‘Poli’s verstandelijk gehandicapten versterken’

De ruim tachtig Nederlandse poliklinieken voor verstandelijk gehandicapten moeten een grotere rol gaan spelen in de ondersteuning van huisartsen, apothekers en wijkteams. Daarvoor zullen de poli’s ‘een kwaliteitsslag moeten maken’, zegt Heleen Evenhuis, hoogleraar geneeskunde voor verstandelijk gehandicapten aan het Erasmus MC, morgen in haar afscheidsrede.

‘Het is gewenst dat in de gespecialiseerde poli’s niet alleen artsen voor verstandelijk gehandicapten werken, maar ook gespecialiseerde fysiotherapeuten, ergotherapeuten, logopedisten, diëtisten en psychologen’, aldus Evenhuis in haar rede. ‘Bovendien is een goede financiering van deze dienstverlening door de zorgverzekeraars van groot belang. Zeker nu de meeste mensen met beperkingen geen gebruik meer kunnen maken van de gespecialiseerde langdurige zorg.’

Evenhuis gaf vanaf 2007 leiding aan de GOUD-studie, een groot wetenschappelijk onderzoek naar de gezondheid van 50-plussers met een verstandelijke beperking. Daaruit blijkt dat verstandelijk gehandicapten steeds ouder worden, maar dat veel van de extra jaren gebrekkige jaren zijn. Zo slikt bijna een derde van de verstandelijk beperkten antipsychotica, zegt Evenhuis. Hun kwetsbaarheid komt overeen met die van gezonde mensen van ongeveer 25 jaar ouder.

Evenhuis constateert op basis van de GOUD-studie dat huisartsen het bij hun patiënten met verstandelijke beperkingen vaak niet alleen af kunnen. Onderzoek van het Nivel bevestigt dit. Evenhuis: ‘Met de veelvoorkomende gedragsproblemen weten huisartsen, maar ook psychiaters zich vaak geen raad. Alle huisartsen hierin scholen is geen optie, omdat het aantal patiënten met een verstandelijke beperking per praktijk meestal beperkt is.’ Betere ondersteuning door de poliklinieken is daarom een goed alternatief, meent de vertrekkende hoogleraar. Verder beveelt ze aan om woonbegeleiders in de zorg beter te scholen op het gebied van gezondheid en preventie, omdat er nog veel winst valt te behalen met gezondere voeding en meer beweging.

Evenhuis is 67 jaar en gaat met pensioen. Zij wordt opgevolgd door senior onderzoekers Dederieke Festen-Maes en Thessa Hilgenkamp.

Lieke de Kwant

Lees ook:

• Gezond oud met verstandelijke beperking  (10 oktober 2014)
• De Aios: Mirka Borms, arts verstandelijk gehandicapten i.o. (13 mei 2014)
• Verstandelijk gehandicapten knelpunt huisartsen (7 mei 2014)
• De Praktijk: Verstandelijk gehandicapt en terminaal (2 april 2014)