Laatste nieuws
Joost Visser
5 minuten leestijd

‘Minister breekt spilfunctie huisarts af’

6 reacties

Huisartsen verzetten zich tegen onderzoek naar andere bekostiging

Huisartsen zijn boos over de brief waarin minster Schippers de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) om advies vraagt over een nieuwe manier om de huisartsenzorg te bekostigen. ‘Dit is de bijl aan de wortels van de huisartsgeneeskunde.’

Het lijkt tamelijk onschuldig: in een brief van 28 november vraagt minister Schippers de Nederlandse Zorgautoriteit om advies over de manier waarop de huisartsenzorg en de integrale zorg in de toekomst moeten worden gefinancierd (MC 49/2011: 3013). Maar zo onschuldig vatten de huisartsen het niet op. Voor hen raakt de adviesaanvraag van de minister aan de kern van de huisartsgeneeskunde.

De minister heeft het er ook wel naar gemaakt. Aan de formele vraag aan de NZa gaat immers een analyse vooraf waarin zij harde noten kraakt over de huisartsenzorg. Huisartsen worden onvoldoende beloond naar prestatie, waardoor er geen prikkels zijn om de bereikbaarheid, toegankelijkheid en service te verbeteren. Verzekeraars kunnen niet ‘scherp’ inkopen – lees: een huisarts niet meer contracteren – omdat zij dan ruzie zouden krijgen met verzekerden die juist aan die huisarts gehecht zijn.

Het inschrijftarief werkt ook al niet stimulerend: het geeft een prikkel om veel ingeschreven patiënten te hebben en weinig verrichtingen te doen. En doordat een deel van de praktijkkosten door dat tarief zijn gedekt, zijn de tarieven voor die verrichtingen relatief laag. Zo laag dat andere aanbieders, die géén inschrijftarief hebben, er niet tegen kunnen concurreren. Patiënten, op hun beurt, wisselen niet makkelijk van huisarts omdat zij dan moeten in- en uitschrijven. Kortom: het systeem deugt niet, althans: niet in termen van markt en concurrentie.

Persoonlijke zorg
Dat laatste is de crux, zegt Bart Meijman, voorzitter van Huisartsenkring Amsterdam. ‘In die termen is het alleen maar lastig dat patiënten en huisartsen zo met elkaar zijn verbonden. Maar huisartsen gaat het om iets anders, namelijk om het vertrouwen van hun patiënten en om de persoonlijke, langdurige en continue zorg die zij leveren. Dat staat haaks op de visie van de minister.’

Voor Meijman is het inschrijftarief behalve praktisch ook symbolisch voor de relatie. ‘Een patiënt zegt daarmee dat hij de medische zorg voor langere tijd aan deze huisarts toevertrouwt. Maar straks krijgt de huisarts alleen nog 45 euro per consult en dan moet hij de boer op, zichzelf profileren, laten zien waar hij goed in is. Dingen waarvan nooit is aangetoond dat ze effect hebben. Terwijl de samenleving er juist bij gebaat is als artsen met elkaar samenwerken in plaats van elkaar beconcurreren. En als patiënten weten dat hun arts geen adviezen geeft om er zelf financieel beter van te worden.’ 

Grimmige sfeer
Ook andere huisartsen roeren zich. ‘Het komt erop neer dat ze de spilfunctie van de huisarts gaat afbreken’, schrijft Ronald Engels uit Maasbracht in een brief aan Medisch Contact. ‘De huisarts wordt een shophouder waar mensen consulten of visites kunnen aanvragen, hij krijgt mobiele patiënten met wie hij nauwelijks een persoonlijke en continue relatie kan opbouwen. Dat zal de zorg zeker niet goedkoper maken, integendeel.’ Hij verwijst naar de situatie in België waar huisartsen alleen maar per verrichting betaald krijgen: ‘Daar heerst een grimmige sfeer. Huisartsen kapen tijdens de diensten patiënten van elkaar.’

In een uitvoerige brief aan de NZa schrijft Anton Maes uit Dieren: ‘Het loslaten van het inschrijftarief ondermijnt de continuïteit van zorg, waardoor de kosten hoger zullen uitvallen. De vraag wat goede zorg mag kosten, moet niet worden beantwoord door de zorgverzekeraar, maar door de patiënt of consument. Deze moet dan wel de juiste vragen krijgen voorgelegd. En dat gebeurt helaas niet.’

