Registreer zakelijk belang van specialist

De zakelijke activiteiten van medisch specialisten moeten worden vastgelegd in een openbaar register. Dat pleidooi doet de Nederlandse Orthopaedische Vereniging (NOV) in een donderdag gepubliceerd persbericht. De NOV wil leren van de Verenigde Staten, waar de Sunshine Act sinds kort bepaalt dat alle zakelijke belangen van een medisch specialist openbaar worden gemaakt. De registratie moet gelden voor alle medisch specialisten, maar voor de NOV is vooral van belang dat ‘alle schijn van belangenverstrengeling tussen orthopedische industrie en orthopeden (wordt) voorkomen’.

Aanleiding voor de oproep is een uitzending van het tv-programma Reporter, komende zaterdag. Dat is gewijd aan het terugroepen, in oktober van het vorig jaar, van duizenden metaal-metaal articulerende prothesen. Maar in de uitzending wordt ook gemeld dat ‘wel 20 orthopedisch chirurgen in Nederland een zakelijke, afhankelijke relatie hebben met de orthopedische industrie’, stelt de NOV.

Om de berichten voor te zijn heeft de vereniging alle bijna 700 orthopedisch chirurgen verzocht om hun zakelijke relaties inzichtelijk te maken. Uit de analyse van de eerste reacties valt op te maken dat de leden zich ‘absoluut niet herkennen’ in het beeld dat Reporter probeert te schetsen van de orthopedisch professie. Voorzitter Jan van Mourik: ‘We hebben nu veertig reacties binnen, van individuele artsen en vakgroepen. Geen van hen zegt zakelijke banden te hebben met de industrie. Dat is natuurlijk geen strikt bewijs, maar als wetenschappelijke vereniging kunnen we nu zeggen dat we het onderzoek hebben gedaan en dat er geen ernstige feiten boven tafel zijn gekomen.’
 
De in 2000 vastgestelde gedragsregels van de NOV verbieden dat leden zich laten betalen voor het plaatsen van bepaalde prothesen, Van Mourik: ‘Daarmee zouden zij de professie in diskrediet brengen en zou van een vrije keuze geen sprake meer zijn. Als Reporter kan bewijzen dat het toch gebeurt, dan smeer ik de betreffende artsen persoonlijk in met pek en veren en rijd ik ze in een bolderkar om het ziekenhuis heen.’

Van Mourik zegt Reporter keer op keer gevraagd te hebben om man en paard te noemen, maar telkens nul op het rekest te hebben gekregen. ‘We zouden pas vlak voor de uitzending meer te horen krijgen.’
 
In de komende uitzending van Reporter staat overigens niet de veronderstelde afhankelijkheid van twintig orthopeden centraal, maar de vraag wat er misgaat bij de introductie van nieuwe implantaten. Programmamaker en onderzoeksjournalist Dirk Bayens: ‘Op grond van getuigenissen van een drietal deskundigen laten wij zien dat de informatievoorziening niet goed is, dat er een keurmerk ontbreekt en dat het de hoogste tijd is dat dat er komt. Want van de elf firma’s die metaal-metaal articulerende prothesen op de markt brengen, doen er zes geen enkel wetenschappelijk onderzoek naar hun producten.’ Op de vraag of de uitzending ook ingaat op wangedrag van individuele orthopeden wil hij vóór komende zaterdagavond geen antwoord geven.

Joost Visser

• Meer nieuws