Laatste nieuws
Henk Maassen
Henk Maassen
1 minuut leestijd
Wetenschap

Groepsimmuniteit zonder vaccin is hersenschim

9 reacties
Joris van Gennip / HH
Joris van Gennip / HH

Ondanks meer dan 27 duizend bevestigde sterfgevallen door covid-19 is slechts 4,4 procent van de Fransen daadwerkelijk besmet geweest, met uitschieters naar 10 procent in de hardst getroffen Franse regio’s. Dat is ver beneden het getal dat nodig is voor groepsimmuniteit, dat wordt geschat op 65 procent.

Henrik Salje e.a. melden dat in Science. In Spanje is een vergelijkbaar getal gevonden: ook meer dan 27 duizend doden en slechts 5 procent van de geteste bevolking had antistoffen tegen het virus. Al met al is de conclusie van Salje e.a. dat er vrijwel zeker een tweede golf komt als de lockdownmaatregelen worden opgeheven, hetgeen in Frankrijk nu geleidelijk gebeurt.

Zolang er geen vaccin is, zal er langs natuurlijke weg geen groepsimmuniteit kunnen komen, stelt een editorial van de Nature Biomedical Engineering-redactie, dat mooi aansluit op deze bevindingen. Om de simpele reden dat er dan veel te veel slachtoffers zullen vallen. De enige remedie is daarom vanaf nu over een (zeer) lange periode fysieke afstand houden, massaal testen, nieuwe gevallen isoleren, contacten opsporen en die vervolgens twee weken quarantaine opleggen. Dat testen op het RNA van het virus moet dan wel breed en frequent gebeuren. Vergis je niet: dat betekent dat dagelijks ten minste 2 procent van de bevolking van een land moeten worden getest. En dan moeten, aldus de redactie van het vakblad, GGD’s en andere instellingen vervolgens zeker 60 procent van de contacten van een geïnfecteerd persoon vinden, in quarantaine kunnen plaatsen en die ook testen, teneinde zo de verspreiding van het virus voldoende te beheersen. Het blijft een immense opgave.


lees meer
Wetenschap covid-19
  • Henk Maassen

    Henk Maassen is sinds 1999 journalist bij Medisch Contact, met speciale belangstelling voor psychiatrie en neurowetenschappen, sociale geneeskunde en economie van de gezondheidszorg. Hij stelt wekelijks de Media & Cultuur-pagina’s samen.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • GJ Bonte

    Neuroloog, Dalfsen

    Ik ben ook geen expert, en ik vind de wereld al ingewikkeld genoeg zonder allerlei complottheorieën. Wel geloof ik in de enorme kracht van angst, en wat dit bij onder andere beleidsmakers en politici teweeg brengt. En onze politici zijn zeker geen ex...perts, en onze vermeende "experts" slaan de plank regelmatig mis.

    Dus zijn we terug bij af. Ik probeer dan de argumenten op waarde te schatten, probeer zelf gaten te schieten in de argumentatie, of lees stukken van anderen die dit proberen:

    En ik moet zeggen, ik vind dit stuk solide onderbouwd. Ik kon er niet veel tegen inbrengen... Zoals altijd met maten en getallen, er zijn vele manieren om er naar te kijken, en vaak is het ingewikkelder dan je in eerste instantie zou denken.

    https://advance.sagepub.com/articles/The_Scenario_of_a_Pandemic_Spread_of_the_Coronavirus_SARS-CoV-2_is_Based_on_a_Statistical_Fallacy/12151962

  • jan keppel hesselink

    pijnarts, Bosch en Duin

    In deze hele discussie waar leken ook enorm veel vinden op basis van door hun begrepen wetenschappelijke feiten, zijn er een aantal kernvragen die eigenlijk beantwoord zouden moeten worden op een voor iedereen begrijpelijke wijze.
    Nu zie ik hele le...gioenen van leken en helaas sommige artsen erbij, zich hard maken voor allerlei bizarre complot theorieën, de farma meteen weer op de kop gevend, Bill gates krijgt de schuld van machiavellistische manipulaties met 'zijn vaccin', etc etc. Oh ja en alles is opgezet door Big Brother om 5G er door te drukken.
    Een lijst van vragen maken die steeds weer opduiken, en die door de onzekerheid van het antwoord anti-vaxxers enorm in kaart speelt.
    Zo een vraag is door collega van Veen gesteld :
    'Voor groepsimmuniteit is het nodig dat grote delen van de bevolking in aanraking komen met het virus. Maar dat proberen we juist te voorkomen met anderhalve meter maatregelen en mondkapjes?'
    Als we dit soort vragen inventariseren en duidelijk kunnen beantwoorden, neemt het aantal controverses in de lekenbevolking mogelijk af. Ik hoor immers steeds vaker: 'als dat vaccin er komt, komt t niet in mijn lijf, al die rommel!'...

  • GJ Bonte

    Neuroloog, Dalfsen

    https://swprs.org/a-swiss-doctor-on-covid-19/

    Toch maar weer eens een aantal dingetjes op een rij...

