Laatste nieuws
Achter het nieuws

Wie eerst? Artsen over de vaccinatiestrategie

‘Mensen met een lage opleiding krijgen vaak al voor hun 60-ste gezondheidsproblemen’

8 reacties
Getty Images
Getty Images

Vaccineer eerst de 60-plussers, medische risicogroepen en zorgverleners tegen covid-19. Dat adviseerde de Gezondheidsraad afgelopen week. Minister Van Ark liet weten dit zo te willen gaan aanpakken. Wat vinden dokters ervan?

Marjolijn Quaak, kinderarts-infectioloog in opleiding, Erasmus MC

‘Het is een hypothetisch advies, de Gezondheidsraad heeft goed beschreven wat de mogelijkheden zijn. De strategie die het best ingezet kan worden, is afhankelijk van de eigenschappen van het vaccin. Die informatie ontbreekt nog. De vraag is wat het vaccin kan: de ernst van de ziekte terugdringen of de verspreiding van het virus reduceren. Zolang je dat niet weet is het lastig om te kiezen wie er in aanmerking komt. Het lijkt me logisch dat kinderen niet expliciet in het huidige advies voorkomen, omdat zij wat betreft het aantal en de ernst van de ziektegevallen ook geen hoofdrol hebben. Bovendien is het vaccin nog niet geregistreerd voor kinderen.’

Janneke van der Velden, huisarts niet-praktiserend, adviseur Pharos Expertisecentrum gezondheidsverschillen

‘Ik zou meer rekening willen houden met verschillen in gezondheidsrisico’s tussen bevolkingsgroepen. De leeftijdsgrens in het advies ligt bij 60 jaar. Maar mensen met een lage opleiding krijgen vaak al jonger gezondheidsproblemen. De gezondheidsverschillen in Nederland worden met de crisis pijnlijk duidelijk, maar die zie ik te weinig terug in het advies. De sociaaleconomische status, bijvoorbeeld de woonsituatie, heeft invloed op gezondheid. Mensen met laagbetaalde banen kunnen vaak niet thuiswerken, noch anderhalve meter afstand houden. Arbeidsmigranten wonen vaak met veel mensen samen en hebben geen eigen vervoer. Ook met achtergrond wordt weinig rekening gehouden. Er lopen onderzoeken om te kijken naar het beloop van de infectie bij mensen met een migratieachtergrond. Als het beloop ernstiger is, dan moeten deze mensen worden meegenomen in de eerste vaccinatieronde. Ik hoop ook dat de vaccinatiecampagne toegankelijk zal zijn. Het taalgebruik op de persconferenties is ontzettend ingewikkeld. Wil je iedereen bereiken, geef dan begrijpelijke uitleg via verschillende media en kanalen in meerdere talen.’

Aan de bereidheid van ouderen zal het niet liggen

Marcel Levi, internist en CEO van het University College London Hospitals

‘Een buitengewoon verstandig en duidelijk advies’, noemt Levi het, waarmee GGD’s, huisartsen en RIVM qua voorbereiding uit de voeten kunnen. Ook al zijn nog niet alle gegevens over de vaccins bekend. ‘Binnenkort zijn die vaccins immers wel beschikbaar en de voorbereiding van het vaccinatieprogramma zal qua organisatie sterk afhankelijk zijn van wie je gaat vaccineren. Ik bedoel: vaccineren in verpleeghuizen vergt een andere aanpak dan bijvoorbeeld jonge mensen vaccineren die naar de RAI kunnen komen.’ Flexibel kunnen zijn is daarbij belangrijk, meent Levi: ‘Komen er nieuwe of onverwachte data naar buiten of zijn er verschillen tussen de vaccins, bijvoorbeeld over de beschikbaarheid, ja, dan moet je je daaraan snel kunnen aanpassen.’ In Engeland ligt een soortgelijk advies op tafel. Ook hier wordt begonnen met de meest kwetsbare mensen en de zorgmedewerkers. En daarna is er een verdere specificering van de groepen die aan de beurt komen, waarbij je ook in het toch wat moerassige gebied van de keyworkers terechtkomt: de grote groep van bijvoorbeeld politiemensen en brandweerlieden. Daarbinnen is namelijk ook weer differentiatie mogelijk. Daar blijft de Gezondheidsraad nog eventjes prettig van weg. Maar de vraag wanneer deze mensen aan de beurt zijn zal zich ook in Nederland wel snel aandienen, vermoed ik.’

