Laatste nieuws
E-J. Pronk
5 minuten leestijd
arbeidsmarktmonitor

Saldo van vraag en aanbod

Plaats een reactie

Monitor brengt arbeidsmarkt van artsen in beeld

Met een arbeidsmarktmonitor laat Medisch Contact elk kwartaal zien hoeveel artsen er zijn en hoe het is gesteld met de vacatures. Hier de resultaten van de eerste metingen.

Een verpleeghuisarts die een nieuwe baan zoekt, kan gerust overwegen of Noord-Brabant of Limburg prettig wonen is. Daar zijn momenteel veel vacatures. Medisch Contact telde er in het afgelopen kwartaal respectievelijk 18 en 11. Zuid-Holland is nog beter. Daar waren in april, mei en juni 21 vacatures voor verpleeghuisartsen.


Afgaande op de geluiden in het veld is het spannend op de arbeidsmarkt voor artsen. De ‘baangarantie’, die sinds het begin van de jaren ‘90 voor artsen gold, lijkt verdwenen. ‘Werkloos na 16 jaar geneeskunde’, kopte de Volkskrant begin april van dit jaar. Ook andere media besteedden die week aandacht aan werkloosheid onder artsen. De bron van die berichten was het artikel ‘Dringen op de arbeidsmarkt’ (MC 14/2006: 562-5), waarin is opgetekend dat de arbeidsmarkt voor met name chirurgen momenteel niet gunstig is.


Hoe het is gesteld met de huidige arbeidsmarkt voor artsen, is niet duidelijk. Het Nivel doet onderzoek naar de arbeidsmarkt, maar deze analyses gaan óf over de toekomst, óf blikken terug op de afgelopen jaren. Het Capaciteitsorgaan doet ramingen voor het aantal op te leiden artsen en specialisten en daarmee dus per definitie voor de verre toekomst. Het duurt nu eenmaal jaren voor een arts zijn opleiding heeft afgerond. Inzicht in het heden is er niet of nauwelijks.


Wel zijn er signalen over de arbeidsmarkt, zoals die van chirurgen die noodgedwongen in het buitenland aan het werk gaan en verzekeringsartsen die zich laten omscholen omdat het einde van de herkeuringen voor de Wet inkomen en arbeid in zicht is (zie blz. 1200 e.v.). En er is minister Hoogervorst van VWS die in het kader van de marktwerking een overschot aan artsen wenselijk acht.

Ranglijst


Om te zien hoe het anno nu is gesteld met de arbeidsmarkt voor basisartsen en specialisten, heeft Medisch Contact geïnventariseerd hoeveel vacatures er het afgelopen kwartaal stonden in medische vakbladen en vacaturebanken op internet (zie kader ‘De meetmethode’). We turfden er 789 waarvan 501** voor ­artsen met een vervolgopleiding (zie tabel 1) en 288 voor basisartsen (zie tabel 2). In de databank van de huisartsenvacaturesite Waarneembemiddeling.nl en de onder meer in werving en selectie gespecialiseerde zusteronderneming ‘De ZorgIntermediair’ stonden in dezelfde periode 80 vacatures. Om methodologische redenen zijn deze niet meegenomen in de ranglijst maar worden ze apart gepresenteerd (zie tabel 3; enige overlap met ‘onze’  21 vacatures is mogelijk).


Het aantal vacatures representeert de vraag naar werk. Als maat voor het aanbod is over het afgelopen kwartaal het saldo berekend van in- en uitschrijvingen in de registers van medisch specialisten, sociaal geneeskundigen en huisartsen, verpleeghuisartsen en artsen voor verstandelijk gehandicapten en van nieuw ingeschreven basisartsen in het BIG-register. De kans op werk is immers afhankelijk van het saldo van de hoeveelheid werk en de grootte van de beroepsgroep. De ranglijst is bepaald door het saldo van de in- en uitstroom af te trekken van het aantal vacatures.


De gepresenteerde cijfers betreffen een nulmeting. Vanaf oktober zal Medisch Contact per kwartaal laten zien of en waar er verschuivingen in de arbeidsmarkt zijn. Bij de eerste meting valt onder meer het hoge aantal vacatures voor verpleeghuisartsen op. De problematiek is bekend. Er is al jaren een tekort aan verpleeghuisartsen. ‘Toch neemt volgens onze berekeningen het aantal werkzame verpleeghuisartsen fors toe’, reageert directeur van het Capaciteitsorgaan Henk Leliefeld, vanaf zijn vakantieadres. ‘Maar ook het takenpakket van verpleeghuisartsen breidt uit. Je ziet steeds vaker vacatures voor verpleeghuisartsen bij expert centers, organisaties die verpleeghuizen hebben, maar ook thuiszorg leveren.’

