Inspectie brengt weer euthanasiezaak voor tuchtrechter
1 reactieNog voor de Hoge Raad uitspraak had gedaan in de zaak van euthanasie bij gevorderde dementie, is de inspectie een nieuwe tuchtzaak begonnen in een vergelijkbare zaak. De zitting van het Regionaal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg was vandaag in Amsterdam.
Ook in deze zaak moet een specialist ouderengeneeskunde zich verantwoorden. Ze werkt bij het Expertisecentrum Levenseinde. In deze zaak gaf de RTE een onzorgvuldigheidsoordeel – met nummer 2017-103 – en stelde het OM eerder een strafrechtelijk vooronderzoek in. Dat werd gepauzeerd in afwachting van de uitspraak van de Hoge Raad, in april 2020, over de strafzaak en de tuchtzaak tegen Marinou Arends, de eerste strafzaak in de geschiedenis van de euthanasiewet. Op de zitting vandaag zei de advocaat van de arts dat het OM nog niet heeft laten weten of er vervolging zal worden ingesteld. In een andere zaak tegen deze arts van het expertisecentrum – zaak 2017-79 – was ook strafrechtelijk onderzoek ingesteld, maar dat werd vorig jaar geseponeerd.
Het college stond uitgebreid stil bij de uitspraak van de Hoge Raad. Allereerst vroeg de tuchtrechter waarom de inspectie de zaak aanhangig had gemaakt zonder het oordeel van de Hoge Raad af te wachten. De inspectie liet weten dat ze bij de Hoge Raad navraag had gedaan wanneer de uitspraak zou komen, maar daar geen informatie over kreeg. ‘We willen duidelijkheid of de arts in deze omstandigheden – voor zover anders dan in de andere zaak – goed heeft gehandeld’, stelde de inspectie.
Zowel de verdediging als de inspectie lieten weten te willen dat het oordeel van de Hoge Raad wordt meegewogen door het tuchtcollege. ‘De normen zijn niet anders geworden, maar de Hoge Raad heeft een interpretatie gegeven’, aldus een medewerker van de inspectie. Ongewoon was de vraag van de waakhond om geen maatregel op te leggen, gezien de ‘impact en lange duur’ van dit traject. ‘Geen maatregel is fijn, maar ik voel me al erg gestraft’, zei de arts daarop. ‘Ik ben blij dat ik hier nu zit. De afgelopen bijna drie jaar zijn heel complex geweest. Ik werd geconfronteerd met van alles’, zei de arts.
De arts zei zo’n tachtig keer euthanasie te hebben uitgevoerd en nooit een negatief SCEN-advies te hebben gekregen. In deze zaak gebeurde dat wel. ‘Onze visies lagen 180 graden uit elkaar’, zei de arts. De SCEN-arts overleed dit voorjaar aan covid-19. De aangeklaagde arts vroeg om een moment van stilte voor hem.
lees ook-
Bekijk het dossier dossier Levenseinde
Dieter Boswijk
huisarts, scen-arts, waarnemer voor SO, Stegeren
1) er is sprake van een maatschappelijke ontwikkeling, gesteund door een recente uitspraak van de hoge Raad, die ruimte biedt om euthanasie toe te passen in situaties waar dat , volgens de KNMG richtlijnen, niet toegestaan is. Dat is opmerkelijk, maa...r ik vind het vooral zorgwekkend.
2) het belang van schriftelijke verklaringen als doorslaggevend argument wordt, zeker door Gremia van Schriftgeleerden, mijns inziens nogal overschat. Ik heb er in 40 jaar honderden mogen ontvangen en er vele diepgaande en dierbare gesprekken over mogen voeren met patiënten. Maar ze hebben eigenlijk bijna nooit tot euthanasie geleid. Bovendien is mijn ervaring dat mensen in een situatie waarin zij gaan overlijden vaak hun eerdere afwegingen en inzichten aanpassen, en vaak met goede redenen. De mens is in wezen adaptatief, de succesformule van onze soort.
Ondanks het prachtige interview met Marinou Arends, wat een geweldige collega, ben ik van mening dat behandelende artsen niet in het dilemma, wat zij heeft doorgemaakt, mogen belanden. Kortom, euthanasie is alleen dan bespreekbaar als patiënten dat in het hier en nu wilsbekwaam kunnen vragen en dat tot op het laatste moment nog kunnen terug draaien. Dat laat onverlet dat er sprake kan zijn van ondraglijke lijdensdruk, maar euthanasie is dan niet de geëigende oplossing. Ik hoop dat onze KNMG de rug recht houdt.