In dat verband is het opvallend dat driekwart van de respondenten in het laatste onderzoek van TNS NIPO naar de relatie tussen huisarts en patiënt een huisarts wil voor het leven of althans voor een flink aantal jaren daarvan (MC 47/2011: 2908). Meer dan 90 procent vindt dat de huisarts de regie moet hebben, staat in het rapport dat vorige maand uitkwam. Volgens deze grote meerderheid moet de huisarts weten welke zorg zij als patiënt op verschillende plekken krijgen en op de hoogte zijn van wat er na een verwijzing met hen gebeurt.

Verbijsterd
De Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) is ‘verbijsterd’ over de brief van de minister. ‘Ik vind de sfeertekening erg negatief’, zegt voorzitter Steven van Eijck, die eraan herinnert dat de Nederlandse huisartsen tijdens de recente viering van het 65-jarig bestaan van de LHV nog alle lof kregen toegezwaaid, ook internationaal. Hij noemt de aanvraag gedegen, spreekt van een doorwrocht stuk, maar heeft twijfels over de analyses. ‘Als ik daaruit moet opmaken dat de minister de band tussen huisarts en patiënt wil doorsnijden, dat patiënten straks voor iedere aandoening een andere huisarts kunnen kiezen, namelijk iemand die zich dáárin profileert, dan legt zij de bijl aan de wortels van de geneeskunde. Dat kán dus niet waar zijn.’ Generalisme en continuïteit zijn essentieel voor de huisartsenzorg, zegt Van Eijck. ‘Patiënten hebben recht op een huisarts die hen en hun problemen kent. Dat los je niet op met een EPD waar meerdere mensen in kunnen kijken. Maar nogmaals: ik hoop dat ik het stuk niet goed heb gelezen.’ Nog deze week spreekt de LHV op het ministerie van VWS over de vraag wat de minister nu eigenlijk met haar analyse probeert te zeggen.

Open aanvraag
Een woordvoerder van het ministerie benadrukt dat de brief niet meer behelst dan een open adviesaanvraag aan de NZa. ‘We willen de zorg in de buurt beter regelen en hebben in de brief beschreven wat die betere zorg in de weg zou kunnen staan. Daar vragen we advies over. We zijn ontvankelijk voor wat er uitkomt.’ Ook als de NZa zou adviseren om het inschrijftarief en de inschrijving op naam te handhaven? ‘Daar ga ik niet op vooruitlopen.’

Ook volgens de woordvoerder van de NZa is alles nog open: ‘Wij moeten onderzoeken hoe de bekostiging simpeler en efficiënter kan worden geregeld. Misschien komen daar suggesties voor verbetering uit voort, maar misschien hoeft er niets te veranderen.’

De Amsterdamse huisarts Meijman gelooft er niets van. ‘De minister wil dat de NZa onderzoek doet in de door haar gewenste richting. Anders had ze dat onderzoek net zo goed niet kunnen laten doen.’

Joost Visser

De brief van het ministerie van VWS aan de Nza: Verzoek uitvoeringstoets bekostiging huisartsenzorg en integrale zorg

Anton Maes, Vrije huisarts uit Dieren stuurde een reactie naar de NZA

Vereniging praktijkhoudende huisartsen: Het einde van onze huisartsenzorg?


Lees ook:



beeld: Thinkstock
beeld: Thinkstock
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • A.B. Pape

    Huisarts, BAARN

    Huisartsenzorg wordt als markt gezien. Tot nu toe zijn de maatregelen die daar toe zouden moeten leiden een wassen neus geweest. Concurrentie tussen huisartsen, die moeten onderhandelen met zorgverzekeraars, terwijl zorgverzekeraars dat geheel niet t...oelaten en huisartsen zich volgens de NMA niet mogen verenigen. Nu probeert de minister het via een andere weg, namelijk via de patient. Ook onze patienten zijn geen eenheidsworst, voor jonge gezonde mensen zal haar visie nog wel kunnen, maar haar zienswijze legt een bom onder continue en intergrale geneeskunde die huisartsen leveren.
    Innoveren prima! Maar basisprincipes blijven handhaven!
    Ik roep ieder op om donderdag 22 december tijdens debat dat minister Schippers heeft met de tweede kamer het werk stil te leggen en alleen voor spoedzaken bereikbaar te zijn,

  • Bart Bruijn

    Huisarts, Streefkerk

    Coll. Zwart: jullie gaan dus je eigen toekomstige concurrenten opleiden? Dat is nog eens slim op de markt inspelen.

