Microbioom mogelijk schakel tussen lage SES en ziekten

Het is een overbekend verband: verschillen in sociaaleconomische status (SES) en het leefmilieu kunnen leiden tot ongelijke kansen op een goede gezondheid en een hogere prevalentie van ziekten. Een tweede bekend gegeven is dat het darmmicrobioom cruciale metabole, immuun- en neuro-endocriene functies beïnvloedt, en dat SES de samenstelling daarvan in (on)gunstige zin bepaalt. De aanname dat het microbioom een belangrijke schakel is in het biologische verklaringsmechanisme van die verschillen, is dus niet zo gek. Toch hebben maar weinig studies het microbioom direct geïntegreerd in onderzoek naar gezondheidsongelijkheid.

Katherine Amato e.a. (onder wie medewerkers van het Radboudumc en de Universiteit Utrecht) presenteren in PNAS een overzicht waarin ze de bestaande kennis op een rij zetten. Ze laten zien hoe minderheidsgroepen structureel worden blootgesteld aan ongezonde invloeden, zoals andere eetgewoonten, een hogere mate van vervuiling in de omgeving, en verschillen in sanitaire voorzieningen. En hoe al deze aspecten het microbioom negatief beïnvloeden. Zo zijn er goede aanwijzingen dat dit vervolgens kan leiden tot stofwisselingsziekten, astma, neurologische ontwikkelings- en stemmingsstoornissen en zelfs tot verhoogde vatbaarheid voor covid-19.

Amato e.a. halen bijvoorbeeld onderzoek uit 2020 aan waaruit blijkt dat kinderen die dagelijks op school worden blootgesteld aan planten en aarde, betere immunologische markers hebben, wat gepaard gaat met een grotere microbiële diversiteit. Minderheidsgroepen die in buurten wonen met weinig toegang tot groene buitenruimte, lopen zo een grotere kans op een lagere microbiële diversiteit en daarmee samenhangende gezondheidsrisico’s.