Ggz-partijen werken aan verbetering ROM

Een nieuw op te richten kwaliteitsinstituut moet bijdragen aan de verdere ontwikkeling van het routine outcome monitoring (ROM)-systeem. Dat hopen ggz-organisaties, die hebben besloten tot het optuigen van zo’n instituut. Stop Benchmark met ROM heeft vandaag in kort geding verzocht dat Stichting Benchmark GGZ staakt met de verwerking van ROM-gegevens.

Ggz-behandelaren en -instellingen moeten verplicht ROM-gegevens aanleveren aan de Stichting Benchmark GGZ (SBG). Deze gegevens zijn afkomstig van vragenlijsten die patiënten invullen over de effecten van hun behandeling. SBG moet op basis van die gegevens inzicht bieden aan zorgverzekeraars hoe ggz-instellingen en behandelaars presteren.

Maar dat systeem ligt onder vuur. Een groep psychiaters, psychologen en patiënten, die zich hebben georganiseerd onder de noemer Stop Benchmark met ROM, zijn fel tegen het gebruik van die gegevens. Zij vinden dat de manier van meten niet deugt, omdat nu zonder toestemming of medeweten van patiënten gegevens worden gebruikt, die tot de patiënt herleidbaar zijn. Ook hebben ze twijfels over het wetenschappelijke gehalte en of het doel, verbetering van de zorg, wel wordt bereikt. Inmiddels hebben zo’n 6800 mensen dit protest middels een handtekening gesteund, onder wie 35 hoogleraren, zeven opleiders en 23 organisaties.

Negen ggz-partijen hebben deze week laten weten dat zij een akkoord hebben gesloten om het ROM-systeem ‘door te ontwikkelen’. De betrokken partijen zijn onder andere GGZ Nederland, de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie en de LVVP (vrijgevestigde psychologen en psychotherapeuten). Ze zeggen zich te ‘realiseren dat draagvlak onder professionals en patiënten een noodzakelijke voorwaarde is voor een betekenisvol gebruik van ROM’.

Ze willen een kwaliteitsinstituut voor de ggz oprichten, dat per 2019 operationeel is. Dat instituut moet bijdragen aan de kwaliteit van de ggz in bredere zin, bijvoorbeeld door te kijken naar zorgstandaarden, intervisiemethoden en indicatoren. Maar het krijgt dus ook een functie om ROM te verbeteren, licht GGZ Nederland toe. Professionals en patiënten moeten meedenken om ROM te maken tot ‘een gedragen en bruikbaar instrument voor zowel de behandeling als voor informatie’.

Psychiater Cobie Groenendijk van Stop Benchmark met ROM laat weten dat deze beweging niet bij dit initiatief betrokken is. ‘Het lijkt erop dat het veld, dat eerst koste wat kost wilde vasthouden aan deze dataverzameling, nu toch beseft dat er iets moet gebeuren.’ Wat haar betreft is het afwachten hoe het voornemen ‘concreet wordt ingevuld’. In een kort geding voor de Rechtbank Midden-Nederland heeft Stop Benchmark met ROM deze donderdag geëist dat SBG de verwerking van persoonsgegevens van patiënten staakt, omdat het in strijd zou zijn met de wet. De rechtbank doet naar verwachting begin augustus uitspraak.

Die uitspraak zal ‘relevant zijn’ voor de verdere ontwikkeling van ROM, verwachten de negen partijen, die zeggen dat het systeem uiteindelijk ‘aan alle nieuwe eisen voor de bescherming van persoonsgegevens moet voldoen’. De privacywaakhond Autoriteit Persoonsgegevens voert namelijk momenteel onderzoek uit naar de vraag of ROM-data als persoonsgegevens zijn te beschouwen en zo ja, of de SBG deze dan mag verwerken.