  • S. Zwart

    huisarts en docent huisartsopleiding, KAMPEN

    De kernvraag is : Waarom worden onze argumenten onvoldoende meegewogen door politiek en publiek? Ik denk dat we onze heilige huisjes (continuiteit, persoonlijke en integrale zorg) wat meer moeten relativeren. Laten we meedenken met onze critici: we k...unnen inderdaad meer service verlenen, bijvoorbeeld door sneller de telefoon op te nemen, extra spreekuurplekken te realiseren of een avondspreekuur te draaien.
    Als wij te vaak op de rem staan bij voorstellen voor zorgvernieuwing, gaat de minister dit soort heilloze proefballonnen oplaten. Kortom, STOP roepen helpt niet, innoveren wel. Onze groepspraktijk gaat komend jaar, tegen de stroom in, investeren in een tweede praktijkondersteuner somatiek. We breiden ons pand uit. Ook ga ik kijken of we subsidie kunnen krijgen voor het opleiden van een Nurse Practitioner. Die vorm van marktwerking houdt huisartsen fier overeind.

  • R.A.L. Baars

    praktijkmanager, Amstelveen

    De patient als zorgconcument, de zorg een markt, de zorgverlener een leverancier/supplier en als deze voldoende naar de pijpen van de zorgverzekeraars danst een "preffered supplier" (jaaa, halleluja).
    Gisteren weer geleerd waar marktwerking goed voor... in met Postnl. De post bezorging gaat van 6 naar 5 dagen per week en vervalt op de maandag. En gaat mogelijk zelfs naar 4 of slechts 3 keer per week. Verwezen wordt naar dat Nederland het enige land is binnen de EU die 6 keer per week de post bezorgd (alsof dat maatgevend moet zijn, vervang dit door de naam en faam van de huisartsenzorg in Nederland zoals deze wereldwijd geroemd wordt en het kan dus best minder zal de gedachte zijn van minister Schippers). Ook kan het aantal postkantoren of brievenbussen misschien wel gereduceerd worden. Zie hier hoe een in het verleden op zich goed functionerend postbedrijf wordt stukgemaakt door marktwerking. Slechtere postbezorging,postzegel steeds duurder, vervangen fulltime postbodes door parttime stratenmakers/postbezorgers e.d.
    Waarom heb ik het zo over Postnl. Dit omdat ik parallelen zie met de Gezondheids- en Huisartsenzorg. Ook hier wordt een goed en relatief goedkoop product stuk gmaakt onder de mom van marktwerking. Zijn ze in Den Haag (incl. oppositie) zo blind en vervuld van marktwerking dat deze ten koste van alles op elk onderdeel van onze samenleving moet worden doorgevoerd? Of spelen er andere belangen waarbij burger en patient pionnen zijn op het schaakbord tussen de politiek en de grote multinationals en (zorg)conglomoraten in Nederland?

  • M.H. Nieuwenhuis

    waarnemend huisarts, GRONINGEN

    de minister lijkt zich te realiseren dat zij niet degene zal zijn die de rotzooi moet opruimen die ze zelf achterlaat.
    dat het ministerie miljoenen wegsmijt aan hypes zoals de mexico-griep op basis van gegevens van een speculant die zichzelf op telev...isie had uitgeroepen tot deskundige mogen wij financieel weer 'goed' maken.
    en wie zit er nu echt te wachten op een tram in Groningen terwijl die miljard euro nu nog bezuinigd kan worden.....

  • J.J. Meijer

    Huisarts, Bennekom

    Hoog tijd om keihard af te dwingen STOP marktwerking! Ik meen me ook te herinneren, dat dit niet in de 1e en in beperkte mate in de 2e lijn zou plaatsvinden. Gereguleerd noemde men dat. Marktwerking is een waan en leidt in zorg en onderwijs niet tot ...betere resultaten, wanneer snappen beleidsmakers dit? Hoe kunnen wij het publiek (en de politiek) wakker schudden?

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.