Na de val de trendbreuk!

We hebben allemaal moeten toezien hoe de emoties in het verstandshuwelijk Balkenende-Bos de overhand kregen. Gevolg is nu dat we leven in een land dat geen vertrouwen meer heeft in zijn politieke leiders. Tijd om de ramen open te zetten en out of the box te gaan denken.

Eén van de zaken die niet goed is gegaan, is de doorgeschoten marktwerking in de arbodienstverlening. Dat wreekt zich met name in de bedrijfsgezondheidszorg. Door de negatieve prijsspiraal die ontstaat door aanbesteding staat de bedrijfsarts onder druk en kan de werknemer niet altijd bij hem terecht, doordat er niet-medisch geschoolde casemanagers zijn voorgeschakeld. Ook steekt altijd het thema van de (on)afhankelijkheid van de bedrijfsarts de kop op bij deze rechtstreeks door de werkgever gefinancierde zorg. Maar er is een alternatief!

Vorig jaar organiseerde de commissie arbeidsomstandigheden van de SER twee invitational conferences over deze problematiek. Immers, een gezonde werkpopulatie, is in ieders belang. Vervolgens schreven KNMG, LHV en NVAB een brief aan de ministers Klink en Donner, met de suggestie de SER te laten adviseren over structuur en financiering van de zorg voor de werkende. In KNMG-verband wordt hierover verder gesproken.

En, wat het belangrijkste is, het onderwerp leeft bij sociale partners. Immers, zzp-ers, werknemers, werkzoekenden, schoolverlaters, mantelzorgers hebben allemaal belang bij onafhankelijk arbeidsgeneeskundig advies (maar nu krijgen alleen de werknemers deze zorg), en werkgevers betalen al mee aan de zorg via de zorgpremies (maar moeten daarnaast apart voor de arbeidsgeneeskundige zorg betalen).

Dit individuele advies rond arbeid en gezondheid, verzuimbegeleiding, preventief medisch onderzoek, kost bij een beroepsbevolking van 11 miljoen mensen 300 à 350 miljoen euro per jaar. Dit geld kan worden gevonden in de basiszorgpolis, of uit de sociale fondsen worden gehaald, fondsen die immers zijn gevuld door werkgevers en werknemers. O, de overheid wil minder collectieve lastendruk? Dan maken sociale partners toch een privaat fonds?

Bij verzuim brengt de arbeidsgeneeskundige een re-integratieadvies uit aan de werkende. Deze bespreekt dit met de werkgever – als hij een werkgever heeft – waarbij de arbeidsgeneeskundige vrije toegang tot de werkplek heeft. De arbeidsgeneeskundige in deze rol kan dan ook meedoen aan het EPD.

Naast deze individuele arbeidsgerelateerde zorg, moet de werkgever natuurlijk wel zijn verantwoordelijkheid blijven houden voor arbeidsomstandighedenzorg. Dat betekent dat de werkgever activiteiten als risico-inventarisatie en -evaluatie, periodiek onderzoek gericht op de risico’s van het beroep, veiligheidskeuringen et cetera rechtstreeks moet blijven betalen.

Ik weet dat er op diverse plaatsen in deze richtingen wordt gedacht. Investeren in de structuur van de zorg voor de werkende kan zo budgettair neutraal geschieden: de geldstromen lopen alleen anders. Maar het bespaart veel: minder Wajong, minder WIA, lang en gezond doorwerken, minder beroepsziektes, geen dubbele lasten voor de werkgever!

Pieter Rodenburg, voorzitter NVAB