Mondkapjesrichtlijn RIVM voor ouderenzorg was gebaseerd op schaarste
11 reactiesHet RIVM heeft een belangrijk advies over mondmaskers in de ouderenzorg stilzwijgend ingetrokken. Dat blijkt na vragen van Nieuwsuur. De bewering van het ministerie van VWS dat de richtlijnen alleen maar waren gebaseerd op medisch advies en veiligheid klopt niet, want schaarste speelde wel degelijk een rol. Zolang er slechts ‘kort contact’ was, waren mondkapjes ‘niet nodig’, adviseerde het RIVM.
Het RIVM trok dit advies op 17 augustus in. Mondmaskers zijn voortaan ‘noodzakelijk’, óók bij kort contact, zegt het RIVM. Het instituut laat weten dat er geen nieuw wetenschappelijk inzicht ten grondslag ligt aan deze wijziging. Het eerdere advies stamde uit een periode van schaarste en was daar ook op gebaseerd, in combinatie met het ‘zeer kleine risico’ om bij vluchtig contact besmet te raken.
Onveilig werken
Fracties in de Tweede Kamer en brancheorganisaties reageren uiterst kritisch. Met de richtlijn zou bewust een keuze zijn gemaakt om mensen onveilig te laten werken. Geert Wilders (PVV) noemt het ‘code rood voor de minister als dit waar is’. Het nieuws betekent volgens sommige betrokkenen ook een ernstige aantasting van het vertrouwen in het RIVM. Het instituut dient zijn adviezen te baseren op wetenschappelijk onderzoek en niet aan te passen onder politieke druk.
Hoogleraar gezondheidsrecht Jaap Sijmons heeft gezegd dat zorgmedewerkers die ziek zijn geworden na het volgen van het RIVM-advies het ministerie van VWS nu aansprakelijk kunnen stellen. Volgens Sijmons vertrouwden de medewerkers op een overheidsregel die gepresenteerd werd als veiligheidsregel, maar voortkwam uit schaarste.
Schaarste speelde wel degelijk een rol bij de oude mondkapjesrichtlijn ‘en dat hebben we ook nooit ontkend’. Dat zegt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in reactie op berichtgeving van Nieuwsuur.
Richtlijn aangepast
Het RIVM laat in een reactie weten dat de richtlijn was gebaseerd op het kleine risico op besmetting, ‘met in het achterhoofd dat er schaarste aan persoonlijke beschermingsmiddelen was’. ‘Een tijd geleden hebben we de richtlijn opnieuw bekeken en dat punt aangepast, want tegenwoordig is er geen schaarste meer’.
De Kamer debatteert dinsdag met premier Rutte en minister De Jonge (VWS) over corona. ANP/Henk Maassen
BEKIJK-
Henk Maassen
Henk Maassen studeerde biologische psychologie aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij werkte kortstondig als onderzoeksassistent en daarna als (freelance) journalist/redacteur voor tal van bladen en uitgeverijen en als voorlichter voor de Tweede Kamer. Sinds 1999 is hij redacteur bij Medisch Contact, met speciale belangstelling voor psychiatrie en neurowetenschappen, sociale geneeskunde en economie van de gezondheidszorg. Henk stelt wekelijks de Media & cultuur-pagina’s samen.
Jan B. Hommel
Neuroloog, Dalfsen
"Wellicht, hoewel rijkelijk laat, kan men nu ook bij Medisch Contact het Braafheidspad, het Volgsaamheidslaantje, en the Road to Nowhere, waaraan ook het Rijksinstituut In Volksverlakkerij en Misinformatie (RIVM) staat, en het Ministerie van VirusWaa...nzin door Salondeskundigen (VWS) gevestigd is, verlaten en een ander pad inslaan, bijvoorbeeld de Weg naar de Wetenschap of het Pad der Wijsheid...
Als deze tenminste nog zichtbaar zijn op hun hele nieuwe routeplanner, de Van Dissel Verdwaalmap of de De Jonge Twirl and Wrong Turns Map.
Laat dit een inspiratie zijn:
https://www.artsenkrant.com/actueel/naar-een-omgekeerde-lockdown/article-opinion-49565.html?cookie_check=1600707299
Let wel, dit advies geldt absoluut niet voor de Voorzitter van de Anti-Anti-Wetenschapsvereniging, ook wel eens de Vereniging tegen de Kwakzalverij genoemd, maar ik vrees dat hij al veel te ver gevorderd is op de Road to Nowhere.