Vaccinatiestrategieën Gezondheidsraad

Minister van Ark vroeg voor de zomer aan de Gezondheidsraad advies over vaccinatiestrategieën en welke groepen het vaccin als eerste moeten krijgen. De raad publiceerde dit advies, ‘Strategieën voor COVID-19-vaccinatie’, afgelopen donderdag. Het kabinet neemt het advies over om 60-plussers en medische risicogroepen als eersten te vaccineren tegen covid-19. Ook hun zorgverleners zitten in de eerste prikronde. Als de situatie blijft zoals die is, wordt zo ‘de meeste gezondheidswinst behaald met het beperkte aantal vaccins dat in eerste instantie beschikbaar zal komen’, aldus de raad. De aanbevelingen van de raad sluiten aan bij adviezen van de WHO en de vaccinatiestrategie van de Europese Unie. ‘Ook ons omringende landen als Denemarken, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk maken vergelijkbare keuzes. Die aansluiting is belangrijk, omdat bestrijding van de pandemie een gezamenlijke opgave is’, aldus Van Ark.

Gerjanne Vlasveld, arts verstandelijk gehandicapten bij Amerpoort en Sherpa

‘We zijn blij dat de kwetsbaarheid van mensen die in een instelling wonen wordt gezien. Het baart ons wel zorgen hoe de diversiteit binnen onze populatie tot zijn recht komt in het vaccinatieprogramma. Een deel van onze patiënten is net zo kwetsbaar als andere bewoners van het verpleeghuis. Een ander deel is kwetsbaar voor besmetting doordat ze door zeer veel verschillende zorgverleners moeten worden geholpen. En dan is er een aanzienlijke groep die zich door een licht verstandelijke beperking niet aan de maatregelen kan houden. Veel van deze mensen wonen gewoon in de wijk, onder verantwoordelijkheid van de huisarts. Ze hebben geen indicatie voor een griepvaccinatie. Wel hebben ze soms een verhoogd risico op een ernstig beloop van covid-19, maar zeker ook om het op te lopen en te verspreiden. Hoe zorgen we dat ook deze mensen die wel in een instelling of groepswoning wonen, maar niet met een AVG-arts als hoofdbehandelaar, toch op tijd in aanmerking komen voor vaccinatie? Dat wordt wat ons betreft de uitdaging van de komende tijd.’

Marleen Harkes, klinisch geriater Maasstad Ziekenhuis

‘Ik denk dat het goed is om oudere patiënten en hun verzorgers het eerst te vaccineren. Het leed dat we tijdens de eerste golf zagen, wordt dan hopelijk minder. De vraag is alleen hoe effectief het vaccin zal zijn. 80-plussers krijgen geen pneumokokkenvaccinatie omdat het bij hen niet meer effectief genoeg is. Aan de bereidheid van ouderen zal het niet liggen. We schatten in dat ongeveer dezelfde groep die een griepprik haalt, zo’n 70 procent, ook bereid is zich tegen covid-19 te laten vaccineren. Dat is een veel grotere bereidheid dan de circa 20 procent onder jongeren. Het kan zijn dat ouderen weigeren en het vaccin liever geven aan iemand die nog een heel leven voor zich heeft. Met hen moet je dan een advance care planning maken. Ook in verpleeghuizen moet er een oplossing komen voor de mensen die niet gevaccineerd willen worden. Zij moeten de consequenties aanvaarden, bijvoorbeeld dat ze alleen op een kamer komen te zitten.’ 

