Meer duidelijk over pathofysiologie aspergillose bij covid-19 en influenza

Ruim 15 procent van alle patiënten die met ernstige influenza of covid-19 op de ic belanden, ontwikkelt daarnaast aspergillose, een longschimmelinfectie. Het sterftecijfer van de patiënten bij wie dit gebeurt, is twee keer zo hoog.

Om precies te zijn gaat het om influenza-associated pulmonary aspergillosis (IAPA) en COVID-19-associated pulmonary aspergillosis (CAPA). Een observationele studie geleid door artsen van het UZ Leuven (Simon Feys e.a.) en gepubliceerd in The Lancet Respiratory Medicine werpt wat meer licht op de pathofysiologie van deze ernstige conditie.

Feys e.a. vonden onder meer verminderde functies van macrofagen, monocyten en neutrofielen. Verder waren, aldus de onderzoekers, concentraties van verschillende profibrotische groeifactoren significant verhoogd in de bronchoalveolaire spoelvloeistof van patiënten met IAPA versus alleen influenza en van patiënten met CAPA versus alleen covid-19, wat volgens hen een indirecte, extra oorzaak voor de hogere mortaliteit bij patiënten met co-infecties versus mono-infecties opleverde. Ook tonen Feys e.a. aan dat het corona- en het influenzavirus het epitheel van de longen aantasten. Ze laten zien dat juist op de plekken waar SARS-CoV-2 het epitheel aantast, ook de schimmel het weefsel binnendringt.

Het grote probleem blijft om de schimmel in het lichaam op te sporen. Juist daarom is meer kennis van het immuunpatroon van patiënten met aspergillose zo welkom. Je hoeft dan niet meer alleen naar de schimmel te zoeken; het gewijzigde immuunpatroon biedt ook aanwijzingen voor de conditie. Zoals een van de onderzoekers opmerkte in een perstoelichting: ‘In plaats van het konijn zoeken we ook de jager.’