Opgedane lessen, literatuur en zelfzorg helpen voor tweede golf

Literatuur bijhouden, extra personeel opleiden, goed voor zichzelf zorgen. Zo bereiden artsen zich voor op een mogelijke nieuwe coronapiek. De ervaringen en vaardigheden die zijn opgedaan tijdens de eerste gang helpen daarbij. Dat blijkt uit een rondvraag onder artsen die eerder meededen aan de MC-rubriek Vandaag op de Werkvloer. Ondertussen zijn artsen druk bezig met inhalen van uitgestelde zorg.

Zo’n 65 artsen deelden de afgelopen maanden in Vandaag op de Werkvloer wat de impact was van corona op hun werkzaamheden. Medisch Contact vroeg hen hoe het hen vergaat nu de besmettingsaantallen stijgen. Bij de meeste artsen die reageerden, is het overigens nog rustig qua besmettingen, bij een enkeling is de toename al merkbaar. Zo heeft longarts Wouter van Geffen door een aantal ‘hotspots in Friesland’ te maken met een toename van de covidverdenkingen onder patiënten en meer besmettingen van personeel.

Zelfde maatregelen

Een aantal artsen geeft aan dat ze nog altijd de maatregelen hanteren die ze invoerden sinds de eerste piek, en dat de ervaringen van de afgelopen tijd hen nu helpen. ‘We zijn na het dalen van de eerste golf niet anders omgegaan met de maatregelen om besmettingen te voorkomen’, aldus abortusarts Jorien Nijland. Huisarts Sabien Wierts ‘houdt vast’ aan de andere inrichting van de werkzaamheden die haar praktijk aan het begin van de crisis invoerde. Klinisch geriater Esther Cornegé gaat door met de samenwerking met andere specialisten, die tijdens de eerste golf ontstond.

Bij een eventuele tweede coronapiek kan huisarts Hans van Santen, in wiens regio het aantal besmettingen nu laag ligt, ‘zo nodig heel snel terugvallen op de aanpak die wij bij de eerste golf hebben gehanteerd’. Ook specialist ouderengeneeskunde Elly van Zanten heeft ‘draaiboeken vanuit de eerste golf’ klaarliggen. ‘We hopen dat we daarmee kunnen werken.’

Uitgestelde zorg

Artsen hebben het druk met de zorg die dit voorjaar werd uitgesteld, of in de woorden van huisarts Pim Keurlings: ‘We werken ons nu vaak een slag in de rondte om uitgestelde zorg op te vangen’. Longarts Van Geffen en zijn collega’s ‘hebben hard doorgewerkt om zorg zoveel mogelijk in te halen’. Klinisch geriater Cornegé ziet ‘verwaarloosde patiënten’ als gevolg van uitgestelde zorg, met bijvoorbeeld ‘gemetastaseerde maligniteiten en abcessen die mogelijk in normale tijden al eerder waren ontdekt’. Internist Hannah Visser spreekt van ‘collateral damage’ omdat mensen zorg hebben gemeden en nog mijden. ‘Zoals diabetici van wie de suikerspiegel is ontregeld’.

Ondertussen vinden er voorbereidingen voor een tweede piek plaats. Jeugdarts Willemien Boland maakt met scholen afspraken over ‘maatwerk’. Huisarts Keurlings houdt het nieuws in de gaten ‘en we gaan weer in PBM als dat nodig is’. ‘We merken dat onze huisartsenpost al weer strenge triage toepast.’ Bij longarts Van Geffen heeft het ziekenhuis de bezoekersregels weer aangescherpt en wordt er veel vergaderd, literatuur gelezen en materiaal geïnventariseerd. ‘Ook proberen we voldoende personeel klaar te hebben, te vinden en op te leiden.’

Beraden

Kinderarts Jolita Bekhof beraadt zich op de vraag of ze het isolatiebeleid moet aanpassen tijdens het RSV-seizoen, aangezien het klinisch onderscheid ten opzichte van covid-19 bij kinderen lastig is (RSV: respiratoir syncytieel virus, red.). Internist Visser verwacht ‘niet de grote aantallen die we eerder hadden’. Ambulant arts Marc Mulders meldt dat ‘kwetsbare medewerkers van het Expertisecentrum Euthanasie in kaart zijn gebracht en van bedrijfsgeneeskundige adviezen zijn voorzien’ en dat er nu ‘voldoende kwalitatief goede beschermingsmiddelen’ zijn. Intensivist Eline van Slobbe bereidt zich persoonlijk voor door ‘bewuster om te gaan met tijd, gezond te eten, veel te sporten en proberen meer rust te nemen.’ Internist Visser hoopt daarnaast dat artsen ‘blijven nadenken over volksgezondheid in den brede’. ‘Laten we met elkaar blijven praten, ook over de achtergrond van de maatregelen.’

Motivatie

Uiteindelijk hopen de artsen dat de maatregelen niet nodig zijn. ‘Ik hoop echt dat iedereen probeert zich aan de regels te houden om een tweede golf minder intensief te laten zijn’, aldus intensivist Van Slobbe. ‘Ik merk dat de motivatie om weer zo hard te gaan werken bij ons nog niet hoog is. We zullen het weer doen, maar iedereen is fysiek en mentaal nog moe.’