RAAS-remmers geen nadelig effect op risico of beloop covid-19
Plaats een reactieRAAS-remmers lijken geen nadelig effect te hebben op het risico om covid-19 te krijgen of op de kans van een ernstig beloop. Dit blijkt uit drie observationele studies die in The New England Journal of Medicine verschijnen.
Het gaat om drie verschillend opgezette studies, die gebruikmaken van verschillende patiëntenpopulaties. Zo gebruikten Mandeep Mehra e.a. een database waar 169 ziekenhuizen in Azië, Europa en Noord-Amerika gegevens van covid-19-patiënten in zetten. Zij beschikten over gegevens van 8910 patiënten die in de periode 20 december 2019 tot en met 15 maart 2020 waren opgenomen met covid-19, en waarbij in het register de uitkomst stond vermeld. In hun analyse werden bepaalde bekende associaties bevestigd, zoals hogere mortaliteit bij hogere leeftijd, bij coronairlijden, hartfalen, ritmestoornissen, COPD en roken. Er was géén verhoogde kans bij gebruik van ACE-remmers of angiotensine-II-remmers.
Mancia e.a. voerden een casecontrolstudie uit in Lombardije, waarbij ze 6272 covid-patiënten matchten aan ruim 30 duizend anderen. De patiënten gebruikten vaker RAAS-remmers, maar ook andere antihypertensiva, anticoagulantia, diabetesmiddelen en ga zo maar door. Na correctie voor verschillende variabelen bleek het gebruik van RAAS-remmers (of andere antihypertensiva) de vatbaarheid voor covid-19 niet te vergroten. Ook deze resultaten wijzen erop dat bij covid-19-patiënten vaker onderliggend lijden een rol speelt.
Harmony Reynolds e.a. analyseerden gegevens van 12.954 patiënten uit New York die waren getest op covid-19, en van wie bijna de helft geïnfecteerd bleek. Er was geen associatie tussen een positief testresultaat en welk antihypertensivum dan ook. Er was ook geen sprake van een ernstiger beloop bij bepaalde medicatie.
John Jarcho e.a. zetten alles in een commentaar op een rijtje. Zij stellen vast dat het alle drie observationele studies betreft die daarom een gevaar van confounding in zich dragen. Ze dragen echter wel één consistente boodschap uit: er is geen bewijs voor een schadelijk effect van het gebruik van RAAS-remmers. De commentatoren vinden het geruststellend dat drie verschillend opgezette studies in drie verschillende populaties tot een vergelijkbaar resultaat komen.
https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa2007621?query=C19&cid=DM91170_NEJM_Subscriber&bid=190097534
NEJM, 2020. Doi: 10.1056/NEJMe2012924, NEJMoa2007621, NEJMoa2006923 en NEJMoa2008975
lees ook-
Bekijk het dossier dossier Covid-19
-
Sophie Broersen
Sophie Broersen was journalist bij Medisch Contact van 2008 tot 2021. Na haar studie geneeskunde en huisartsopleiding ging zij als journalist aan de slag. Bij Medisch Contact schreef zij over geneeskunde en zorg in de volle breedte: van wetenschap tot werkvloer, van arts-patiëntrelatie tot zorg over de grens. Samen met de juristen van de KNMG becommentarieerde zij tuchtzaken. Na haar journalistieke carrière is zij in 2021 weer als arts gaan werken.
- Er zijn nog geen reacties
