Laatste nieuws
Nieuws

Hoogleraren pleiten voor gezondheid als schoolvak

8 reacties

Bespaar op de zorg en verhoog de kans van kinderen op gezondheid en geluk door op school het vak gezondheid in te voeren. Dat bepleiten 44 hoogleraren, topmedici en bestuursvoorzitters morgen in Het Financieele Dagblad.

De zorg dreigt onbetaalbaar te worden. De ministers van Onderwijs zijn een cruciale schakel in structurele besparing van minstens een half miljard euro op zorgkosten, aldus de ondertekenaars, onder aanvoering van onder meer arts maatschappij en gezondheid in opleiding Karine van ’t Land. In het onderwijs kunnen jonge mensen leren hoe ze zichzelf geestelijk en lichamelijk gezond houden. ‘Relatief veel zorg wordt besteed aan lichte en matig ernstige psychische klachten. Een gezondere leefstijl kan juist veel van deze klachten voorkómen. Wie meer beweegt heeft een aanzienlijk lager risico om een depressie of angststoornis te ontwikkelen’, aldus de oproep aan de overheid. Een aanzienlijk deel van de ondertekenaars komt uit de ggz.

lees ook
Nieuws preventie
  • Eva Nyst

    Eva Nyst werd geboren in Australië en groeide op in Middelburg. Ze studeerde filosofie en theologie aan de Universiteit van Amsterdam en werkte twee jaar als journalist bij De Volkskrant. Van 2001 tot 2022 was ze in dienst bij Medisch Contact. Sindsdien is zij werkzaam bij de KNMG als beleidsadviseur.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Henk van der Pol

    psychiater, Heerenveen

    Gezondheid als vak kan natuurlijk als nadeel hebben dat het makkelijk tot medicalisering leidt. Laat het vak dus vooral niet 'medisch' zijn, termen als depressie en ad(h)d asjeblieft vermijden, maar benadruk hoe fijn het is om lekker en gezond te ete...n, te bewegen, plezier te hebben, van je hart geen moordkuil te maken. Aandacht voor vriendschap, relaties en seksualiteit en hoe leuk, verwarrend en vreselijk lastig dat kan zijn. En dat het ook vrij gewoon is om je bij tijden rot te voelen. Gewone, menselijke zaken dus, die zo belangrijk zijn. Ook voor de gezondheid.
    En zolang we woorden als 'tools' en 'empowerment' denken nodig te hebben is wat extra aandacht voor het vak Nederlands ook niet overbodig.

  • Wil Duits

    Bedrijfsarts, Houten

    We moeten de jeugd de tools geven, we moeten ze empoweren. Is we het onderwijs? Opvoeding en aandacht is iets wat in huiselijke sfeer als eerste kan worden geboden. Hoe pakken we dat op? En met we bedoel ik wij, ouders van die kinderen, ooms en tante...s, oma’s en opa’s. We moeten de hand in eigen boezem steken. Hoe worden we daartoe verleid? Laten we het vooral niet bij onze kinderen neerleggen, het is onze taak als ouders ze te begeleiden naar hun volwassenheid, onderwijs kan ons daarbij helpen, maar kan het niet van ons overnemen.

