Laatste nieuws
Blog

Waterleidingwaarheid

2 reacties

Wie met mensen van Viruswaanzin – nu omgedoopt tot Viruswaarheid – praat, wordt getroffen door hun zelfverzekerdheid. Geen spatje twijfel: dat hele coronavirus is een complot van de overheid, het RIVM en de vaccinindustrie. En wij moeten onzinnige maatregelen naleven die onze rechten aantasten.

Rationele argumenten helpen niet om de aanhangers van Viruswaarheid te overtuigen. Ik leg uit dat een virus zich niet houdt aan mensenrechten of democratische beginselen. Je moet maatregelen opleggen en handhaven. Ze kijken me meewarig aan en beklagen me omdat ik erin trap, in die viruswaanzin.

Gelukkig vind ik troost in de geschiedenis. Die laat zien dat preventieve acties vaker weerstand hebben opgeroepen. En niet zo zuinig ook. Bijvoorbeeld in het midden van de negentiende eeuw. Toen speelde er in Amsterdam een heftige discussie of er wel waterleiding in de stad moest worden aangelegd. Nu een gepasseerd station, toen een verbeten debat tussen voor- en tegenstanders.

Tot halverwege de zestiende eeuw drinkt de Amsterdammer zijn water uit zelf geslagen putten, uit regentonnen, of hij schept gewoon water uit de Amstel of de stadsgrachten. En daar lozen de riolen op! Vanaf de 18de eeuw komen op steeds meer pleinen waterpompen te staan. Die geven beter drinkwater dan het put- of grachtwater. Maar ook putwater kan via het grondwater vervuild zijn door afval en rioolwater. Pas in de 19de eeuw breekt het besef door dat vervuild putwater cholera kan verspreiden. De Brit John Snow toont aan dat het water uit een put in de Londense Broadstreet de bron is van de choleragevallen in de wijk. Gewoon door op een stadsplattegrond elk adres waar cholera voorkomt met een kruisje te markeren.

De Europese cholera-epidemie van de jaren 1830 laat ook Amsterdam niet onberoerd. De medische stand staat machteloos bij zoveel sterfgevallen, ook bij kinderen. Artsen dringen dan al aan op verbetering van de openbare hygiëne, bijvoorbeeld door het aanleggen van een waterleidingsysteem. Deze artsen, de hygiënisten, beweren dat de cholera wordt verspreid door besmet water. Niemand heeft nog ooit de vibrio cholerae met eigen ogen gezien, maar uit de manier waarop de ziekte zich verspreidt, is duidelijk dat er een contagium, een smetstof in het water zit. De Amsterdamse huisarts en stadsbestuurder Samuel Sarphati laat daarom de waterkwaliteit in de regenbakken verbeteren door hygiënische maatregelen te treffen zoals afdekken. Maar dat helpt onvoldoende.

Langzaam maar zeker raakt ook de bevolking overtuigd van de noodzaak van een waterleidingsysteem. Maar er zijn ook veel tegenstanders. In de dagbladen en de gemeenteraad wordt een hevige polemiek van voor- en tegenstanders uitgevochten. Een behoorlijk deel van de burgerij ontkent de noodzaak van de waterleiding. ‘Onze vaders en grootvaders zijn met dezelfde grachten en dezelfde putten gezond gebleven en oud geworden’. Het verzet van de groep tegenstanders – we zouden ze nu Waterleidingwaanzin noemen – leidt tot veel politiek en financieel geharrewar.

Na de tweede cholera-epidemie van 1848 komt er eindelijk een doorbraak. Jacob van Lennep, schrijver en landsadvocaat, wordt in Amsterdam de initiatiefnemer van de eerste Nederlandse waterleiding. Hij krijgt groen licht van de gemeente. Het lukt Amsterdam evenwel niet de financiering rond te krijgen. Ook de ondernemers laten het afweten. Van Lennep moet naar Engeland om de benodigde 2,5 miljoen gulden bijeen te sprokkelen. Maar dan is het eindelijk zover. In 1851 wordt een 21 kilometer lange metalen pijnleiding aangelegd. Die voert schoon drinkwater vanuit de Kennemerduinen naar een aftappunt bij de Westerpoort. De Amsterdammers komen met hun emmers daarheen om water te tappen. En kijk, cholera komt hierna nauwelijks nog voor in de hoofdstad.

Domheid en verzet tegen preventie zijn van alle tijden. Zij houden de vooruitgang gelukkig niet tegen. De geschiedenis leert dat soms een tweede golf nodig is om die domheid en dat verzet te doorbreken. Dat was bij de negentiende-eeuwse cholera ook het geval. We zitten nu in de fase van het handhaven van coronamaatregelen, in afwachting van de komst van het coronavaccin. De viruswaanzinnigen lappen de maatregelen aan hun laars. Als er straks een vaccin is zullen zij in groten getale ook vaccinatie weigeren. Ze mogen dan ook zelf opdraaien voor de gevolgen: alle behandelkosten voor covid-19 voor eigen rekening. Dat lijkt me consequent.

Meer van André Weel
  • André Weel

    André Weel is bedrijfsarts-niet-praktiserend en epidemioloog; werkzaam als curator bij het Trefpunt Medische Geschiedenis Nederland op Urk.'  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Jan B. Hommel

    Neuroloog, Dalfsen

    Ach Jee... De Prediker André Weel kijkt ons streng aan terwijl Zijn Preventiepreek van Zijn Kansel in onze richting Dondert...

    Hel en Verdoemenis voor de Onwetenden die twijfels hebben bij de Corona maatregelen. Op naar de 30.000, 70.000, nee 100....000 testen per dag als jacht op een relatief onschuldig virus wat bij meer dan 99% niet meer geeft dan een snotneus, keelpijn en wat koorts... Of helemaal geen klachten.

    En dat a 95, oeps, gecorrigeerd 65 euro per test. Als het aan onze briljante minister Hugo de Jonge ligt, binnenkort 100.000 testen per dag, 650.000 euro uitgegeven aan het bestrijden van... Ja, van wat? Na 10 dagen 6.5 miljoen uitgegeven, na 100 dagen 65 miljoen. En? Kunnen onze zorgeconomische vernuften daar niet eens een QALY op kunnen plakken?

    En? Hebben we het virus onder controle? Volgens de deskundigen, Van Dissel voorop, gingen we "brandjes uittrappen". Inmiddels staan zijn eigen voeten in brand, zijn de GGD's verkoolt, en zijn de eerste medewerkers met ernstige brandwonden aan de voeten afgevoerd naar het brandwondencentrum Beverwijk.

    Een screening doe je met een hele sensitieve test, gevolgd door een hele specifieke test. Om zo weinig mogelijk te missen en daarna de diagnose zeker te stellen. Dominee André Weel moet er zijn epidemiologie boekjes nog maar eens op nakijken.

    We zijn met zijn allen een nog niet eerder vertoond screeningsprogramma op een virus ingeluisd, zonder ook maar een keer na te denken over de basale voorwaarden waar een screening aan moet voldoen.

    Dit beleid vergelijken met de aanleg van waterleidingen ter voorkoming ziekten als cholera, dat is pas dom. Religieus en dom, zoals van een Streng Gelovige Preventiedominee verwacht mag worden.

  • Els van Veen

    huisarts

    Ik ben er helemaal klaar mee dat mensen zoals u anderen meteen framen als complotdenker zodra zij kritische vragen hebben bij het huidige beleid. Anderen in een hokje stoppen is lekker makkelijk. Hoef je niet meer naar hun argumenten te luisteren.
    D...e dialoog aangaan is moeilijker maar voorkomt wel polarisatie.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.