Meer fijnstof, meer ziekenhuisopnames

Op de korte termijn is er een verband tussen hogere fijnstofconcentratie in de lucht en het aantal opnames voor cardiovasculaire aandoeningen. Dat blijkt uit Chinees onderzoek van Yaohua Tian e.a. dat in The BMJ verscheen.

De onderzoekers gebruikten opnamegegevens van ziekenhuizen in 184 Chinese steden in de periode 2014-2017. In die tijd werden daar bijna 9 miljoen mensen opgenomen vanwege acute  cardiovasculaire aandoeningen (coronaire ischemie, CVA, hartritmestoornissen en hartfalen). Tian e.a. gingen na of er een verband was tussen de (actuele) concentratie fijnstof in de lucht per stad en het aantal opnames per dag. Het ging hierbij om fijnstof met een doorsnede van maximaal 2,5 micrometer (PM_2,5).

Voor alle diagnoses was er een statistisch significant verband tussen een verhoging van de gemiddelde concentratie PM_2,5 met 10 µg/m³ en het aantal ziekenhuisopnames per dag, behalve voor hartfalen bij vrouwen en hemorragische CVA bij allen. Voor het totaalaantal ziekenhuisopnames (voor alle cardiovasculaire aandoeningen samen) nam de incidentie met 0,26 procentpunt toe per genoemde stijging. Dat lijkt weinig, maar op bevolkingsniveau gaat het om grote aantallen, zeker in China. De onderzoekers rekenden uit dat als China het jaargemiddelde van 50µg/m³ weet terug te brengen tot de door de WHO geadviseerde bovengrens van 10, het aantal opnames jaarlijks met 100 duizend zou afnemen.

Tot een concentratie van 50 µg/m³ steeg het aantal opnames vanwege cardiovasculaire aandoeningen vrij snel; de grafiek werd minder steil tussen 50 en 250 en platte af boven de 250 µg/m³. Dat maakt het onderzoek des te relevanter, aangezien fijnstofgehaltes in China gemiddeld fors hoger liggen dan in Europa. In Europa worden overigens hogere grenswaarden gehanteerd dan de WHO voorschrijft. Voor PM_2,5 ligt deze op een jaargemiddelde van 25 µg/m³. In Nederland voldoet de lucht hieraan. Maar ook bij lagere gemiddelden heeft verlaging van het fijnstofgehalte dus waarschijnlijk een direct effect op de incidentie van cardiovasculaire ziekte, tenminste, aangenomen dat er een causaal verband is tussen beide. De verschillende analyses die de onderzoekers deden – bijvoorbeeld om te corrigeren voor roken of fijnstofgehaltes op lange termijn – wezen niet op het tegendeel.

Bron: BMJ, 2019. Doi: 10.1136/bmjl6572