  • Wico Mulder

    Arts M&G / Jeugdarts Adolescenten / Adviseur NCJ, Gorssel

    2/2 Te beginnen bij de jeugd. Door hen de ‘tools’ te geven kunnen ze de taal van emoties leren spreken. De wereld is niet altijd zo mooi als social media hen laat zien en denken; de (prestatie)druk vanuit de maatschappij is enorm. De jeugd geeft zelf... ook duidelijk aan dat ze het fijn vinden om te weten dat peers ook dezelfde nare gedachten en/of problemen hebben. Dit is momenteel in onze maatschappij (ook in het onderwijs en de zorg) echter nauwelijks bespreekbaar terwijl de invloed ervan op ons mentaal en fysiek welbevinden evident is.
    Door met de jeugd samen te werken en ervoor te zorgen dat SEV (emotionele intelligentie) net zo belangrijk worden in onze maatschappij als IQ voorkomen we uitval, ziekte (SOLK), onbegrip en langdurig of zelfs blijvende psychische schade. Dit zal bijdragen aan het nationaal welbevinden! Als kinderen, jongeren en jongvolwassenen zich eenmaal met klachten melden in de zorg, zijn we namelijk fors te laat!
    Het blijft een bijzonder fenomeen dat we al jaren op onze agenda hebben staan dat we vooral moeten investeren in positieve, preventieve gezondheid, desondanks blijft ons huidige zorgsysteem nog steeds een verdienmodel op ziekte waar maar zeer summier wordt ingezet op preventie. Hier moet echt verandering in komen, zoals de SER in ‘Zorg voor de toekomst’¹ ook aanbeveelt. De urgentie is enorm. Zoals het artikel in het FD² stelt, kunnen we met het inzetten van de juiste preventie wel tot een half miljard euro per jaar aan zorgkosten besparen, laat staan de winst in gezonde levensjaren die dat zal opleveren.
    Kortom, Leer jongeren (en zorgverleners) de ‘taal van emotie’ en zet ze met elkaar in op verbinding. Als zij sterker, veerkrachtig en weerbaar zijn realiseren we een mooiere toekomst.
    Namens Health Innovation School Zuid Oost Nederland, Team 3 
    Fieke Raaijmakers, Rosita Wellink, Malou Timmers, Sissi Grosfeld, Lonneke van der Veer en coach Wico Mulder (arts M&G / MPH adviseur NCJ)

  • Wico Mulder

    Arts M&G / Jeugdarts Adolescenten / Adviseur NCJ, Gorssel

    1/2 Met de stelling “De echte oplossing voor de stijgende zorgkosten vind je niet in de zorg, maar in het onderwijs” zijn wij, medewerkers in de zorg en deelnemer aan de Health Innovation School Zuid-Oost-Nederland, het hartgrondig eens.
    Vanuit onze... missie; het vergroten van de weerbaarheid van jongeren tussen de 14-23 jaar, zijn wij op onderzoek gegaan. Wat we vonden? Welnu, onder meer het volgende:
    - Er is ruim wetenschappelijk bewijs m.b.t. de ontwikkeling van het menselijk brein in de jonge jaren.
    - Er is echter te weinig aandacht ter voorkoming van mentale klachten (preventie)
    - Bewezen effectieve initiatieven op het gebied van preventie zijn er zeker maar komen moeizaam van de grond en de landelijke implementatie verloopt lastig en is om diverse redenen complex (dit geldt ook voor initiatieven m.b.t. het preventie akkoord).
    - Veelal start de nodige hulp pas op wanneer de klachten al reeds langdurig aanwezig zijn.
    - De impact van Early Life Stress is enorm groot en wordt aangepakt via het project Kansrijke Start en de “eerste 1000 dagen” maar onvoldoende in de puberteit en adolescentiefase.
    - De focus van het Nederlands onderwijs ligt op IQ en er is nagenoeg geen aandacht
    voor EQ. Daarnaast te weinig aandacht voor EQ in onze maatschappij.
    Ons advies sluit aan bij de stelling, “De echte oplossing voor de stijgende zorgkosten vind je niet in de zorg, maar in het onderwijs”, maar daar houdt het niet op! Het is van groot belang dat sociaal emotionele vaardigheden (SEV) een belangrijke positie binnen onze maatschappij gaan krijgen. Wij zijn de mening toegedaan dat er een maatschappelijke beweging op gang dient te komen. Iedereen zou “de taal van emoties” moeten leren en durven spreken.