Links

Advies Gezondheidsraad - Strategieën voor covid-19 vaccinatie

Kamerbrief over covid-19 vaccinatiestrategie

download dit artikel (pdf)
Achter het nieuws vaccinatie covid-19
  • Eva Nyst

    Eva Nyst werd geboren in Australië en groeide op in Middelburg. Ze studeerde filosofie en theologie aan de Universiteit van Amsterdam en werkte twee jaar als journalist bij De Volkskrant. Van 2001 tot 2022 was ze in dienst bij Medisch Contact. Sindsdien is zij werkzaam bij de KNMG als beleidsadviseur.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Gerben de Jong

    Bedrijfsarts , Vleuten

    @ Els van Veen
    Uw reakties lijken op ontkenning van het probleem en de ernst van de COVID19. Dat vind ik verontrustend en onverantwoordelijk gedrag. Voor niet-artsen is dit het reeds het geval maar de verantwoordelijkheid van artsen is nog groter, w...e hebben een voorbeeldfunctie! De stap naar complotdenken wordt dan voor velen verlaagd met alle gevolgen van dien. We moeten niet alleen naar de mortaliteit kijken maar ook naar de morbiditeit en die is aanzienlijk ook juist bij gezonde jonge mensen bv sporters. Als er ernstige bijwerkingen zouden zijn van het vaccin dan zie je ze bijna altijd snel, lange termijn bijwerkingen zijn er eigenlijk niet. Waar je wel naar zou kunnen kijken is of de quarantaine maatregelen voor mensen zonder klachten wel proportioneel zijn. Het lijkt dat mensen zonder klachten niet of nauwelijks besmettelijk zijn: https://www.nature.com/articles/s41467-020-19802-w?error=cookies_not_supported&code=871cdee0-641b-4161-8162-bfbc1bc5d66e.
    Kritiek mag, ontkenning en baggetalisering niet wat mij betreft.

  • Atta van Westreenen

    Arts, Tilburg

    Verontrustend dat een collega hier ad hominem gaat, maar te laf is om daarbij de eigen naam te gebruiken. Wie leert deze collega eens te staan voor wat ze zeggen?

  • Verontruste lezer

    Nvt, Amsterdam

    Verontrustend dat een huisarts, in dit geval Els van Veen, over 'echte wetenschap' spreekt maar ondertussen links plaatst nasr notoire complotsites, waaronder Blkbx van Flavio Pasquino, al eens geportretteerd door Nieuwsuur. Maar ook de media zullen ...volgens Van Veen wel meewerken aan de geheime agenda van de overheid [insert ironieteken]. Serieus: wie leert deze artsen niet zo ontvankelijk te zijn voor commerciële websites van leken met een overtuiging?

  • Els van Veen

    huisarts

    @ Sikkema, het punt is dat deze crisis in stand wordt gehouden door het vele testen. En een positieve test wordt gelijk gesteld aan 'Covid-19'. Maar dat is geen geneeskunde. Lees vooral de verklaring van Peter Borger nog eens goed door.

    De diagno...se Covid-19 zou alleen gesteld moeten worden door een arts na goede anamnese en lichamelijk onderzoek. Net als bij griep. De bottleneck zijn de PCR testen. Die zijn niet geschikt voor diagnostiek. Momenteel worden er duizenden onterecht als hebbend Covid-19 ingeboekt, met als gevolg quarantaine en paniek en stress, terwijl zij helemaal geen Covid-19 hebben.

    'Met corona maken de autoriteiten tot in detail dezelfde fouten als bij de Mexicaanse griep. Belangenverstrengelingen, overdreven aannames, experimentele vaccins die met beperkte veiligheidsprocedures op de markt worden gebracht, angst in de media, een te beperkt expert-team, een vaak faciliterende politieke oppositie en miljardenwinsten voor de industrie - ze waren te zien in 2009 en nu opnieuw met corona.'

