Vaccinatie beschermt mogelijk lang tegen SARS-CoV-2

De mRNA-vaccins van Pfizer en Moderna bieden mogelijk langdurig bescherming tegen SARS-CoV-2, zo blijkt uit onderzoek van Jackson Turner e.a. gepubliceerd in Nature. Zij laten zien dat zelfs vijftien weken na de eerste dosis acht van de tien mensen nog steeds detecteerbare kiemcentra met B-cellen hebben die zich op het virus richtten. Sterker, de onderzoekers houden die kiemcentra nog steeds in de gaten en zeggen dat die activiteit, althans bij sommige mensen, nog steeds niet is afgenomen.

Aanvullend daarop komt er ook goed nieuws van een studie uit Finland door Pinja Jalkanen e.a., gepubliceerd op de site van Nature Communications. 180 zorgmedewerkers hadden na twee doses van het Pfizer/BioNTech-vaccin zeer goede antilichaamresponsen tegen SARS-CoV-2. De immuunrespons was sterk tegen de alfavariant (voorheen de Britse variant) maar iets lager tegen de bètavariant (voorheen de Zuid-Afrikaanse variant), niettemin hadden de gevaccineerde proefpersonen neutraliserende antistoffen die een relatief goede bescherming tegen deze laatste variant geven.

Een soortgelijke conclusie trekken Matthew McCallum e.a. in Science waarin ze onderzoek rapporteren naar de SARS-CoV-2-variant die bekendstaat als ‘epsilon’, (voor het eerst ontdekt in Californië) met drie mutaties in het spike-eiwit die resistentie kunnen veroorzaken tegen antilichamen na vaccinatie met een mRNA-vaccin of een eerder doorgemaakte SARS-CoV-2-infectie. Ook zij onderstrepen de hogere kwaliteit van de antilichaamreacties die worden geïnduceerd door vaccinatie in vergelijking met infectie, ook tegen zorgwekkende varianten.

De zoektocht naar effectieve, eventueel aangepaste vaccins wordt intussen mogelijk vergemakkelijkt nu er een, aldus Nature, correlaat van bescherming voor covid-19-vaccins is geïdentificeerd. Mensen die het Oxford-AstraZeneca-vaccin kregen en geen symptomatische infectie ontwikkelden, hadden hogere niveaus van virusblokkerende neutraliserende antilichamen dan gevaccineerde mensen die wel covid-19 kregen. Dat gegeven kan voortaan in klinisch onderzoek worden gebruikt om beslissingen te nemen over welke (aangepaste) vaccins waarschijnlijk zullen werken of hoe duurzaam de vaccinatie zal zijn. Andere vaccins die vergelijkbare antilichaamreacties veroorzaken, zullen naar verwachting vergelijkbare niveaus van bescherming tegen symptomatische infecties genereren, zo is de verwachting.