Recombinant poliovirus veelbelovend bij recidief glioblastoom

Een fase-1-studie naar de werking van een bewerkt poliovirus bij patiënten met een recidief glioblastoom laat veelbelovende resultaten zien. Hierover rapporteren Annick Desjardins e.a. in The New England Journal of Medicine.

In de periode 2012-2017 includeerden zij 61 patiënten met een recidief glioblastoom (stadium IV). De prognose van deze patiënten is doorgaans zeer slecht. Bij deze patiënten werd in de tumor (die tussen 1 en 5,5 cm groot moest zijn) een genetisch gemodificeerd, niet-pathogeen poliovirus geïnjecteerd. Een deel van het virus was vervangen door eigenschappen van een rhinovirus. Het gemodificeerde virus grijpt aan op een receptor die in hoge mate tot expressie komt in solide kankercellen. De onderzoekers testten zeven verschillende doseringen.

De mediane overleving was 12,5 maanden, in vergelijking met 11,3 maanden in een historische controlegroep. Dat is minder opvallend dan het feit dat de patiënten die na twee jaar nog in leven waren (21%) een jaar later nog leefden. In de historische controlegroep trad een dergelijk plateau niet op en was na drie jaar nog maar 4 procent in leven. Twee van de behandelden leefden na 69 maanden nog.

Een dergelijke inspuiting van viraal materiaal in het brein gaat gepaard met bijwerkingen: 69 procent van de deelnemers had een bijwerking (1 of 2 op een schaal van 1-5), zoals visusklachten, misselijkheid, cognitieve functiestoornis of een insult. Bij een kleiner deel was sprake van ernstiger klachten. Het ging hier om bijwerkingen waarvan de onderzoekers het waarschijnlijk achtten dat deze te maken hadden met de behandeling. De lokale ontstekingsreactie kan – afhankelijk van de locatie in het brein – bijwerkingen geven. Er waren geen aanwijzingen dat er sprake was van virale activiteit of typische polio-ontstekingen. De patiënten scheidden ook geen virusdeeltjes uit.

Aanvullende onderzoeken zullen binnenkort volgen.

N Engl J Med, 2018. Doi: 10.1056/NEJMoa1716435