Luchtafweer mogelijk kankerverwekkend

Nederlandse militairen die hebben gewerkt in de buurt van een HAWK-radarsysteem, lopen mogelijk een verhoogd risico op hemolymfatische kanker.

Dit concludeert het Kennisplatform ElektroMagnetische Velden in een reactie op spraakmakend Belgisch onderzoek (Int J Cancer 2009; 124: 945-51). Daaruit bleek dat Belgische militairen in bataljons waar dit specifieke luchtafweersysteem werd gebruikt, vaker stierven aan bloed-, beenmerg- en lymfeklierkanker dan hun collega’s die elders werkten. Het relatieve risico op sterfte door hemolymfatische kanker was ruim zeven keer verhoogd.

Het kennisplatform heeft het Belgische onderzoek geanalyseerd en onderschrijft de conclusies die worden getrokken: sterfte aan hemolymfatische kanker is bij de omschreven groep hoger, maar of er een causaal verband is, blijft onduidelijk. En als dat zo is, blijft onbekend wát de precieze oorzaak is: de radarsignalen zelf, de röntgenstraling die vrijkomt bij het opwekken van die signalen, of een onbekende andere factor.

Het ministerie van Defensie gaat onderzoeken of epidemiologisch onderzoek in Nederland naar de relatie tussen de HAWK-systemen en kanker haalbaar is. Verder worden oud-defensiemedewerkers geïnformeerd. Onder militairen was eerder commotie rondom het vermeende hogere risico op kanker door straling. In reactie daarop werd door Defensie een meldpunt ingericht. Daar meldden 340 mensen zich. Het meldpunt is opgeheven, maar wie alsnog vragen heeft, kan contact opnemen met Postbus 51, 0800-8051.

Volgens Ronald van der Graaf van het kennisplatform is het aantal Nederlandse militairen dat werkte op een basis met een HAWK-systeem onbekend, maar is in 1998 een ruwe schatting gegeven: rond de 20.000. Op verschillende militaire bases in Duitsland en later in Nederland stond het systeem. SB