  • Piet van Loon

    Orthopeed/ houdingsdeskundige, Oosterbeek

    De GGZ krijgt de gevolgen van de sedentaire leefstijl van de jeugd aardig voor de kiezen! Preventiekansen zijn vrij klein, als de eerste jaren niet in het teken staan van goede fysieke ontwikkeling. Dit hygiëne denken begon in de 18 e eeuw, toen al...le adviezen over het gezond en recht laten opgroeien van kinderen in het boek "Orthopaedie" van hoogleraar Nicolas Andry in Parijs verscheen en binnen 4 jaar jaar een bestseller in Europa was met een Engelse en een Duitse vertaling. Het eerste preventieboek! Het bracht het via de Duitse Gezondheidsleer en (heil-)gymnastiek, dat ooit basisdeel van de Geneeskunde was, tot diep in de common sense, ook in Nederland. De arts Maria Montessori leerde dat eerst de anatomie en de functionaliteit van het steun -en bewegingsapparaat op orde moest zijn voordat je aan gedragsvorming en leervermogen ging denken. Baby's die veel fysieke prikkels krijgen( lachen, kietelen, in de lucht tillen,kiekeboe etc.) lopen snel. Als ze vrij kunnen spelen, ravotten, draven en grenzen kunnen verkennen, worden ze lekker moe, slapen als een roos, hebben een snelle darmfunctie en krijgen sterke botten, spieren, longen etc. Autisme en ADHD hadden geen kans in die tijd, dat kinderen, zeker tot het vierde jaar , wegbleven bij zitten, hangen en veel te weinig vrij bewegen en spelplezier. De energie moet eruit, maar dat kan bij de meesten nu niet meer. De beeldschermuren vormden de (reuze)druppel, die de emmer deed overlopen.
    De Gezondheidsraad heeft gebrek aan biologisch denken laten zien, door in hun Beweegrichtlijn te stellen, dat ze geen advies over de hoeveelheid bewegen bij 0-4 jarigen kon afgeven (2017), 'omdat daar geen onderzoek naar gedaan was". Ook "topmedici" zouden moeten snappen, dat deze hygiëne kennis rond houding en bewegen door wisselen van gidsland vrijwel uit alle (para-)medische opleidingen is weggelekt. Daar moet de focus op hygiëne eerst gebracht worden. De dokters zijn aan zet!

  • Piet van Loon

    Orthopeed/ houdingsdeskundige, Oosterbeek

    De GGZ krijgt de gevolgen van de sedentaire leefstijl van de jeugd aardig voor de kiezen! Preventiekansen zijn vrij klein, als de eerste jaren niet in het teken staan van goede fysieke ontwikkeling. Dit hygiëne denken begon in de 18 e eeuw, toen al...le adviezen over het gezond en recht laten opgroeien van kinderen in het boek "Orthopaedie" van de 91 jarige hoogleraar Nicolas Andry in Parijs verscheen en binnen 4 jaar jaar een bestseller in Europa was met een Engelse en een Duitse vertaling. Het bracht het via de Duitse Gezondheidsleer en (heil-)gymnastiek, dat het basisdeel van de Geneeskunde was, tot diep in de common sense, ook in Nederland. De arts Maria Montessori leerde dat eerst de anatomie en de functionaliteit van het steun -en bewegingsapparaat op orde moest zijn voordat je aan gedragsvorming en leervermogen ging denken. Baby's die veel fysieke prikkels krijgen( lachen, kietelen, in de lucht tillen,kiekeboe etc.) lopen snel. Als ze vrij kunnen spelen, ravotten, draven en grenzen kunnen verkennen, worden ze lekker moe, slapen als een roos, hebben een snelle darmfunctie en krijgen sterke botten, spieren, longen etc. Autisme en ADHD hadden geen kans in die tijd, dat kinderen zeker tot het vierde jaar , wegbleven bij zitten, hangen en veel te weinig vrij bewegen en spelplezier. De energie moet eruit, maar dat kan bij de meesten nu niet meer. De beeldschermuren vormden de (reuze)druppel, die de emmer deed overlopen.
    De Gezondheidsraad heeft gebrek aan biologisch denken laten zien, door in hun Beweegrichtlijn te stellen, dat ze geen advies over de hoeveelheid bewegen bij 0-4 jarigen kon afgeven (2017), 'omdat daar geen onderzoek naar gedaan was". Ook "topmedici" zouden moeten snappen, dat deze hygienekennis rond houding en bewegen door wisselen van gidsland vrijwel uit alle (para-)medische opleidingen is weggelekt. Daar moet de focus op hygiëne eerst gebracht worden.

