Minder ziekenhuissterfte, minder donoren

Omdat steeds minder mensen in het ziekenhuis overlijden, daalt het aantal potentiële orgaan- en weefseldonoren. Mensen die thuis sterven doneren immers zelden of nooit.

Dat zegt anesthesioloog Rob Slappendel, manager Kenniskern Kwaliteit en Veiligheid van het Amphia Ziekenhuis in Breda. Efficiënte bedbezetting, de wens van de patiënt om thuis te sterven, investeringen in patiëntveiligheid en transparantie van sterftecijfers deden de ziekenhuissterfte in het Amphia Ziekenhuis met 40 procent dalen, zo schrijft Slappendel in een bijdrage aan Medisch Contact: van 3,02 procent van het aantal klinische opnamen in 2001 naar 2,16 procent in 2010. Onder patiënten die jonger waren dan 75 jaar daalde het sterftecijfer van 1,54 naar 0,92 procent, waardoor in die periode uiteindelijk 40 procent minder mogelijke kandidaten voor eventuele donatie van weefsel of organen overbleven. Tegelijkertijd daalde tussen 2001 en 2010 het aantal verkeersslachtoffers (met 41%) en nam ook het aantal mensen af dat overleed aan acuut hartinfarct en beroerte – aandoeningen die een grote bijdrage leveren aan orgaandonatie. 

Het aantal werkelijke donoren is lager dan deze cijfers suggereren, omdat slechts 41 procent van de Nederlanders zich als donor in het donorregister heeft laten inschrijven; als dat niet is gebeurd, geeft na overlijden slechts een minderheid van de nabestaanden alsnog toestemming van donatie. Als reactie op het tekort aan donoren heeft de Nederlandse Transplantatie Stichting de leeftijdsbeperking voor donatie van een aantal organen afgeschaft of opgehoogd.  

Deze week, Donorweek, roepen bekende Nederlanders mensen op om zich in het register in te schrijven. Slappendel juicht dat toe, maar er moet méér gebeuren: ‘IC-verpleegkundigen worden getraind om met familie van patiënten te praten over mogelijke donatie. Dat levert al veel extra toestemming op. We moeten ook huisartsen leren deze gesprekken te voeren, zelf het donorregister te raadplegen als een patiënt thuis zal sterven, en zo mogelijk de procedures voor orgaandonatie in gang te zetten. Voor ambulancepersoneel moet het gewoon worden om na een verkeersgeval hetzelfde te doen. En wellicht willen mensen die met euthanasie worden verlost van een doelloos geworden bestaan, juist daarom weefsels of organen doneren. Als we niets doen, sterft de transplantatiegeneeskunde een langzame dood.’

Joost Visser

Lees ook:

• Meer nieuws