KNMG: Rapport ‘Gepaste zorg’ is relevant, maar niet over eigen betalingen

De artsenfederatie KNMG heeft met belangstelling kennis genomen van het rapport van de Raad voor Volksgezondheid en Zorg (RVZ) met de titel ‘Gepaste zorg’.

Uit het advies blijkt dat in Nederland, in vergelijking met andere Europese landen, relatief weinig ongepaste zorg wordt verleend. Er vindt dus relatief weinig onder- en overbehandeling plaats. Toch komen uit het rapport ook wat betreft Nederland grote verschillen in behandelwijzen tussen artsen naar voren, die moeilijk anders kunnen worden uitgelegd dan dat ook in Nederland met regelmaat onder- en overbehandeling plaatsvindt.
Deze constatering verdient serieuze aandacht van de beroepsgroep. In een van de achterliggende onderzoeksrapporten1 wordt aanbevolen om in Nederland een instituut te introduceren dat een belangrijke rol kan spelen bij vergoedingsbesluiten, praktijktoetsing van technologieën (m.b.t. noodzakelijkheid, effectiviteit en doelmatigheid) en het ontwikkelen van praktijkrichtlijnen en dat de verschillende actoren in de zorg van advies kan dienen in deze materie. De KNMG memoreert dat de SER en Gezondheidsraad een vergelijkbare aanbeveling hebben gedaan. De voor- en nadelen van deze aanbeveling moeten nader worden onderzocht.

Bij de conclusie dat eigen betalingen nauwelijks helpen om passend zorggebruik te bevorderen, plaats de KNMG vraagtekens. Een dergelijke zin kan in het licht van de stelselherziening worden opgevat als een pleidooi tegen eigen betalingen en is tegen de achtergrond van de plannen van de regering een opzienbarende uitspraak. Stevige uitspraken vragen om een stevige onderzoeksmatige onderbouwing, maar die is mager. Eigen betalingen kunnen verplicht of vrijwillig zijn en de vorm krijgen van een eigen risico, eigen bijdragen of een no-claimregeling. Het onderzoeksrapport2 waarnaar wordt verwezen, heeft voornamelijk betrekking op verplichte eigen bijdragen en besteedt nauwelijks aandacht aan andere vormen van eigen betalingen. Een deel van de onderzoeksresultaten, afkomstig uit verschillende achterliggende rapporten, kan ten faveure van eigen betalingen worden geïnterpreteerd maar komt niet terug in de eindconclusies. Over eigen betalingen door patiënten roept het rapport meer vragen op dan het beantwoordt.

Referenties

1. Brouwer W, Rutten F. Over-, onder- en gepaste consumptie in de zorg vanuit economisch perspectief. Bladzijde 48. In: Met het oog op gepaste zorg. Zoetermeer: Raad voor de Volksgezondheid en Zorg, 2004.  2. Ottes L. Prikkels voor gepast gebruik. Bladzijde 281 t/m 288. In: Met het oog op gepaste zorg. Zoetermeer: Raad voor de Volksgezondheid en Zorg, 2004.