Gesponsorde onderzoeker, trialuitkomst vaker positief

Onderzoekers die financiële banden hebben met de farmaceutische industrie, rapporteren vaker positieve studie-uitkomsten dan wetenschappers zonder belangenverstrengeling. Dit is onafhankelijk van de vraag of de studie wel of niet door de industrie wordt betaald. Rosa Ahn e.a. bestudeerden deze relatie en schrijven erover in The BMJ.

Zij onderzochten een steekproef van gerandomiseerde medicijntrials die in 2013 verschenen in een van de grote vakbladen. Via verschillende bronnen gingen ze na of de hoofdauteurs (doorgaans eerste en laatste, tenzij anders vermeld) financiële banden met farmaceutische bedrijven hadden. Ze beperkten zich dus niet tot wat de auteurs hier zelf voor verklaring over aflegden. Dat hielp, want van de 397 hoofdonderzoekers rapporteerden er 197 zelf financiële banden, maar daar kwamen er na wat speurwerk nog eens 34 bij. Het ging daarbij bijvoorbeeld om betaalde adviesfuncties en presentaties, maar ook om patenten of aandelen.

Zoals gezegd was er een verband tussen financiële banden tussen onderzoekers en positieve uitkomsten, ook na correctie voor de vraag of een studie al dan niet door een bedrijf was gesponsord. De onderzoekers merken terecht op dat een correlatie niet hetzelfde is als een causale relatie. Desondanks is het goed als wetenschappers zich bewust zijn van deze mogelijke relatie en er alles aan doen om zo objectief mogelijk te blijven. Commentatoren Andreas Lundh en Lisa Bero sporen hen aan om in ieder geval hun data te delen en alleen aan gesponsorde studies mee te werken als de sponsor dat niet tegenhoudt.

BMJ, 2017. Doi: 10.1136/bmj.i6770 en 10.1136/bmj. j1760