Meisjes én jongens van 9 jaar vaccineren tegen HPV-virus

Meisjes én jongens moeten al op 9-jarige leeftijd worden gevaccineerd tegen het humaan papillomavirus. En voor personen tot 26 jaar die zich eerder niet hebben laten vaccineren, moet een aanvullend vaccinatieprogramma worden opgezet.

Dat adviseert de Gezondheidsraad, die stelt dat HPV-vaccinatie niet alleen vrouwen beschermt tegen baarmoederhalskanker op latere leeftijd. De vaccinatie beschermt daarnaast ook tegen andere soorten kanker, die bij vrouwen en ook of juist bij mannen kunnen voorkomen. Het gaat daarbij om anuskanker, vaginakanker, vulvakanker, peniskanker en kanker in de mond- en keelholte. Bij anus- en vaginakanker is in veel gevallen sprake van een HPV-infectie. Bij vulva- en peniskanker en kanker in de keel en mondholte is er een verband met HPV, maar spelen ook andere factoren, zoals roken en alcoholgebruik een rol. HPV kan volgens de Gezondheidsraad bovendien leiden tot genitale wratten, maar de Gezondheidsraad vindt die niet ernstig.

De Gezondheidsraad stelt voor de vaccinatie zo dicht mogelijk bij de leeftijd van 9 jaar aan te bieden, omdat dan (nog) minder kinderen hun seksuele debuut al hebben gemaakt. Bovendien was toen de HPV-vaccinaties voor meisjes in 2010 begonnen nog niet duidelijk hoelang de bescherming door de vaccinatie aan zou houden. Inmiddels is bekend dat het langdurige bescherming biedt en kan de leeftijd worden verlaagd van 12 tot 13 naar 9 jaar. Ook stelt de Gezondheidsraad dat de vaccinatie veilig is voor meisjes en jongens vanaf 9 jaar. Op de plek van de vaccinatie kan wat pijn en roodheid ontstaan, die vanzelf overgaat. Maar, zo stelt de Gezondheidsraad, uit onderzoek blijkt dat er geen verband bestaat tussen de vaccinatie en aandoeningen zoals chronische vermoeidheid, migraine en auto-immuunziekten.

Er zijn verschillende soorten vaccins beschikbaar op de Europese markt. Ze beschermen tegen respectievelijk twee, drie of negen typen HPV. In Nederland wordt het vaccin gebruikt dat tegen HPV type 16 en 18 beschermt, de andere twee vaccins beschermen ook tegen de HPV-variant die genitale wratten kan veroorzaken. De Gezondheidsraad stelt geen voorkeur te hebben voor één van de vaccins en vindt dat voorlopig het huidige vaccin kan worden gebruikt. In een reactie op het advies stelt SOAIDS Nederland dat het goed zou zijn om de vaccinatie uit te breiden naar de variant waarmee ook wordt beschermd tegen genitale wratten, omdat dit na chlamydia de meestvoorkomende soa is. In 2017 werden genitale wratten naar schatting ruim 39 duizend keer gediagnosticeerd. Verder hoopt SOAIDS Nederland dat de minister het advies van de Gezondheidsraad zo snel mogelijk uitvoert. Ook de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde  en Jeugdartsen Nederland scharen zich achter het advies. In een brief aan de Tweede Kamer laat staatssecretaris Paul Blokhuis van VWS zich te zullen beraden op het advies en over drie maanden de Tweede Kamer te informeren.