Laatste nieuws
A.A. Holscher
2 minuten leestijd

Halve dokters verdringen aios

2 reacties

Het vak wordt teruggebracht tot technische handelingen

Het is treurig dat talloze jonge mensen staan te popelen om te worden ingeloot voor de studie geneeskunde, terwijl hun toekomstige werk steeds vaker wordt gedaan door niet-artsen.

Internisten willen minder aios, valt te lezen in Medisch Contact (MC 33-34/2009: 1370: Internisten willen minder aios).

Reeds eerder (MC 26/2009: 1148: Physician assistant bij de urologie) maakten we kennis met een physician assistent (PA) op een urologie-afdeling. Iedereen was erg tevreden over deze PA, die geen langdurige studie geneeskunde en specialisatie hoefde te voltooien, maar meteen aan de slag kon met het geven van onderwijs aan coassistenten en aios.

De specialist-uroloog van de betreffende afdeling zag vele voordelen: de continuïteit en de kwaliteit van de zorg zouden verbeteren, de kwaliteit van menige ingreep ging omhoog en het was maar de vraag of een aios net zo alert zou zijn als een PA. Zelf kreeg hij nu eindelijk tijd om de dingen te doen waarvoor hij was opgeleid.

Aan de patiënt stelde de PA zich voor het gemak voor als de ‘vaste assistent’, waarbij de functie expliciet niet werd vermeld. Is hier geen sprake van misleiding? Het is in elk geval verbazingwekkend dat de patiënt dit zomaar accepteert. Geen wonder dat de welgestelde en welbespraakte patiënt de wijk neemt naar België.

Uitgehold
Ook hoofdredacteur Ben Crul (MC 26/2009: 1143: Verlengde arm) is zeer positief over deze ontwikkelingen, die overigens nog door wetgeving moeten worden bekrachtigd. Dit in tegenspraak met hetgeen dezelfde hoofdredacteur zegt op pagina 1162: ‘De opleiding tot arts en medisch specialist duurt niet voor niets zo lang.’ (Kind met syndroom van Waterhouse-Friderichsen)

En inderdaad: als een belangrijk deel van de geneeskunde zo makkelijk kan worden uitgevoerd door niet-artsen, waarom dan nog de lange weg naar arts en specialist? Omdat op deze lange weg een wetenschappelijke vorming plaatsvindt, terwijl nu het vak wordt teruggebracht tot technische handelingen en de geneeskunst wordt uitgehold.

Het is treurig te moeten vaststellen dat zoveel jonge mensen staan te springen om te worden ingeloot voor de studie geneeskunde of om een opleidingsplaats te veroveren. Velen worden tot hun grote teleurstelling afgewezen en een belangrijk verborgen potentieel gaat verloren. Het aantal artsen en specialisten in Nederland wordt kunstmatig krap gehouden en ondertussen groeien de wachtlijsten voor patiënten.

Zorgsubstitutie
Een even zorgelijk aspect is de invloed van deze ontwikkeling op de verpleegkunde. Zoals de naam al zegt is de kerntaak van dit deel van de zorg voor de volksgezondheid: de verpleegkunde in de ruimste zin des woords, en niet het afleveren van halve dokters. Nurse practitioners, physician assistants, diabetes-verpleegkundigen en anderen – ofwel de zogenaamde zorgsubstitutie – zijn afkomstig uit het toch al zo schaarse bestand van verpleegkundigen. Ondertussen kan de dokter aan de administratie werken en worden de specifieke kennis en de opbouw van ervaring ondergraven.

Ten slotte is de vraag interessant of het feit dat veel artsenwerk nu door niet-artsen wordt verricht, gevolgen heeft voor de DBC en de tarieven.

prof. dr. A.A. Holscher, chirurg n.p.

Correspondentieadres:  f2haaholscher@hetnet.nl;
c.c.: redactie@medischcontact.nl
Geen belangenverstrengeling gemeld.

<strong>PDF van dit artikel</strong>
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Petra Chin A Paw-van der Sloot

    , Blijham

    Prof. Holscher heeft het niet goed begrepen: het zijn geen halve dokters maar dubbele dokters die de aios verdringen. Lees maar in het Nederlands Tijdschrift voor Nurse Practitioners (NTvNP 1/2006): zij zijn zowel medicus als verpleegkundige. Of ze z...ijn tegelijk basisarts en fysiotherapeut of anesthesieassistent. En zij werden aan het eind van hun hbo-master direct expert op hun gebied.

    En dat na twee of tweeënhalf jaar extra opleiding! Qua efficiëntie is dat onvergelijkbaar met zes plus x jaar universitaire geneeskundestudie. Deze beroepsgroepen bestaan uit geselecteerde multitalenten, die de gehele pathologie beheersen, en binnenkort ook de farmacotherapie.

    Er heeft zich dus een sprookje voltrokken in de gezondheidszorg. Geen arts-assistenten meer nodig op ziekenzalen, nieuwe diepspecialistische diagnostici om de patiënten richting operatiekamer te geleiden, waar de snijdende specialisten, op geleide van de diagnostiek van de dubbele dokters, ‘doen waar ze echt voor zijn opgeleid’.

    Eveneens zorgen de dubbele dokters eindelijk voor de continuïteit waar patiënten recht op hebben: zij hebben altijd dienst, voor hen geldt geen werktijdenbesluit, en zij hebben als meerwaarde dat zij empathisch zijn en goed kunnen voorlichten. Kortom, de droom van vele ministers van Volksgezondheid is uitgekomen : meer kwaliteit voor minder geld!

    Hoewel het de bedoeling is dat zij onder de BIG-wet gaan vallen, en dus ook onder het tuchtrecht, zal dat laatste overbodig blijken te zijn: er is hen tijdens hun masteropleiding verteld dat zij zich niet zullen vergissen, in eventuele missers hoefden zij zich niet te verdiepen, een in 2008 gepland NP-congres over tuchtrecht kon worden geannuleerd. Als er fouten worden gemaakt, dan komt dat door de supervisors of de resterende aios, die nu eenmaal geen multitalenten zijn.

    Gefeliciteerd dus, Nederlandse gezondheidszorg, met deze Gouden Greep.

    Petra Chin A Paw-van der Sloot, arts-docent n.p.

  • TTH. Jansen

    , Geldrop

    Helemaal mee eens. Destijds reageerde ik al heftig en diverse malen op het artikel in Med Contact over de PA Urologie!
    Door enige collgae werd ik gesteund door niet medici als ouderwets versleten.
    Ik ben zelf Uroloog en heb helemaal geen behoefte aan... een PA die alle "uitgeholde" medische ingrepen gaat overnemen na een spoedcursus Urologie.
    Mijn eigen Poli-zusters zijn het hier overigens helemaal mee eens. Zij kennen hun plaats en zijn onze steun en toeverlaat in genoeg routine maar ook andere zaken.
    En zij werken al meer dan 10 jaar als poli-zuster (ja, ik zeg bewust zusters omdat de patient dan tenminste snapt wat hun functie is en niet een vaag antwoord zo van "ik ben een vaste assistent", hetgeen mij enorm tegen de borst stuit.
    Kortom ik juich dit artikel van collega Holsscher toe.
    TTH Jansen Uroloog geldrop

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.