Laatste nieuws
Joost Visser
3 minuten leestijd
Nieuws

Euthanasie bij psychiatrie neemt nauwelijks toe

Plaats een reactie

De regionale toetsingscommissies euthanasie kregen tot half mei 19 meldingen van euthanasie of hulp bij zelfdoding bij patiënten met psychiatrische problematiek. Zet de lijn zich door, dan zal het totaalaantal in 2014 niet veel afwijken van dat van vorig jaar, toen 42 meldingen werden gedaan.

Willie Swildens-Rozendaal, coördinerend voorzitter van de toetsingscommissies, maakte het voorlopig cijfer over 2014 bekend tijdens een rondetafelgesprek over euthanasie in de psychiatrie, vanmorgen in het gebouw van de Tweede Kamer. Voor het gesprek, georganiseerd door de Vaste Kamercommissie van VWS, waren onder meer psychiaters, ethici en vertegenwoordigers van patiëntenorganisaties uitgenodigd. Kregen de regionale toetsingscommissies euthanasie (RTE’s) tot 2010 nauwelijks meldingen van euthanasie of hulp bij zelfdoding bij psychiatrische problematiek, in de jaren daarna groeide dat aantal snel, tot 14 in 2012 en 42 in 2013; van deze laatste zijn er inmiddels 41 beoordeeld, waarvan één als onzorgvuldig. Van de 19 gevallen tot half mei van dit jaar zijn er 12 beoordeeld, allemaal als zorgvuldig. 32 van de in 2013 beoordeelde meldingen zijn bij voorrang gepubliceerd op de website van de RTE’s.

Hoewel de stijging van het aantal meldingen lijkt af te vlakken, kreeg de forse toename in de afgelopen drie jaar de meeste aandacht van de deelnemers aan het gesprek. Zoals van psychiater Boudewijn Chabot, die in de 42 gevallen over 2013 reden zag ‘om fors op de rem te trappen’. Een oorzaak van de stijging ziet hij in wat noemt ‘het loslaten van de behandelrelatie’, met name door hulpverleners van de Levenseindekliniek: ‘Wie geen langdurige behandelrelatie met de patiënt heeft, kan niet besluiten tot euthanasie, ook al kent hij het dossier’. De meeste van zijn aanwezige collega’s deelden die mening niet. ‘Het afwegen van een euthanasieverzoek is buitengewoon ingrijpend’, zei Paulan Stärcke, psychiater bij GGZ InGeest. ‘De relatie die je dan met de patiënt opbouwt, is intenser dan een behandelrelatie.’ Toch is de Levenseindekliniek uit nood ontstaan, stelt zij vast: ‘Idealiter moet de uitvoering van euthanasie in handen zijn van de eigen behandelaar.’

Wat betreft de reden van een euthanasieverzoek signaleerde huisarts Jeanette van Andel een verschuiving van ‘ondraaglijk lijden’ naar ‘gebrek aan kwaliteit van leven’. Ook de Limburgse psychiater en SCEN-arts Marc Doorakkers ziet een verandering in casuïstiek: ‘Vroeger had een patiënt die om euthanasie vroeg bijvoorbeeld geen leven door wat duidelijk een depressie was. Tegenwoordig zie ik steeds meer mensen met persoonlijkheidsproblematiek, mensen die zeggen “dat ze het wel gezien hebben in het leven”. Zijn collega Johan Huisman benadrukte daarop dat ook een ernstige persoonlijkheidsstoornis kan leiden tot ondraaglijk en uitzichtloos lijden. ‘Hartverscheurend’ noemde ethicus Gert van Dijk in dit verband de 32 recentelijk gepubliceerde casussen.

Van Dijk merkte op dat in bijna de helft van deze 32 gevallen euthanasie niet werd verleend door een psychiater, maar door een huisarts. Psychiaters moeten zich houden aan de richtlijn euthanasie van de beroepsvereniging NVvP, die onder meer het consulteren van een collega-psychiater voorschrijft, nog voordat een SCEN-arts wordt geraadpleegd. Van Dijk: ‘Moeten ook huisartsen zich aan die richtlijn houden?’ Volgens Swildens gaat het in veel gevallen om oude patiënten, die weliswaar ook somatische klachten hebben maar toch gerekend worden tot de groep met psychiatrische problematiek. ‘Ook huisartsen doen er in zo’n geval goed aan om vooraf een onafhankelijk psychiater te raadplegen.’ De richtlijn van de Nederlandse Vereniging voor Pschiatrie (NVvP) wordt op korte termijn geactualiseerd. ‘Het is goed om ook huisartsen te betrekken bij de herziening’, adviseert Swildens. ‘De richtlijn moet breder worden, en zich ook gaan uitstrekken tot specialisten ouderengeneeskunde.’

Joost Visser

Doodswens verdwaald in SCEN-labyrint

© Thinkstock
© Thinkstock
Nieuws euthanasie psychiatrie NVvP scen
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.