Als ie al niet gestikt is in de Kolkende Modderstroom van Misinformatie die vanuit het RIVM de Road to Nowhere opstroomt en hem alleen maar verder van dit padje afbrengt..."
Jan B. Hommel
Neuroloog, Dalfsen
Wellicht, hoewel rijkelijk laat, kan men nu ook bij Medisch Contact het Braafheidspad, het Volgsaamheidslaantje, en the Road to Nowhere, waaraan ook het Rijksinstituut In Volksverlakkerij en Misinformatie (RIVM) staat, en het Ministerie van VirusWaan...zin door Salondeskundigen (VWS) gevestigd is, verlaten en een ander pad inslaan, bijvoorbeeld de Weg naar de Wetenschap of het Pad der Wijsheid...
Als deze tenminste nog zichtbaar zijn op hun hele nieuwe routeplanner, de Van Dissel Verdwaalmap of de De Jonge Twirl and Wrong Turns Map.
Laat dit een inspiratie zijn:
https://www.artsenkrant.com/actueel/naar-een-omgekeerde-lockdown/article-opinion-49565.html?cookie_check=1600707299
Let wel, dit advies geldt absoluut niet voor de Voorzitter van de Anti-Anti-Wetenschapsvereniging, ook wel eens de Vereniging tegen de Kwakzalverij maar ik vrees dat hij al veel te ver gevorderd is op de Road to Nowhere.
Als ie al niet gestikt is in de Kolkende Modderstroom van Misinformatie die vanuit het RIVM de Road to Nowhere opstroomt en hem alleen maar verder van dit padje afbrengt...
Glenn Mitrasing
Huisarts, New York
Het hele zorgstelsel is gebaseerd op schaarste en schaarste is geen "natuurverschijnsel" maar resultaat van politieke keuzes... het is zo gewoon geworden waardoor het als een vanzelfsprekend uitgangspunt wordt gezien; niet in de laatste plaats door e...conomen. En de rest leunt op dit discours.... failliet..
Merhai
Anesthesioloog, medisch manager, Lelystad
Sjoemel advies van RIVM.
Als politiek kans ziet om wetenschap voor hun karretje te spannen krijg je dit.
Welk advies van het RIVM nu of uit het verleden kunnen we vertrouwen?
GEEN ENKEL!!
En zo zijn er meerdere door overheid aangestuurde inst...anties die zorg zogenaamd controleren maar eigelijk politiek bedrijven. Wetenschappelijke opportunisten, sjacheraars, die niets geven om de zorgverlener!!
Els van Veen
huisarts
Beste collega Mulder,
Ik begrijp ook wat u zegt. Ik ben ook niet geschokt, noch naïef.
Maar de uitspraak toen vanuit de KNMG
'Het RIVM, de GGD’en en VWS staan onder hoge druk en er wordt momenteel heel hard gewerkt. We moeten op hun deskundigheid... vertrouwen, en niet alleen wij: ook bedrijven, instellingen en burgers kijken in deze spannende tijden naar het RIVM en de GGD’en en volgen hun adviezen.'
geven me nu wel een bittere smaak. Ik blijf vinden dat het RIVM onafhankelijk e adviezen moet geven. Mijn vertrouwen zijn ze kwijt.
Hendrik Mulder
Huisarts
Collega van Veen,
Ik begrijp wat u zegt, maar als het RIVM hier destijds eerlijk over was geweest, had dat tot veel extra onrust en ophef geleid. Op bestuursniveau zijn er altijd meerdere belangen en gaat het zeker niet altijd alleen om zuivere mo...tieven. Dat is in de politiek zo, maar evengoed bij grote organisaties als het KNMG, beroepsorganisaties en ook het RIVM. Is het chique of moreel hoogstaand: nee. Is het begrijpelijk: ja. Mijn vertrouwen is althans niet beschaamd, omdat je machthebbers nooit 100% moet en kunt vertrouwen. Dat is ook niet erg, want als iedereen altijd eerlijk was, zou de spreekwoordelijke pleuris pas echt uitbreken. Hoe verderfelijk ook, de gemaakte keuze valt te billijken.