    Bron: https://www.blckbx.tv/videos/de-onthutsende-gelijkenis-tussen-corona-en-de-mexicaanse-griep


  • J.R. Sikkema

    Specialist ouderengeneeskunde, IJmuiden

    @ van Veen:

    Ik wil het graag geloven. Maar de artikelen die je noemt onderbouwen het m.i. niet. In het tweede er derde artikel wordt alleen een geschatte IFR van het coronavirus vermeldt. De IFR van influenza wordt niet genoemd. Ik kan hier trouwe...ns ook maar weinig over vinden. Wel een CFR in bijv dit artikel:

    Case fatality risk of influenza A(H1N1pdm09): a systematic review

    Deze noemt een CFR van influenza van 0.1 - 0.01%. De IFR ligt altijd lager dan de CFR. Ik kwam het volgende commentaar (met referenties) tegen die een IFR van influenza schat op 0.039%.

    https://www.bmj.com/content/370/bmj.m3410/rr-6

    Als je de geschatte IFR waardes tegen elkaar afzet:
    -Corona 0.23%
    -Influenza 0.039%

    Toch een aanzienlijk verschil. Dit komt ook meer overeen met de oversterfte die gezien wordt tijdens de eerste golf. Als er andere bronnen zijn, dan hoor ik ze graag.

    In het eerste artikel vind ik het wel interessant dat personen met hoge CT waardes ook relatief vaak in de tweede en derde week positief scoren. Als ik dit correleer met de praktijk dan zou het hier ook om oudere personen kunnen gaan, waar theoretisch gezien zowel de replicatie als afweer trager kan verlopen. Jammer dat er geen leeftijdsgroepen zijn.

  • Els van Veen

    huisarts

    @ Sikkema:

    - Correlation Between 3790 Quantitative Polymerase Chain Reaction–Positives samples and Positive Cell Cultures, Including 1941 Severe Acute Respiratory
    Syndrome Coronavirus 2 Isolates, tijdschrift: Published by Oxford University Pres...s for the Infectious Diseases Society of America. November 2020.

    -A systematic review and meta-analysis of published research data on Covid-19 infection. By Gideon Meyrowitz-Katz et al. Article history: Received 8 July 2020
    Received in revised form 20 September 2020 Accepted 24 September 2020

    - Tenslotte het artikel van John Ioannides Infection fatality rate of Covid-19 inferred from seropositive data. Publication: Bulletin of the World Health Organisatie. gepubliceerd op 14 oktober j.l.

    En ik schrijf ECHTE wetenschap, omdat mij sinds gisteren goed duidelijk is dat het aangaande dit coronavirus niet om echte wetenschap gaat. Gisteren kwam dit proces verbaal online: https://bpoc2020.nl/pdf/Peter%20Borger.pdf

    Deze crisis is gebaseerd op een ondeugdelijk artikel van o.a. Drosten en Koopmans (Erasmus), virologen. Dit artikel is in drie dagen ingediend, zogenaamd gepeerreviewd en gepubliceerd.

    Dat is geen wetenschap, dat is fraude. Deze crisis is op fraude gebaseerd. Want de tweede golf is het rechtstreekse gevolg van het gebruik maken van de PCR test op een oneigenlijke manier.

  • J.R. Sikkema

    Specialist ouderengeneeskunde, IJmuiden

    @van Veen: naar welk (echt) wetenschappelijk onderzoek verwijs je?

  • Els van Veen

    huisarts

    Ik mis de vraag of het wel nodig is om mensen te vaccineren tegen dit coronavirus. Ik vind het vreemd dat begin dit jaar een vaccin meteen werd genoemd als enige exit-strategie (om uit de lockdown te komen).

    Nog vreemder vind ik het, nu allang bek...end is, en dit wordt ook door (echt) wetenschappelijk onderzoek ondersteund, dat de IFR van dit virus hetzelfde is als die van Influenza.

    En het vreemdst vind ik de haast waarmee dit vaccin wordt geproduceerd. Ik wijs nog maar eens op John Schulpen, oud-huisarts en toezichthouder op vaccin-ontwikkeling in België.

    https://www.youtube.com/watch?v=FySGgOkmKnM

    (interview start na 2 minuten en u kunt ook een goed Webinar volgen, volgens mij is er bij deze collega geen belangenverstrengeling met de vaccin-industrie)

    Als artsen hebben wij ons te houden aan Primum Non Nocere.
    Ik ben er niet van overtuigd dat wij met dit vaccin niet meer schade toebrengen, dan de kwaal rechtvaardigt. Integendeel. De lange termijn-effecten zijn onbekend.

    Waarom doen wij met Covid-19 zo anders dan met griep???

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.