Cholesterolverlagende medicijnen ook voor 70-plussers zinvol

Twee studies, verschenen in The Lancet, laten zien dat het zin heeft ook ouderen cholesterolverlagende medicijnen te geven. In de eerste publicatie combineerden Martin Bødtker Mortensen en Børge Grønne Nordestgaard een observationele studie met een meta-analyse. Beide onderzoekers volgden een Deens cohort van ruim 90 duizend individuen in het kader van primaire preventie. Ze becijferen dat om één hartaanval in vijf jaar te voorkomen tachtig individuen van 80 jaar en ouder een statine moeten slikken. Dat number needed to treat (NNT) neemt toe met het dalen van de leeftijd. In de groep van 50 tot 59 jaar moeten er 439 worden behandeld om één hartaanval te voorkomen, schatten de onderzoekers.

Een afzonderlijke systematische review en meta-analyse met gegevens van meer dan 21 duizend mensen van 75 jaar en ouder geeft een identiek beeld. Het blijkt dat LDL-cholesterolverlagende therapieën net zo effectief zijn in het verminderen van cardiovasculaire voorvallen (waaronder beroerte en hartaanval) in deze leeftijdsgroep als bij jongere mensen. Om één cardiovasculaire ziekte van welke aard dan ook te voorkomen, zouden 42 mensen van 80 tot 100 jaar moeten worden behandeld met een statine met matige intensiteit Het NNT is 88 voor degenen van 70 tot 79 jaar, 164 voor mensen van 60 tot 69 jaar, 345 voor de groep van 50 tot 59 jaar en 769 voor personen van 20 tot 49 jaar.

De tweede studie, door Baris Gencer e.a., betreft een meta-analyse en systematische review. Qua medicatie ging het daarbij om statines, ezetimibe en PCSK9-remmers. In totaal omvatte de studie data van ruim 244 duizend personen, van wie er meer dan 21 duizend minimaal 75 jaar waren. Vermindering van het risico op ernstige cardiovasculaire voorvallen voor mensen ouder dan 75 jaar was statistisch vergelijkbaar met dat van jongere leeftijdsgroepen. Verschil tussen de effecten van de verschillende medicijnen in de oudere leeftijdsgroep vonden de onderzoekers niet.

Een belangrijke kanttekening  van twee commentatoren in The Lancet, Frederick Raal en Farzahna Mohamed, luidt dat in de laatste studie het merendeel van het geïncludeerde onderzoek bestond uit secundaire preventietrials. Conclusies over de zin van primaire preventie bij 70-plussers zijn op basis daarvan dus moeilijk te trekken, menen ze. Daarvoor moeten de uitkomsten van een lopende trial (de Staree-trial) worden afgewacht. Bovendien is het, aldus Raal en Mohamed, veel beter al op jongere leeftijd met cholesterolverlagende middelen te starten bij personen die een verhoogd risico op hart- en vaatziekten lopen.