  • Tim

    arts

    Verder is er ook in absolute aantallen griepachtige klachten een seizoenspatroon. Op dit moment zitten we qua absolute incidentie op het niveau van de voorgaande jaren. (zie https://www.nivel.nl/sites/default/files/algemene-content/NivelSurveillance_...2020_wk19b.pdf ). Jaren dat je geen lockdown had, geeft dus hetzelfde aantal mensen met een griepachtig beeld als nu. Misschien zijn de beperkingen (social-distancing) in dit jaargetijde dus helemaal niet nodig. Ten slotte iets over serologie. Ook in het artikel van Sarje ea halen onderzoeken naar antistoffen aan om iets over het percentage mensen dat de infectie heeft doorgemaakt en het deel van de bevolking dat immuun is te zeggen. Over immuniteit weten we nog heel weinig bij dit virus. Misschien speelt kruisimmuniteit met andere gangbare milde coronavirussen wel een belangrijke rol. En misschien spelen de T-cellen wel een hele belangrijke rol ( https://www.cell.com/action/showPdf?pii=S0092-8674%2820%2930610-3) en zeggen dergelijke serologische onderzoeken van bloedbanken wel veel minder.
    Kijk, ik denk dat het een heel goed besluit is geweest (misschien kwam het inzicht iets te laat, dat geldt zeker voor het beleid op het gebied van Persoonlijke Beschermingsmiddelen) om deze intelligente lockdown in te stellen. En misschien moeten we in het najaar/winter weer zoiets doen. Die anderhalve meter economie gaat echter gepaard met hele grote maatschappelijke kosten. Je moet daarom zeker geen kokervisie hebben en iets meer pragmatisch denken in plaats van blind achter modelleurs aan te lopen en krampachtig volledige controle willen houden.

  • Tim

    arts

    Ik heb het artikel gelezen en vond het een zeer matig artikel. De indeling was niet volgens de wetenschappelijke standaard (inleiding-methoden-resultaten-discussie-conclusie) waardoor de methoden niet goed beschreven zijn. Het is feitelijk niet repro...duceerbaar.
    In bovenstaande artikel in MC krijg je de indruk dat de auteurs ook daadwerkelijk serologisch onderzoek hebben gedaan. Dat is niet het geval. Ze hebben gemodelleerd. Om op basis van modellen die mooi door de datapunten lopen dergelijke causale conclusies te trekken getuigt van een grote zelfoverschatting. Nee je hebt niet bewezen dat de lockdowns of social distancing noodzakelijk zijn om de maatschappij tot aan een vaccin te beschermen tegen het overspoelen van het zorgsysteem. Je hebt alleen een lijn mooi gefit door de datapunten. We weten helemaal niet of er secundaire variabelen spelen die ook van invloed zijn geweest op het verloop van de uitbraak van Corona, zoals seizoensinvloeden. Als ik naar het percentage van corona in de virologische dagstaten en de nivel peilstations kijk zie ik een afname van de top in maart. Covid-19 speelt dus relatief een steeds kleinere rol in de verkoudheden/griepachtige beelden. Je kan natuurlijk zeggen, dat is het resultaat van het testen en isoleren van de positieven. Maar het aantal positieven die in maart werd gevonden is een schijntje van het aantal mensen dat COVID-19 had indertijd. En zijn de mensen die negatief zijn getest, ineens heel veel anderen gaan besmetten tijdens de lockdown om zo het relatieve aandeel van andere verwekkers omhoog te krikken? Lijkt mij erg onwaarschijnlijk als iedereen thuis zit. Dat patroon van een wisselend aandeel (met jaarlijks 1 piek) in de griepachtige beelden is heel normaal voor een virale verwekker.

  • Els van Veen

    huisarts

    Geachte collega Joosten, ik maak bezwaar tegen het frame 'Zij geven niet om mensenlevens' en wil dit illustreren an de hand van deze speech van een Duitse collega van mij die zij j.l. zaterdag hield:

    In de Duitse stad Oldenburg wordt al wekenlang... iedere zaterdag gedemonstreerd tegen de coronamaatregelen. Afgelopen zaterdag deed ook huisarts Katrin Korb mee aan het protest. Ze is naar eigen zeggen woedend omdat men angst gebruikt om controle uit te oefenen.

    “Daar teert het gezondheidssysteem op,” zei de arts tijdens haar speech. Ze voegde toe dat geld en macht hierbij een rol spelen. Korb uitte ook kritiek op de farmaceutische industrie en de artsenlobby.

    “Er zijn richtlijnen die ik als huisarts moet volgen, maar wie schrijft deze richtlijnen? Ik zal u een voorbeeld geven. Er is een Europese richtlijn voor hartkwalen. Er zijn 25 verschillende auteurs die deze richtlijnen opstellen, waarvan 19 betaald worden door de farmaceutische industrie. In de richtlijnen staat dat ik medicijnen moet voorschrijven die veel bijwerkingen hebben, maar die de mensen niet beter maken. Hier wordt heel veel geld aan verdiend.”