  • Els van Veen

    huisarts, Dalfsen

    Ik heb de brief zojuist met interesse gelezen. Het pleidooi is om in het onderwijs les te geven over gezondheid. Om zodoende een beroep op de GGZ te voorkomen. Om te voorkomen dat mensen vroeg in hun leven psychisch 'ziek' worden.

    Hoewel ik ook de...nk dat er te weinig aandacht is voor een gezonde levensstijl in z'n algemeenheid, denk ik dat het diepere probleem de prestatiedruk in onze hele samenleving is.

    Maar in de GGZ zelf is volgens mij ook het nodige mis. Daar is een grote druk ontstaan om kinderen en volwassenen snel te labelen met een DSM-classificatie, nagenoeg allemaal beschreven als 'stoornis'. De aandachts- en concentratiestoornis ADHD bijvoorbeeld.

    Ik heb bijna wekelijks ouders op het spreekuur die om 'diagnostiek' binnen de GGZ vragen. Vaak aangespoord door school. De klassen zitten overvol en de werkdruk voor leraren is groot. Het is veel meer dan 25 jaar geleden normaal dat er in één schoolklas meerdere kinderen zitten met AD(H)D. Ik schat in dat inmiddels twee op de 30 kinderen methylfenidaat gebruiken. Er zijn speciale GGZ-instellingen ontstaan, waar mensen snel een ADHD classificatie kunnen krijgen. Deze GGZ-instellingen zijn alleen overdag open. Bij complexe problematiek geven ze niet thuis. Mensen met complexe problemen krijgt de huisarts bijna niet verwezen. Bij de specialistische GGZ zijn de wachtlijsten erg lang, en is de werkdruk erg hoog.

    Ik denk dat wat in de brief wordt voorgesteld symptoombestrijding is. Minder prestatiedruk over de hele linie (ook binnen de GGZ) zou beter zijn. En meer aandacht voor 'gezond leven'. Waarbij ik me afvraag of dat laatste met een extra schoolvak kan worden opgelost.

    Begrijp me niet verkeerd. Ik vind ook dat er weinig aandacht is voor sport en beweging, voor gezonde voeding en sociaal en emotioneel welbevinden. Maar ik denk niet dat het overbelaste onderwijs er nog een taak bij kan hebben. Het probleem zit daarvoor te diep geworteld in onze samenleving.



  • Wil Duits

    Bedrijfsarts, Houten

    Het is een interessante gedachte. Het stimuleren van de eigen regelmogelijkheden, het zelfbewustzijn van de mens als uitgangspunt. Waar komen heel veel gezondheidsproblemen vandaan? Mensen die geen werk hebben, geen sociale contacten. Mensen die werk... doen dat niet is georganiseerd om wat ze kunnen doen, maar die opgezweept worden om zo veel mogelijk te doen in een zo kort mogelijke tijd. Ze hebben daar geen zelfsturing, dat wordt bepaald door bedrijfsleiding, die op hun beurt investeerders en aandeelhouders tevreden moeten stellen. Deze groep mensen zijn vaak ook onzeker in het houden van werk en daarmee inkomen. Ze willen wel werken, maar ze weten niet hoe aan werk te komen. Deze mensen zijn ook vaak gebonden aan hun eigen buurt of goedkope huis, omdat ze niet anders weten. Het zijn ook de mensen die in een uitkering terecht komen, als het Ww is, dan is dat vaak het minimale wat je kan krijgen. Geldzorgen liggen op de loer, schulden bouwen zich op. De stress slaat toe, ze krijgen hoge bloeddruk, vaatproblemen, hartproblemen, fysieke ongemakken. Gezondheidsklachten die één op één te relateren zijn aan die stress. Er zijn mensen die deze stress op een ongezonde manier gaan reduceren, alcohol, drugs, ongezond eten (stresseters). Als er dus onderwijs moet worden gegeven, dan is dat niet op de basisschool. Ik zou pleiten voor het vak maatschappelijke verantwoordelijkheid op m.n. de economische en bestuurskundige opleidingen. Het terugbrengen van vakken als filosofie en antropologie binnen elke studierichting, want we zullen het moeten hebben van degenen die leiding kunnen geven.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.