Besmettelijkere en ziekmakendere hiv-variant opgespoord

Onderzoekers hebben een zeer virulente virusvariant ontdekt bij hiv-patiënten uit de jaren negentig en begin van dit millennium. Dat schrijven Chris Wymant en collega’s in Science.

Speuren in verschillende datasets met daarin de ziektegeschiedenis en genetische opmaak van het virus van patiënten bij wie jaren terug hiv-1 werd vastgesteld, leverde de onderzoekers een unieke vondst op. Daar zaten 109 personen tussen – vooral Nederlanders – die het ‘virulent subtype-B’ bij zich droegen. De onderzoekers troffen de variant vooral vanaf eind jaren tachtig tot 2010 aan, daarna nam de verspreiding af.

Bij patiënten met dit subtype nam de virushoeveelheid in het bloed sneller toe en was het CD4-aantal in het bloed bij diagnose lager dan bij ruim 6600 patiënten met andere subtype B-stammen. Daarbij nam het CD4-aantal met dubbele snelheid af vergeleken met de referentiegroep – ook na correctie voor virushoeveelheid. Daardoor zullen patiënten met het virulent subtype-B, mits onbehandeld, aanzienlijk sneller de stadia van ‘vergevorderd hiv’ en ‘hoog risico op aids’ bereiken. Tijdige behandeling trekt het CD4-aantal en de mortaliteit tussen beide groepen weer gelijk.

In een bijbehorend schrijven vat evolutiebioloog Joel Wertheim de hoofdboodschap als volgt samen: de hiv- en SARS-CoV-2-pandemieën laten zien hoe virussen zich tot virulentere varianten kunnen én zullen ontwikkelen als natuurlijke selectie dat begunstigt.

https://www.doi.org/10.1126/science.abk1688

https://www.doi.org/10.1126/science.abn4887