    De mond snoeren
    “Als ik de richtlijnen niet volg en er gebeurt iets met de patiënten, dan word ik daar verantwoordelijk voor gehouden. Er wordt dus angst gecreëerd. Zieke mensen wordt ook angst aangejaagd: als u deze pillen niet neemt, dan krijgt u een hartinfarct. Het gevolg is dat mensen deze medicatie uit angst jarenlang blijven slikken. Daar wordt heel veel geld aan verdiend.”

    “Onze overheden zeggen nu dat er een nieuw virus is dat zo gevaarlijk is dat er miljoenen doden zullen vallen, tenzij wij u beschermen. Wij weten wat goed voor u is want wij beschikken over de experts. U kunt niet voor uzelf beslissen. Daarvoor bent u te dom. We moeten u isoleren, uw rechten afnemen en u de mond snoeren, maar dit doen we natuurlijk voor uw bescherming.”

  • Els van Veen

    huisarts

    Overwinnen van de angst

    Je hoort vaak dat het normale leven pas terugkeert met een vaccin. Korb wees erop dat het meestal vele jaren duurt om een vaccin te maken omdat er veiligheidsonderzoeken gedaan moeten worden. Ze heeft er dan ook geen goed ...gevoel over: “Ik laat mij niet vaccineren tegen corona. Ik laat mijn kinderen niet vaccineren. En ik zal ook mijn patiënten aanraden zich niet te laten vaccineren.”

    Wie draait op voor de kosten van de lockdowns en de vaccins? U, de belastingbetaler.

    “Wordt ons gevraagd of wij dit wel willen? Nee. Wij zouden het geld graag investeren in onderwijs, nieuwe technologieën, een goed salaris voor medewerkers in vitale beroepen. Voor zaken die mensen gezond maken en houden. Maar daar kunnen ze geen geld aan verdienen.”

    Er is volgens de arts maar één weg uit deze crisis: het overwinnen van de angst.

  • George P. A. Joosten

    niet praktiseren kinderarts / tropenarts, Oostkapelle

    Ik begrijp het idee van groepsimmuniteit wel! Trump, Bolsonaro en Magafuli (Tanzania) brengen dat in praktijk. Zij geven niet om mensenlevens en al helemaal niet om de dood van een groep 'oudjes' en mensen met toch al verminderde weerstand. Dat heeft... 'de evolutie' nog nooit gedaan in de geschiedenis van de mensheid. Politiek is zo'n standpunt in een democratie onhoudbaar, zeker niet wanneer je de eigenschappen van het virus nog niet kent. Hoe snel verspreid het zich etc. etc.
    Achteraf (over ± anderhalf jaar) ZOU KUNNEN BLIJKEN dat er IN HET TOTAAL net zoveel mensen EXTRA gestorven zijn (of ernstige restschade hebben ondervonden) zonder de nu genomen beperkende maatregelen als na alle maatregelen waar de economie nu zo onder lijdt, namelijk door het ontstaan van groepsimmuniteit. Toch zou dat tot onacceptabele capaciteitsproblemen hebben geleid die nu in ieder geval in Nederland zijn voorkomen. Capaciteitsproblemen niet alleen wat IC en andere zorg- en behandelfaciliteiten betreft maar ook in de faciliteiten mbt menswaardige begrafenis/crematie faciliteiten. ( elders in de wereld stapelden de lijken zich op in de straten, massagraven enz.) Of achteraf zal blijken of de keuze in andere landen toch gerechtvaardigd / te rechtvaardigen is geweest moeten we afwachten. Het is niet ondenkbaar dat een snelle onbeperkte verspreiding van het virus een grote groepsimmuniteit zou hebben opgeleverd. Met de huidige aanpak gebeurt dat zeker niet en wachten we in spanning op de heftigheid van 'een tweede golf'. Het blijft kijken 'in de
    achteruitkijkspiegel'. Er worden belangrijke lessen geleerd!

  • Els van Veen

    huisarts

    Eerlijk gezegd begrijp ik het idee achter de 'groepsimmuniteit' niet goed. Op de eerste persconferentie in ons land had premier Rutte het daar ook over. Voor groepsimmuniteit is het nodig dat grote delen van de bevolking in aanraking komen met het vi...rus. Maar dat proberen we juist te voorkomen met anderhalve meter maatregelen en mondkapjes?

    Maar ik begrijp ook niet goed, waarom de strenge maatregelen volgehouden moeten worden totdat er een vaccin is. Een vaccin voor elke Nederlander? Ik vermoed eerder een vaccin voor de kwetsbare populatie.

    Dus als we groepsimmuniteit willen hebben, en als dit virus niet zo gevaarlijk is voor mensen jonger dan 70, waarom dan voor iedereen een 'anderhalve meter economie' aanhouden 'totdat er een vaccin beschikbaar is'?

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.