Meer bewijs voor effect fysiotherapie bij COPD

COPD-patiënten hebben baat bij fysiotherapie: het voorkomt exacerbaties en vertraagt het ziekteproces. Dat blijkt uit onderzoek waarop klinisch epidemioloog, bewegingswetenschapper en fysiotherapeut Emmylou Beekman onlangs promoveerde aan het Maastricht UMC+.

In dat onderzoek nam Beekman onder meer een groep COPD-patiënten op die een protocolgestuurd fysiotherapieprogramma met hoogintensieve inspanningstraining kreeg en een controlegroep die geen fysiotherapie kreeg of een laagintensief programma waarvan geen effect verwacht kon worden. Conclusie: in de behandelde groep kwamen significant minder vaak, korter durende en minder ernstige exacerbaties voor dan in de controlegroep. Bovendien had de eerste groep een betere kwaliteit van leven.

Hoewel al langer wordt aangenomen dat fysiotherapie dit gunstige effect heeft, is het lang niet altijd gemakkelijk om het aan te tonen. Vooral omdat COPD-patiënten vaak één of meer comorbiditeiten hebben die ook van invloed zijn op hun functioneren. Dat kan de fysiotherapeutische aanpak bovendien compliceren, bijvoorbeeld wanneer comorbiditeit (zoals diabetes mellitus) de fysiotherapeutische behandelresultaten van de COPD negatief beïnvloedt, of wanneer de behandeling van één ziekte (zoals cardiopulmonaire duurtraining voor COPD) de behandeling of het natuurlijk beloop van een andere ziekte (ernstige knieartrose) negatief beïnvloedt.

Beekman vindt dat fysiotherapeuten daarom hun vaardigheden en kennis van zeer prevalente combinaties van comorbiditeiten moeten verbeteren en dus volledig geïnformeerd moeten zijn over de medische patiëntgegevens. Verder zouden ze niet alleen COPD-uitkomstmaten moeten monitoren, maar ook die van comorbiditeiten; en ze zouden hun interventies adequaat moeten aanpassen aan de multimorbide patiënt.

Emmylou Beekman, Physical therapy in COPD: effects on exacerbations and influence of comorbidity, proefschrift Universiteit Maastricht