Zeldzame oude foto’s gemaakt door militair arts

Het is bijna zeker dat militair arts Toon Bauduin (1820-1885) de fotograaf is van een van de oudste fotoalbums van Nederland. Gepensioneerd kunsthistoricus Flip Bool (71) vond het anonieme album in 2011 bij een foto-antiquariaat en kocht het voor 8000 euro.

Het album bevat bijna vierhonderd foto’s en een aantal reproducties, die gemaakt zijn vanaf ongeveer 1860. Het kostte Bool honderden uren ‘detectivewerk’ om te achterhalen wie de fotograaf was, zo vertelt hij in NRC. Omdat het foto’s betrof van militaire onderwerpen en microfoto’s van insecten, menselijk en dierlijk weefsel concludeerde hij dat het moest gaan om een militair arts of een apotheker. In het album vond Bool ook foto’s van een reis naar Japan. Op zijn website – waar ook het complete album te zien is – schrijft Bool dat er zes artsen bekend zijn die in de negentiende eeuw door de Nederlandse regering werden aangesteld op het eiland Deshima in Japan. Vier van die artsen waren actief met fotografie bezig. Biometrisch onderzoek aan de Universiteit Twente bevestigde dat er overeenkomsten waren tussen een aantal (zelf)portretten van de vermoedelijke maker in het album en twee portretten die met zekerheid van Toon Bauduin waren gemaakt in Japan en die hij in 1863 naar zijn familie in Nederland stuurde. Albums met foto’s van één maker uit het midden van de negentiende eeuw zijn volgens Bool uiterst zeldzaam; om het goed te houden ligt het nu in een koelcel van het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam.