Lucht vervuild, vaker longkanker

Langdurige blootstelling aan vervuilde lucht hangt samen met vaker vóórkomen van longkanker. Dit wordt weer eens bevestigd in een grote analyse van data uit negen Europese landen. De resultaten worden door Ole Raaschou-Nielsen e.a. beschreven in The Lancet Oncology.

Verschillende Europese centra verzamelden gegevens van grote groepen mensen, over bijvoorbeeld rookgedrag en leeftijd, en over de mate waarin zij dagelijks werden blootgesteld aan druk verkeer en vervuilde lucht (door via metingen en modellen te berekenen in hoeverre er sprake was van een hoge dichtheid van bepaalde deeltjes en stikstofoxide). In totaal ging het om meer dan driehonderdduizend deelnemers, en een gemiddelde follow-up van 13 jaar. In het hele cohort kwamen 2095 gevallen van longkanker voor.

Vervolgens gingen zij na of er een relatie was tussen het vóórkomen van longkanker en luchtvervuiling. Die was er, althans ze vonden een statistisch significant verband tussen de hoeveelheid partikels met een diameter kleiner dan 10 micrometer – oftewel fijn stof – en risico op longkanker. Hierbij was voor een reeks mogelijk verstorende factoren gecorrigeerd. Voor de overige luchtvervuilingsindicatoren (zoals nabijheid van een drukke weg of hogere concentraties stikstofoxide) werd geen significante relatie met het totale longkankerrisico vastgesteld. Als alleen werd gekeken naar adenocarcinomen en/of mensen die tijdens de studieperiode niet verhuisden, werd het verband sterker. Adenocarcinomen komen voor bij veel niet-rokers, vandaar dat deze vinding veelzeggend is.

Aandacht voor goede luchtkwaliteit kan de incidentie van longkanker nog verder verminderen. Daarvoor zullen wellicht strengere eisen nodig zijn: ook al bij fijnstofwaarden die volgens Europese norm acceptabel zijn, was het risico verhoogd. En ja, zeggen twee commentatoren, het is weliswaar vele malen gevaarlijker om te roken, maar aan fijn stof wordt iedereen blootgesteld. Het totale effect op de bevolking is daarmee wel groot.

Sophie Broersen

The Lancet Oncology, 2013. doi:10.1016/S1470-2045(13)70279-1 en doi:10.1016/S1470-2045(13)70302-4

Lees ook:

Luchtvervuiling maakt dom