten de deuren houden, in nauw overleg met RIVM, GGD, GHOR, de andere regionale zorginstellingen en het ziekenhuis. Er is een grote eensgezindheid en goede samenwerking. De grote PG-locatie waar ik werk is volledig op slot. Alleen zorgverleners mogen naar binnen, het leven is er zeer beperkt. Als dokters doen we alleen noodzakelijke zorg; we zijn uitsluitend op locatie als dat echt moet. We draaien dubbele diensten. De waarneemgroep doen we met twee zorgorganisaties, die diensten hebben we gesplitst, anders is het te druk en het besmettingsrisico te groot. Bij collega-instanties zien we al corona-units met meerdere mensen met infecties, die bij ouderen zoals bekend fulminant en fataal kunnen verlopen, waarbij collega’s ook nog eens bang zijn voor hun eigen gezondheid en die van hun partners en andere gezinsleden. Ik vind dit een beklemmend bestaan. Ik probeer er ontspannen bij te blijven, maar dat is bijna niet mogelijk. Elke dag komen er weer nieuwe updates of appjes van collega’s die patiënten hebben verloren. Het is ook heel ontregelend. Ik mis mijn gewone werk, zoals even bij iemand binnenlopen om een praatje te maken. De sociale deprivatie voor bewoners en medewerkers is groot. Sommige bewoners leven al in een kleine wereld, dus voor hen maakt deze situatie misschien niet zoveel verschil. Maar er zijn er ook die er niets van begrijpen en door het lint gaan. Dat geldt ook voor mensen op de somatische afdelingen. We willen het natuurlijk zo goed mogelijk doen, maar daarvoor zijn helaas draconische maatregelen noodzakelijk. Er is begrip, maar het levert ook, merken we, bij familieleden veel emoties en verdriet op.’

Klinisch geriater Esther Cornegé werkt in het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den Bosch. Zij maakt deel uit van een klein behandelteam dat de opgenomen patiënten met covid-19 die (nog) niet op de intensive care liggen behandelt. ‘Zij liggen op een aparte verpleegafdeling; momenteel zijn het er 25, die voornamelijk vanwege een covid-pneumonie door het virus zijn opgenomen. Het is zwaar werk op deze afdeling, omdat het echt zieke patiënten zijn die veel zorg nodig hebben, en omdat iedereen ingepakt is in beschermende kleding. Daar zijn we, net als andere instellingen, zuinig op. Daarom mogen patiënten op de corona-afdeling geen bezoek ontvangen, tenzij er echt dringende redenen voor zijn.

Studies van elders laten zien dat ongeveer 16 procent van de opgenomen patiënten op de ic belandt, bij ons lijkt het naar de één op de vijf te gaan. We zien dat patiënten na een dag of vijf à zeven op een kritiek punt komen waarna ze herstellen of vrij plots instorten. Ze voelen zich dan niet eens zo benauwd, maar worden plots zeer zuurstofbehoeftig. De bottleneck is de capaciteit op de ic – waar nu dertien covid-patiënten liggen – ook omdat deze patiënten daar vaak langdurig liggen. We hebben al een extra ic-unit ingericht op de verkoever, en we hebben in sneltreinvaart, ook in het weekend, personeel uit de rest van het ziekenhuis extra bijgeschoold zodat zij eventueel op de ic kunnen worden ingezet. Het is één van de manieren waarop wij steeds vooruit proberen te denken, zodat we op een volgende fase voorbereid zijn en tot nu toe alles nog onder controle hebben. Dat is denk ik voor andere artsen de belangrijkste les: bereid je voor, denk vooruit.’