Plaats vetophoping beïnvloedt risico’s

Het risico op diabetes type 2 lijkt vooral verhoogd bij obese mensen met te veel vetweefsel rondom de organen en biomarkers die wijzen op insulineresistentie. Bij te dikke mensen met voornamelijk onderhuids vetweefsel is het risico niet verhoogd. Dat blijkt uit een studie gepubliceerd in JAMA, dat met een themanummer aandacht schenkt aan obesitas.

Ian Neeland en collega’s onderzochten bij 732 dikke mensen zonder diabetes de relatie tussen de lichaamsvetverdeling en de kans op het ontstaan van diabetes type 2. Zij maten met behulp van röntgenfoto’s en MRI-scans de vetverdeling over het lichaam en keken daarnaast naar verschillende (bio)markers gerelateerd aan diabetes type 2. Na een mediane follow-up van zeven jaar ontwikkelden 84 deelnemers de ziekte. Veel visceraal vetweefsel en een aantal afwijkende (bio)markers bleken gerelateerd aan een verhoogd risico op het ontstaan van de ziekte. Er werd echter geen verband gezien met de BMI, de totale hoeveelheid lichaamsvet en de hoeveelheid abdominaal onderhuids vetweefsel.

De bevindingen doen vermoeden dat plaats van vetophoping mogelijk bruikbaar is bij het vaststellen van het risico op diabetes bij iemand met overgewicht, aldus Neeland en medewerkers. Ook ondersteunt het onderzoek volgens hen de veronderstelling dat obesitas een heterogene ziekte is met verschillende subtypes.

Een andere studie in het themanummer van JAMA laat zien dat hoe meer kinderen met overgewicht bewegen, hoe kleiner hun risico op het ontstaan van diabetes wordt. Catherine Davis en medewerkers lieten voor hun onderzoek 222 basisschoolkinderen met overgewicht gedurende dertien weken vijf dagen per week twintig of veertig minuten bewegen en vergeleken de effecten op risicofactoren voor diabetes vervolgens met een groep die niet had bewogen. De kinderen volgden daarnaast geen dieet. Het onderzoek liet zien dat het risico op het ontwikkelen van diabetes het sterkst afnam in de groep die veertig minuten beweging kreeg. Een dergelijke dosis-responsrelatie werd ook gezien bij de hoeveelheid lichaamsvet en de hoeveelheid visceraal vet.

Twan van Venrooij

JAMA 2012; 308(11): 1150-9 en 1103-12