Els van Veen
huisarts
Aanvulling. En schaarste kan een valide argument zijn in een overweging. Maar dan had het RIVM hier destijds eerlijk over moeten zijn. En het ging hier om medewerkers in de zorg die zich niet goed konden beschermen. Vanuit het management werden zij v...aak onder druk gezet om wél te werken. Zorgverleners, ook huisartsen, kregen in maart het advies 'door te blijven werken bij klachten'. Want wij waren 'cruciale zorghelden'. Testen kon niet, want testen waren voor de ziekenhuizen. Mondkapjes waren er in de hele eerstelijn onvoldoende.
Gelukkig is het coronavirus niet zo dodelijk als in maart j.l. nog werd gedacht. (Maar communiceer dát dan ook als RIVM zijnde!) Anders waren verzorgenden en verpleegkundigen willens en wetens met onvoldoende bescherming 'het slagveld op gestuurd' met dus gezondheidsschade voor zorgverleners tot gevolg.
Het RIVM is er niet echt voor de Volksgezondheid en het ministerie van VWS ook niet. Politieke motieven hebben voorrang. En maar praten over 'zorghelden' en een 'applaus voor de zorg'.
Els van Veen
huisarts
Collega Mulder,
het punt is dat het RIVM niet onafhankelijk is van VWS. En het punt is dat VWS vanaf het begin geheel heeft gevaren op de -deels niet onderbouwde adviezen- van het RIVM. En dat vervolgens op basis van deze adviezen de gehele samen...leving, niet alleen de gezondheidszorg, is ingericht.
Nu wordt dit openbaar. Ik had deze indruk ook al lang in maart, dat schaarste invloed had op de adviezen voor PBM in de verzorgingshuizen en bij de thuiszorg. Maar we mochten niet kritisch zijn. Ik citeer voorzitter Héman van de KNMG op 9 maart j.l.
( https://www.medischcontact.nl/nieuws/laatste-nieuws/artikel/dermatoloog-met-covid-19-moest-aandringen-op-test.htm )
'' Het RIVM, de GGD’en en VWS staan onder hoge druk en er wordt momenteel heel hard gewerkt. We moeten op hun deskundigheid vertrouwen, en niet alleen wij: ook bedrijven, instellingen en burgers kijken in deze spannende tijden naar het RIVM en de GGD’en en volgen hun adviezen. Als we deze situatie in Nederland onder controle willen houden, dan is breed publiek vertrouwen in deze organisaties en de bereidheid hun adviezen te volgen cruciaal."
Breed publiek vertrouwen in het RIVM is cruciaal. Dit vertrouwen is beschaamd. Daar gaat het om.
Hendrik Mulder
huisarts
Laten we niet doen alsof dit als een verrassing komt, dit wist iedere weldenkende professional. Alle ‘geschokte’ reacties die nu volgen uit het veld, zijn voor de bühne. Daarnaast lijkt me ook schaarste een valide argument om mee te nemen in een over...weging. Ook in de zorg zijn middelen, financieel of anderszins, niet onbeperkt, hoe hard dat soms ook is. Laten we niet naïef of onrealistisch zijn...
W.J. Duits
bedrijfsarts, Houten
Het is een heel opmerkelijk bericht. Hoe zit het dan met het dragen van mondkapjes in de openbare ruimte? Is dat ook op basis van schaarste afgeraden? Het advies van de WHO is als "onzinnig" weggezet. Een gemiste kans? Stel je toch eens voor dat het ...geen onzin is geweest en dat mondmaskers dragen in elk geval de snelle verspreiding van het virus tenminste had kunnen afremmen. Waarvoor nu toch wel hele duidelijke aanwijzingen zijn. Welke ellende hadden we kunnen beperken? Stel dat er mondmaskers waren gedragen in verpleeghuizen, was er dan wel zo'n grote uitbraak gekomen?
Het is onthutsend dat een instituut als het RIVM zich heeft laten afremmen in advisering omdat dan duidelijk zou worden dat jarenlange bezuinigingen op de zorg niet straffeloos kan gebeuren.
Het schept een beeld van een bananenrepubliek, excuus, een bananenkoninkrijk.
Dolf Algra
commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, Rotterdam
Uiterst lastig bericht.