Laatste nieuws
2 minuten leestijd
Federatienieuws

KNMG-Column:Dwangtoepassing:het belang van preventie

Plaats een reactie

U hebt het vast allemaal wel eens meegemaakt. In de rij voor de kassa zegt een moeder haar peuter nu al voor de vierde keer dat zij vandaag géén koekjes koopt. De peuter houdt vol en grijpt steeds opnieuw in het schap dat door het grootwinkelbedrijf strategisch vlak naast de kassa is gezet. Moeder legt het felbegeerde pakje iedere keer resoluut terug. Plotseling werpt de peuter zich krijsend op de grond en slaat wild met beide armen en benen om zich heen: ‘koekjes, koekjes!’ Moeder grijpt het ventje kordaat bij de lurven en verlaat zwetend het pand. Vertwijfeld blijft u achter. Moest dat nou zó?



Soms kan het niet anders en moet dwang worden toegepast, ook in de zorg. De wet die regelt wanneer dat mag, de Wet BOPZ, staat momenteel volop ter discussie, vooral  de mogelijkheden van die wet voor intramurale dwangbehandeling tijdens een gedwongen opname. Die mogelijkheid is kort geleden al iets verruimd, maar zal nu opnieuw een


verruiming ondergaan. Onder politieke druk beloofde minister Hoogervorst om binnenkort met een wetsvoorstel te komen.



Het is de vraag of dat verstandig is. Een amendement dat de PvdA in ruil voor die belofte op het allerlaatst introk, toonde in elk geval aan dat het knap lastig wordt om dit soort ‘lapwerk’ nog in de BOPZ in te vlechten. De wet is al vele malen verbouwd en is daardoor erg ingewikkeld geworden. Bovendien blijft de wet in essentie een opnemingswet en dat is het hoofdprobleem. Dwangbehandeling kan altijd pas in tweede instantie plaats-vinden. Hierdoor kunnen sommige mensen wel opgenomen worden, maar vervolgens niet behandeld. Bovendien sluit het opnemingskarakter van de wet slecht aan bij de huidige ontwikkelingen van extramuralisering en vermaatschappelijking in de zorg. Een probleem dat met de huidige aanpak dus niet bij de wortels wordt aangepakt. De KNMG heeft dat ook aan de Tweede Kamer laten weten. Verder sleutelen aan de wet heeft geen zin meer en een integrale heroverweging zal hoe dan ook moeten plaatsvinden. Daartoe zou een breed samengestelde deskundigencommissie moeten worden benoemd. Nu maar afwachten wat de verbouwing gaat opleveren.


En intussen moeten wij ons niet blind staren op verruiming van het wettelijk kader. De mogelijkheden die de wet biedt, worden nog te weinig benut. Gevaar en bestwil - zo blijkt uit de rechtspraak - liggen dicht tegen elkaar aan. Er kan vaak meer dan hulpverleners denken. Bovendien is sommige kritiek oneigenlijk. Zo zou het door de Wet BOPZ komen, dat wij in Nederland zo veel separeren. Dat is echter maar zeer de vraag. Als na dwangopname is vastgesteld dat er gronden zijn voor dwangbehandeling (gevaar in het ziekenhuis en geen alternatieven om dat af te wenden), zijn separatie en medicatie in beginsel gelijkwaardige opties. Als de patiënt geen duidelijke voorkeur heeft, kan dan net zo goed dwangmedicatie worden gegeven.



Het aantal separaties lijkt veel meer samen te hangen met houding. Zo bleek onlangs uit een landelijke pilot over de implementatie van een aantal (ethische) kwaliteitscriteria voor dwang en drang in de psychiatrie, dat sommige ziekenhuizen in korte tijd het aantal separaties aanzienlijk wisten terug te dringen. Niet door andere vormen van dwang of door de inzet van veel meer personeel, maar puur door wat ik maar even aanduid met ‘meer Vitamine L’: meer contact met en aandacht voor de patiënt, meer banden met diens familie en sociale netwerk, aanstelling van een teamcoach en tijdige crisissignalering. Dwang kan op die manier vaak worden voorkómen. En daar kan wat mij betreft niet genoeg aandacht voor zijn. Ook in de supermarkt.

Robinetta de Roode, beleidsmedewerker gezondheidsrecht KNMG



Correspondentieadres:

R.de.Roode@fed.knmg.nl


Federatienieuws KNMG wet bopz
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.