Psychiaters


Opvallend is ook het hoge aantal vacatures in de psychiatrie. Inclusief de vacatures voor basisartsen ‘met affiniteit of ervaring’ in dit vakgebied, komt het totaal in dit vakgebied op 168. Verreweg het hoogste aantal vacatures. ‘Het is natuurlijk ook het grootste medisch specialisme’, zegt Piet Samwel, beleidsmedewerker arbeidszaken bij brancheorganisatie GGZ-Nederland. ‘En het percentage parttimers is hoog. Veel psychiaters zijn vrouw. Het werk is vaak goed te combineren met kinderen. Met 70 procent parttimers is de grens wel bereikt. Maar inderdaad, het zijn er relatief veel. Vooral bij instellingen zijn vacatures moeilijk in te vullen. Men tracht het op te lossen met basisartsen, maar je moet natuurlijk wel een minimum aantal psychiaters in huis hebben.’


Leliefeld is niet verrast over het aantal vacatures voor psychiaters. Hij meent dat het tekort nog groter is dan de cijfers laten zien. ‘Voor een deel van het werk worden namelijk psychologen ingezet. Daar komt bij dat er lang niet voor elke vacature een advertentie wordt gezet, omdat het weinig oplevert.’

Verbaasd
Wel verrast is de directeur van het Capaciteitsorgaan over het relatief hoge aantal vacatures voor bedrijfsartsen. Onlangs zei hij in Medisch Contact dat er momenteel massaontslagen plaatsvinden onder bedrijfsartsen (MC 25/2006: 1022). Nu blijft het twee tellen stil aan de telefoon. ‘Jullie meetmethode is voor bedrijfsartsen hetzelfde als voor de andere vakgebieden? Dan ben ik inderdaad verbaasd. Bedrijfsartsen hebben gemiddeld een wat hogere leeftijd waardoor eerder 4 dan 2 procent er jaarlijks mee stopt. Maar dat is geen volledige verklaring. Op de mate van rouleren heb je natuurlijk geen zicht. En er zijn nogal wat bedrijfsartsen voor zichzelf begonnen de laatste tijd. Bij uitbreiding van zo’n adviesbureau zet men wel een advertentie voor een volwaardige collega omdat je dan niet het nadeel van de opleidingskosten hebt. Maar ik durf wel te zeggen dat daar dan zo’n 10 tot 20 sollicitanten op reageren.’

Babyboom
Nog één opmerkelijk punt. De huisartsen staan in de ranglijst op de derde plaats. Niet vanwege het hoge aantal vacatures maar vanwege de hoge uitstroom. Het is de uitstroom van de babyboomgeneratie die de komende vijf jaar de dokterstas aan de wilgen hangt. Wat dit betekent voor de arbeidsmarkt voor dokters, is niet zo duidelijk als een paar jaar terug werd gedacht. Toen werden steevast tekorten aan huisartsen voorspeld. Inmiddels valt ook de term overschot regelmatig. ‘Over de capaciteit van de huisartsenzorg is moeilijk iets met zekerheid te zeggen’, vindt Steven van Kemenade, medeoprichter van Waarneembemiddeling.nl en De ZorgIntermediair. ‘We weten niet wie die patiënten gaat overnemen. Worden dat weer klassieke praktijken of gaan hagro’s, gezondheidscentra en andere organisaties meer aan schaalvergroting doen en huisartsen in loondienst aannemen? Het is zeker een boeiende tijd. Eind vorig jaar klaagden de waarnemers dat ze te weinig werk hadden, nu hoor je juist van de gevestigde huisartsen dat ze moeilijker een waarnemer vinden. Behalve seizoensinvloeden zou dit goed een neveneffect kunnen zijn van de nieuwe financieringsstructuur.’

Trend


‘Het is opvallend dat dit jaar, in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar, meer loondienstverbanden worden aangeboden en minder praktijken ter overname’, zegt Van Kemenade over de cijfers uit zijn eigen database. ‘Het is interessant dit te volgen en naast de cijfers over de gemiddelde praktijkgrootte te leggen. Dan weet je met meer zekerheid of dit de kant is die het opgaat.’



Evert Pronk




Voor de totstandkoming van de arbeidsmarktmonitor is Medisch Contact dank verschuldigd aan Fred Raasveldt, Wilco Doeser (KNMG), Adriaan Duivesteijn (BIG-register), Steven van Kemenade (waarneembemiddeling.nl) en Myrthe Sonneveld (data-aggregatie).



De arbeidsmarktmonitor-redactie: Robert Crommentuyn en Evert Pronk (e-mail

redactie@medischcontact.nl

)





Noten


 ** Inclusief 16 vacatures voor intensivisten. Omdat dit geen zelfstandig specialisme is, ontbreken van deze beroepsgroep de in- en uitstroomgegevens en zijn ze niet in tabel 1 meegenomen.



Klik hier voor het PDF van dit artikel



Bijlagen:


Vacatures per regio


Arbeidsmarkt Specialisten April - Juni 2006


Vacatures voor basisartsen naar intereressegebied





arbeidsmarktmonitor verstandelijk gehandicapten
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.